ทิศทางตลาดพันธุ์ปลาน้ำจืดในประเทศไทยปัจจุบันยังมีอนาคตสดใส โดยเกษตรกรสามารถ การเพาะพันธุ์ปลา เพาะเลี้ยงเป็นรายได้เสริมควบคู่กับการปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ ทำเกษตรผสมผสานควบคู่กันไปได้ หรือหากจะพัฒนาฟาร์มเพาะเลี้ยงแบบครบวงจรก็สามารถสร้างรายได้หลักแสนบาทต่อเดือน ซึ่งไม่ใช่เรื่องยาก
การเพาะเลี้ยงปลาน้ำจืด
วันนี้มีต้นแบบของเกษตรกรยุคใหม่ที่จะขอนำเสนอ ซึ่งเป็นเกษตรกรหนุ่มทายาทรุ่นลูก ผู้สืบทอดอาชีพเพาะเลี้ยงปลาน้ำจืดอย่างครบวงจรจากรุ่นคุณพ่อที่ทำมากว่า 40 ปีแล้ว ภายใต้ชื่อ “นิตย์พันธุ์ปลา”
“นิตย์พันธุ์ปลา” ตั้งอยู่ในพื้นที่ อ.เมืองสุรินทร์ จ.สุรินทร์ โดยประกอบกิจการ ฟาร์มหรือบ่อเพาะพันธุ์ และจำหน่ายลูกพันธุ์ปลาน้ำจืดทุกชนิด รวมถึงจำหน่ายลูกกบอีกด้วย พร้อมบริการจัดส่งถึงมือลูกค้าในพื้นที่ และต่างจังหวัด
ปัจจุบันนิตย์พันธุ์ปลา เพาะพันธุ์ และมีบริการจำหน่าย ลูกพันธุ์ปลาน้ำจืดกว่า 11 ชนิด ได้แก่ ปลานิล ปลาไน ปลาตะเพียน ปลาดุกอุย ปลาดุกรัสเซีย ปลาหมอ (แปลงเพศ) ปลายี่สก ปลานวลจันทร์น้ำจืด ปลาจีน ปลากดเหลือง ปลาสลิด ฯลฯ โดยจำหน่ายให้กับลูกค้าและผู้สนใจทั่วประเทศ โดยส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มเกษตรกรที่เดินทางมารับซื้อถึงหน้าฟาร์ม เพื่อนำไปขุนเลี้ยงต่อเป็นปลาเนื้อส่งขายตลาดอีกทอดหนึ่ง เป็นต้น
จุดเริ่มต้น การเพาะพันธุ์ปลา น้ำจืด
ทว่าประเด็นที่น่าสนใจ คือ ผู้บริหารกิจการปัจจุบัน คือ คุณยุทธภูมิ ยิ้มย่อง ชายหนุ่มผู้ซึ่งไม่ได้จบมาทางด้านเกษตร ไม่ได้จบประมง แต่ตนเองศึกษาด้านวิศวกรรม และมีประสบการณ์ทำงานกับบริษัทเอกชนรายใหญ่ด้านชิ้นส่วนยานยนต์ ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับเพาะพันธุ์ปลาแม้แต่น้อย
คุณภูมิมีแนวคิดสานต่อกิจการของพ่อตา ด้วยสุขภาพของคุณพ่อที่ไม่เอื้ออำนวย อีกทั้งตนมองว่าอาชีพเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดมีอนาคตไกล สามารถทำเป็นธุรกิจครอบครัวได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน เพียงแต่ต้องมีการปรับปรุงและพัฒนาการเพาะเลี้ยง และการทำตลาด ให้ตอบโจทย์กลุ่มลูกค้า และให้ทันยุคทันสมัยมากขึ้น
คุณภูมิเล่าให้ฟังว่าหลังจากลาออกจากงานประจำ ซึ่งเงินประจำตำแหน่งขณะนั้นไม่ต่ำกว่า 3-4 หมื่นบาท โดยตนเองเริ่มต้นใช้เวลาประมาณ 5 ปี ศึกษาเรียนรู้อย่างเข้มข้นในเรื่องพื้นฐานความรู้เรื่องพันธุ์ปลาน้ำจืดทุกชนิด รวมถึงขั้นตอนการเพาะเลี้ยงที่ถูกต้อง การผสมพันธุ์ การฉีดฮอร์โมน ฯลฯ
