ทีมงาน นิตยสาร เมืองไม้ผล&พืชสุขภาพ ขอนำเสนอเรื่องราวของเกษตรกรผู้หนึ่งที่นำผักที่ขึ้นเองตามธรรมชาติในป่ามาปลูกเป็นอาชีพ มีรายได้เป็นธุรกิจของเขา คุณไล สุพรรณ์ เจ้าของสวนผักกูด วังนางนวล ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี ในเนื้อที่ 3 ไร่กว่า โดยอาศัยการศึกษาดูแลพืชชนิดนี้มานานถึง 10 ปี เรียกได้ว่าเป็น “ปราชญ์ชาวบ้าน” ในเรื่องนี้กันเลยทีเดียว
ลุงไลกล่าวว่า เดิมทีเป็นคนเพชรบุรี ประกอบอาชีพเกี่ยวกับเกษตรกรมาโดยตลอด ปลูกพืชล้มลุก เช่น ข้าวโพด ถั่ว พริก มะนาว กล้วย สับปะรด เป็นต้น นานกว่า 40 ปี ในปี พ.ศ.2502 เริ่มมีการสร้างเขื่อนแก่งกระจานขึ้น จากนั้นหลานชายสร้างรีสอร์ท กิจการก็ดี นักท่องเที่ยวมาพักมาก จนต้องขยายรีสอร์ทเพิ่ม บรรยากาศโอบรอบด้วยขุนเขา และลำน้ำที่ไหลเชี่ยวผ่านรีสอร์ท บรรยากาศเย็นสบายๆ สไตล์ธรรมชาติ
ด้านตลาดผักกูด
เป็นราคามาตรฐานที่ทางสวนของลุงไลขายมาตลอด ไม่ว่าจะช่วงไหนราคาคงเดิม ถึงตามท้องตลาดจะแพงกว่า หรือถูกกว่า ก็ตาม จะขายในราคา 50 บาท/กก. เริ่มแรกเก็บมาจากในป่าขายกำละ 5 บาท เรื่อยมา จนนำมาปลูกขายราคา 50 บาท/กก. เพราะในราคานี้ลุงไลขายพออยู่ได้
การขายจะมีแม่ค้ารับซื้อสั่งมา หรือตามร้านอาหารสั่งมา ก็จะเก็บผลผลิตไปส่งให้ถึงที่ รายได้ต่อวัน 500 บาท/วัน ได้อย่างสบายๆ ขึ้นอยู่กับออเดอร์ที่สั่งซื้อ สั่งมากก็ได้มาก ในราคาที่ลุงไลขายจะไม่เกิดปัญหากับคู่ค้ารายอื่นอย่างแน่นอน เพราะรายอื่นๆ ก็เป็นเครือข่ายของเขา เนื่องจากลุงไลเป็นรายแรกของการ ปลูกผักกูด สามารถเก็บในช่วงเช้าประมาณ 6 โมงเช้า เก็บได้เรื่อยๆ จนถึงบ่าย หรือทั้งวันยังได้ แต่ต้องเปิดน้ำช่วย จะมีการแบ่งโซนเก็บ เพื่อให้มีผลผลิตหมุนเวียนตลอด มีผลผลิตออกขายอยู่ตลอดเวลา
ต่อยอดการตลาด พัฒนาที่ดิน 80 กว่าไร่ ให้เป็นทั้งสวนผักกูด และแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อน
จากนั้นมาเริ่มมีนักท่องเที่ยวรู้จักแก่งกระจานกันมากขึ้น จึงได้มาพัฒนาที่ดิน 80 กว่าไร่ ตรงนี้ ให้เป็นทั้งสวนผักกูด และแหล่งพักผ่อนหย่อนใจได้อย่างลงตัว เป็นเกษตรกรที่ต่อยอดด้านการตลาด ที่ทำการเกษตรเชิงท่องเที่ยว ทำให้เป็นที่นิยมของบรรดานักท่องเที่ยว
พอได้มาพักที่รีสอร์ทจะได้เยี่ยมชมสวนผักกูด และเมนูอาหารจากผักกูด เช่น ผัดน้ำมันหอย, แกงส้ม, ยำ เป็นต้น เมื่อนักท่องเที่ยวได้ลิ้มรสของเจ้าผักชนิดนี้แล้วต่างก็รู้สึกอร่อย เป็นที่ติดใจ ทั้งอาหาร และที่พัก กันเลยทีเดียว
การเตรียมพื้นที่ ปลูกผักกูด
