จุดเด่นของข้าวขาวเจ๊ก
นางอัญชนา ตราโช รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า สภาพพื้นที่ปลูกข้าวจังหวัดชัยนาท ส่วนใหญ่จะเป็นนาที่อาศัยน้ำจากชลประทาน
อย่างไรก็ตามพบว่ามีพื้นที่นาบางส่วนใน อ.วัดสิงห์ ระบบชลประทานเข้าไม่ถึง จึงจำเป็นต้องอาศัยแหล่งน้ำจากปริมาณน้ำฝนที่ตกตามฤดูกาล เกษตรกรจึงทำนาได้เพียงปีละครั้ง ดังนั้นเกษตรกรจึงได้ปรับใช้ “พันธุ์ข้าว” ที่แตกต่างจากพื้นที่ข้าวทั่วไป
ซึ่งพันธุ์ข้าวที่เกษตรกรให้ความนิยมมานาน คือ “ขาวเจ๊ก” ข้าวพื้นเมืองสายพันธุ์ดี รสชาติอร่อย และมีกลิ่นหอมอ่อนๆไม่แพ้ข้าวหอมมะลิ
สายพันธุ์ข้าว ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท
สำหรับชื่อพันธุ์ “ขาวเจ๊ก” มาจากในอดีตซึ่งมีผู้ได้พันธุ์ข้าวจากเกษตรกรเชื้อสายจีน ต่อมาก็นำไปปลูกขยายพื้นที่ขึ้นเรื่อยๆ และบอกต่อกันมาว่าเป็นพันธุ์ข้าวขาวของตาเจ๊ก จนเรียกกันว่า “ขาวตาเจ๊ก” และกลายเป็น “ขาวเจ๊ก” ในที่สุด
ด้วยมีลักษณะเป็นข้าวเจ้าไวต่อช่วงแสง อายุเบา เก็บเกี่ยวประมาณกลางเดือนพฤศจิกายน สามารถทนต่อน้ำหลากฤดูนาปี ในช่วงที่มีฝนตกชุกได้ดี เป็นข้าวเจ้านาปีที่มีเมล็ดค่อนข้างยาว ใหญ่และอ้วน ที่สำคัญสีของเปลือกเมล็ดเป็นสีฟางอ่อนสวย ด้วยความที่เป็น “ข้าวพื้นเมืองคุณภาพดี” แต่คนทั่วไปยังไม่รู้จักข้าวสายพันธุ์นี้กันมากนัก
การส่งเสริมปลูกข้าวพันธุ์ ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท
ดังนั้นจากการลงพื้นที่ของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 7 จังหวัดชัยนาท (สศท.7) เพื่อติดตามการดำเนินงานและผลสำเร็จของการ “รวมกลุ่ม” ใน “สหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์” ที่อำเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท
ซึ่งเป็นสหกรณ์ที่มีวัตถุประสงค์หลักในการคงคุณภาพ “อนุรักษ์ข้าวท้องถิ่นไม่ให้สูญหาย” โดยได้ส่งเสริมให้สมาชิกปลูกข้าวพันธุ์ขาวเจ๊ก และรับประกันราคาขั้นต่ำตันละ 10,000 บาท ซึ่งจากการพูดคุยสัมภาษณ์ นางสาวกำไร เขียวฉาย ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ ทราบว่าสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการจะต้องผลิตข้าวตามข้อกำหนดของสหกรณ์ฯ คือ ปลอดสารพิษ
โดยจะปรับราคารับซื้ออย่างเหมาะสมตามสถานการณ์ราคาข้าวในตลาด แต่จะไม่ต่ำกว่า 10,000 บาท/ตัน ปัจจุบันสหกรณ์มีสมาชิกเข้าร่วมโครงการ 22 ราย พื้นที่ปลูก 233 ไร่ ต้นทุนการผลิตข้าวขาวเจ๊กในพื้นที่จังหวัดชัยนาทอยู่ที่ 2,787 บาท/ไร่ ผลผลิต 379 กก./ไร่ เกษตรกรได้กำไร 956 บาท/ไร่
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายข้าวขาวเจ๊ก
ด้าน นายชีวิต เม่งเอียด ผู้อำนวยการ สศท.7 กล่าวเสริมว่า นอกจากนี้ทางกลุ่มสหกรณ์ยังได้จัดออกแบบบรรจุภัณฑ์ข้าวสารและข้าวกล้องชนิดต่างๆ โดยใช้วัสดุธรรมชาติ อาทิ ถุงกระดาษ และผักตบชวา เพื่อจำหน่ายเป็นของขวัญในโอกาสต่างๆ
ซึ่งราคาข้าวสารที่ขายมีการแยกประเภทแบบอัดสุญญากาศ ราคาขายอยู่ที่ 35 บาท/กก. ไม่อัดสุญญากาศ 30 บาท/กก. โดยมีต้นทุนการแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวสารบรรจุถุงขาย ประมาณ 28 บาท/กก.
ปัจจุบัน ผลผลิตข้าวขาวเจ๊กชัยนาท มีไม่เพียงพอกับความต้องการของตลาด เนื่องจากเป็นข้าวอายุยาว 120 วัน ทำให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่ต้องการทำนา 2 ครั้ง หันไปปลูกข้าวพันธุ์อื่นที่อายุสั้นแทน
อย่างไรก็ตามเพื่อประโยชน์ในการคุ้มครองพันธุ์และทางการค้า “กรมการข้าว” ได้ขึ้นทะเบียนกับสำนักคุ้มครองพันธุ์พืช กรมวิชาการเกษตร โดยได้รับหนังสือคุ้มครองการขึ้นทะเบียนพันธุ์ ตามพระราชบัญญัติพันธุ์พืช ปี พ.ศ.2519 (ร.พ.2) เลขที่ 908/2559 ลงวันที่ 17 พฤษภาคม 2559 ใช้ชื่อว่า “พันธุ์ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท” โดยรวมชื่อจังหวัดเข้าไปด้วย
อีกทั้งทางจังหวัดชัยนาทได้เห็นถึงความสำคัญ จึงได้มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการอำนวยการ และคณะทำงานจัดทำคำขอขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ “ ข้าวขาวเจ๊กชัยนาท ” ซึ่งขณะนี้สหกรณ์ทุ่งวัดสิงห์อยู่ระหว่างดำเนินการยื่นคำขอขึ้นทะเบียน
สำหรับเกษตรกรและท่านที่สนใจสามารถขอรับคำแนะนำ หรือเลือกซื้อสินค้า ได้ที่ สหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ จำกัด เลขที่ 79 หมู่ 9 ต.มะขามเฒ่า อ.วัดสิงห์ จ.ชัยนาท โทรศัพท์ 0-5646-1620 หรือติดต่อ คุณกำไร เขียวฉาย ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรทุ่งวัดสิงห์ โทร.06-3954-9555
ขอขอบคุณข้อมูล ฝ่ายประชาสัมพันธ์ : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 7 จังหวัดชัยนาท