โดยคุณภูมิใช้ ‘พรแสวง’ ในการเสาะแสวงหาความรู้ โดยได้ไปศึกษาดูงานหลายแห่ง ได้เข้าร่วมอบรมจากกรมประมง และหน่วยงานต่างๆ ตลอดจนได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้จากคุณพ่อ และได้รับคำแนะนำจากเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงปลาผ่านประสบการณ์ตรง ซึ่งทุกท่านเปรียบเสมือนอาจารย์ของคุณภูมิอย่างแท้จริง
การพัฒนาฟาร์มเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด
ต่อจากนั้นคุณภูมินำองค์ความรู้ที่ตกผลึกแล้วนำมาพัฒนาฟาร์มของตน ดัดแปลง ต่อยอด สานต่อกิจการฟาร์มของคุณพ่อ เริ่มจากการพัฒนาฟาร์มเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดให้ได้คุณภาพมากขึ้น รวมถึงการขอมาตรฐานต่างๆ ตามที่กรมประมงกำหนด อาทิเช่น มาตรฐาน GAP มาตรฐาน GMP ใบเกิดสัตว์น้ำ ทะเบียนฟาร์ม รวมถึงมาตรฐานสำหรับการส่งออกปลาไปขายยังต่างประเทศ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้าทั้งในและต่างประเทศ อีกทั้งเป็นการยกกระดับฟาร์มให้มีมาตรฐานสากลมากขึ้น
นอกจากเรื่องมาตรฐานฟาร์มที่คุณภูมิใส่ใจแล้วนั้น คุณภูมิยังปัดฝุ่นการทำตลาดโฉมใหม่ โดยสร้างการรับรู้การมีอยู่ของนิตย์พันธุ์ปลาให้กับลูกค้าที่สนใจทั่วประเทศ ผ่านช่องทางจำหน่ายบน Online Marketing โดยใช้สื่อโซเชียลเป็นเครื่องมือในการประชาสัมพันธ์ ทำตลาด จนกระทั่งสามารถสร้างฐานลูกค้ารายใหม่ๆ จากทั่วประเทศ ยอดขายเติบโตขึ้นทุกปีเป็นที่น่าพอใจ
“ครั้งแรกที่ผมเข้ามาดูแลฟาร์มปลาของคุณพ่อ ผมรู้ทันทีว่าสิ่งที่ต้องทำหลักๆ คือ การปรับปรุงฟาร์มบ่อปลา เน้นเรื่องคุณภาพการเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดเพื่อจำหน่ายให้ลูกค้าเกิดความประทับใจ และเน้นกลยุทธ์ทำการตลาดออนไลน์ สร้างเฟซบุ๊ก แฟนเพจ ยิงโพสต์โฆษณา ประชาสัมพันธ์ สร้างคอนเท้นท์ต่างๆ เพื่อให้กลุ่มลูกค้าที่ยังไม่รู้จักเรา ได้รู้จักนิตย์พันธุ์ปลา ซึ่งผลลัพธ์ คือ ได้ผลเป็นอย่างดี เราได้ฐานลูกค้ารายใหม่ๆ จากหลายจังหวัดแต่ละภูมิภาค ติดต่อสอบถาม และขับรถเดินทางเพื่อขอเยี่ยมชมฟาร์ม และซื้อพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดกลับไปเพาะเลี้ยงต่อเป็นจำนวนมาก