จากปลูกพืชล้มลุกสู่ ผักกูด เป็นการตัดสินใจระหว่างลุงไลกับภรรยาที่ลองปลูกผักป่า อย่าง ผักกูด มาปลูกขายเป็นอาชีพ เพราะมีผลผลิตให้ขายได้ทุกวัน ในมุมมองที่แตกต่างจากผู้อื่น ทำให้เพื่อนบ้านมองลุงไลเป็น “คนบ้า” แต่ในวันนี้คนบ้าที่ทุกคนมองกลายเป็นปราชญ์ชาวบ้านที่มีความรู้ทางด้านผักกูดเป็นอย่างดี
พันธุ์ผักกูดนำมาจากป้าเด็ง แก่งกระจาน ปลูกในเนื้อที่ 3 ไร่กว่า เป็นพืชที่อยู่ในป่า ชอบความชื้น เมื่อนำมาปลูกต้องให้น้ำเพียงพอ จึงให้ผลผลิตดี มีคุณค่าทางโภชนาการอาหารสูง
ต้องเป็นดินปนทราย ดิน 30 เปอร์เซ็นต์ ทราย 70 เปอร์เซ็นต์ ปลูกในระยะห่าง 30 เซนติเมตร ระหว่างแถว 50 เซนติเมตร เวลาปลูกต้องกดให้แน่น ต้นกล้าจะรอดสูง ควรปลูกพืชอื่นแซม อย่าง กล้วยเล็บมือนาง เพื่อเป็นร่มเงา พืชชนิดนี้จะไม่ชอบแสง ใบจะไหม้
การให้ปุ๋ยและน้ำผักกูด
เป็นพืชที่ไม่ชอบปุ๋ยวิทยาศาสตร์ ชอบปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก เช่น มูลวัว มูลไก่ เป็นต้น เพราะถ้าใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์แล้วใบจะไหม้ จะให้ปีละ 1-2 ครั้ง พืชชนิดนี้กินปุ๋ยไม่มากนัก ปัจจัยหลักคือ “น้ำ” จะสำคัญกับพืชชนิดนี้มาก เพราะเป็นพืชที่กำเนิดใกล้แหล่งน้ำ เป็นพืชชอบน้ำ เรื่องน้ำไม่ควรขาด ให้วันเว้นวัน ก่อนปลูกควรศึกษาทิศทางของแหล่งน้ำเสียก่อน เพราะเป็นปัจจัยสำคัญต่อการ ปลูกผักกูด จะให้โดยระบบสปริงเกลอร์ที่สูงถึง 1.30 เมตร เพื่อการกระจายของน้ำได้ทั่วถึงด้านละ 2 เมตร
การป้องกันกำจัดโรคและแมลงให้ ผักกูด
ในช่วง 3 ปีแรก ที่เริ่มปลูกไม่พบแมลงหรือโรคใดๆ หลังจากนั้นมาเริ่มพบเพลี้ย กำจัดโดยใช้น้ำส้มควันไม้ฉีดพ่น ส่วนวัชพืชโดยเฉพาะหญ้า ไม่ควรใช้จอบถาง จะทำให้ไปโดนรากของ ผักกูด ใบจะเหลืองให้ถอนด้วยมืออย่างเดียว
สายพันธุ์ผักกูด
มี 2 สายพันธุ์ แต่ไม่มีชื่อพันธุ์ อีกสายพันธุ์ใบจะงอ ที่เรียกกันว่า “ผักหน้างอ” ใบมีรสขม ส่วนพันธุ์ที่ปลูกทานแล้วอร่อย ไม่มีเมือก จะรับประทานต่างจากผักกูดทั่วไป โดยเฉพาะผักกูดที่อยู่ริมน้ำ รับประทานจะเป็นเมือกเพราะแช่น้ำอยู่ตลอดเวลา
ฝากถึง…เกษตรกรผู้สนใจ
สามารถสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับการปลูกดูแล รวมถึงระบบน้ำต่างๆ ลุงไลยินดีให้คำปรึกษาแนะนำด้วยความเต็มใจ “คนเราจะปลูกอะไรก็ต้องศึกษาให้เข้าใจ มีความรู้ ถ้าไม่มีความรู้จริงอย่าไปทำ มีแต่จะขาดทุน การทำเกษตรใครก็ทำได้ แต่ต้องมีความรู้จึงสมควรทำ ใครจะ ปลูกผักกูด ขาย หรือปลูกกิน ก็ให้มาปรึกษาได้ตลอด”
สนใจติดต่อ คุณไล สุพรรณ์ 38 หมู่ 6 วังนางนวล ต.แก่งกระจาน อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี 76170 โทร.08-9213-3033