นอกจากการโปรโมทแล้ว ฟาร์มเราเน้นเรื่องคุณภาพของลูกปลามากที่สุด เพราะถ้าเกษตรกรซื้อปลาเราไปเลี้ยงแล้วได้ผลกำไรที่ดี ปลาติดเยอะ เขาก็จะกลับมาซื้อลูกปลาจากเราอีกครั้ง รวมถึงการบอกต่อของเกษตรกรด้วยกันเอง” คุณภูมิเปิดเผย
การเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด
เรื่องคุณภาพของการเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด คุณภูมิกล่าวเสริมว่าในฟาร์มฯ มีพ่อแม่พันธุ์ที่มีคุณภาพ เกิดจากประสบการณ์ที่เพาะเลี้ยงสายพันธุ์มาอย่างยาวนานตั้งแต่รุ่นคุณพ่อ อย่างไรก็ตามนิตย์พันธุ์ปลาเพาะพันธุ์ลูกปลาอย่างเดียว ซึ่งไม่ได้ทำเป็นปลาเนื้อ ยกตัวอย่าง การเพาะพันธุ์ซึ่งมียอดจำหน่ายสูงเป็นอันดับต้นๆ อาทิ เพาะพันธุ์ลูกปลาดุกบิ๊กอุย, ลูกปลาดุกรัสเซีย (ดุกเทศ) เป็นต้น
ส่วนระยะการเพาะเลี้ยงพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด โดยนิตย์พันธุ์ปลาเพาะพันธุ์รูปแบบ ปลาตุ้มลงบ่อดิน ยกตัวอย่างเช่น การเพาะพันธุ์ลูกปลาดุกบิ๊กอุย จะคัดเลือกแม่พันธุ์ดุกอุยนาที่มีอายุ 10 เดือนขึ้นไป น้ำหนักเฉลี่ย 3-4 ขีด ส่วนพ่อพันธุ์เป็น ‘ดุกรัสเซีย’ น้ำหนักเฉลี่ย 1 กก.ครึ่ง-2 กก.ขึ้นไป ซึ่งจะได้ลูกออกมาเป็น ‘บิ๊กอุยตัวใหญ่’ ได้คุณภาพ ขายได้ราคา ตรงตามความต้องการลูกค้า และตลาดต้องการ
เทคนิคการเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด
ด้านเทคนิคการเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด รวมถึงการบริหารจัดการในฟาร์ม นิตย์พันธุ์ปลา โดยคุณภูมิ อธิบายอย่างเข้าใจง่ายว่าขั้นตอนการเพาะพันธุ์ไม่มีอะไรยาก เริ่มต้นจากคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ อย่างที่บอกไว้ข้างต้น เช่น แม่พันธุ์ต้องมีไข่เต็มที่อายุ 10 เดือนขึ้นไป ซึ่งพ่อแม่พันธุ์เราจะเลี้ยงแยกบ่อ มิเช่นนั้นปลาจะไล่ผสมกันเอง
โดยต้องคัดเลือกแม่พันธุ์ตัวที่พร้อมจะไข่ โดยใช้วิธี ‘ฉีดฮอร์โมนผสมเทียมปลา’ โดยการรีดเอาน้ำเชื้อจากปลาตัวผู้ออกมา ซึ่งบางตัวถ้าผ่าท้องออกมาแล้วน้ำเชื้อไม่สมบูรณ์ก็จะไม่เอา เพราะฉะนั้นการสังเกต คือ ต้องดูที่ไข่จะมีสีขาว ถ้าไข่มีสีดำเข้ม นั่นคือ น้ำเชื้อไม่สมบูรณ์
ต่อจากนั้นเมื่อได้น้ำเชื้อของพ่อพันธุ์มาแล้วก็ทำการผสมฮอร์โมนตามสัดส่วน โดยจัดเตรียมขั้นตอนการฉีดยา ทั้งนี้ในเรื่องของอัตราส่วนผสมนั้น ขึ้นอยู่กับความชำนาญของเกษตรกร ซึ่งแต่ละคนมีเทคนิคไม่เหมือนกัน ดังนั้นเกษตรกร จำเป็นต้องลองผิดลองถูก และอาศัยความชำนาญของตนเอง
โดยขั้นตอนการผสมเทียม คือ รีดไข่พ่อพันธุ์ออกมา แล้วนำมาผสมผลิตภัณฑ์ตัวยาที่จัดเตรียมไว้ เสร็จแล้วก็ฉีดใส่ตัวแม่พันธุ์ โดยฉีดเข้าด้านหลัง หรือฉีดบริเวณหลังครีบข้างบน โดยปริมาณการฉีดขึ้นอยู่กับขนาดและชนิดของปลาด้วยเช่นกัน หลังจากนั้นจึงนำแม่พันธุ์ปลาที่ถูกฉีดยานำกลับลงบ่อดินตามเดิม
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายลูกพันธุ์ปลาน้ำจืด
ปัจจุบันนิตย์พันธุ์ปลามีออเดอร์เพาะพันธุ์ลูกปลาเพื่อเตรียมจำหน่ายลูกค้าประจำ อาทิเช่น ลูกปลาดุก ปลานิลหมัน ปลาไน ปลาหมอ (แปลงเพศ) และปลาตะเพียน เฉลี่ยต้องผลิตให้ได้หลายล้านตัว/เดือน ด้วยเหตุนี้นิตย์พันธุ์ปลาจึงต้องสร้างเครือข่ายพันธมิตร โดยการมีคอนแทรคฟาร์มซึ่งเป็นเกษตรกรในพื้นที่ที่ประกอบอาชีพเพาะเลี้ยงพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดจำนวนอีกกว่า 10 ราย เพื่อรับซื้อพันธุ์ลูกปลาน้ำจืดเพื่อส่งให้ทันต่อความต้องการของกลุ่มลูกค้า
เมื่อถามถึงทิศทางของตลาดพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด คุณภูมิกล่าวย้ำว่าอาชีพเพาะเลี้ยงลูกปลาน้ำจืด ช่องทางจำหน่ายในประเทศไทยยังไปได้ด้วยดี ทั้งนี้อนาคตวางแผนส่งออกเองไปในประเทศเพื่อนบ้าน เช่น กัมพูชา ซึ่งฟาร์มฯ ได้เปรียบเรื่องการคมนาคมขนส่ง อีกทั้งลูกค้าชาวกัมพูชามีความต้องการซื้อและบริโภคสูง ซึ่งคาดการณ์เริ่มต้นเจาะตลาดกัมพูชาส่งจำหน่ายในปีหน้า
แน่นอนว่าในปัจจุบันการแข่งขันในตลาดลูกปลามีค่อนข้างสูง แต่นั่นไม่ใช่ปัญหาของนิตย์ฟาร์ม คุณภูมิยอมรับว่าสาเหตุที่นิตย์ฟาร์มของเราอยู่มาได้เกือบ 50 ปี นั้น เป็นเพราะความซื่อสัตย์ต่อลูกค้า ลูกปลาที่ออกไปแต่ละชุด เราต้องมั่นใจว่าปลาแข็งแรง สมบูรณ์ ปลอดโรค จึงจะปล่อยขายออกจากฟาร์มได้ ที่สำคัญไม่โกหกลูกค้า ปลาดี บอกดี ปลาไม่ดี บอกไม่ดี เพราะเรายึดเสมอว่า ลูกค้าไปได้ เลี้ยงปลาแล้วรอดได้กำไรดี ฟาร์มเพาะอย่างเราก็จะอยู่ได้
ฝากถึงเกษตรกรผู้เลี้ยงและเพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด
ในตอนท้ายคุณภูมิได้กล่าวฝากถึงเกษตรกรเพาะเลี้ยงพันธุ์ลูกปลาไว้อย่างน่าสนใจด้วยว่า ฝากพี่น้องเกษตรกรแต่ละฟาร์ม ในเรื่องการเพาะลูกพันธุ์ปลาที่จะส่งมอบลูกค้าเพื่อนำไปเลี้ยงเป็นปลาเนื้อต่อไป ควรซื่อสัตย์ ในการส่งมอบลูกพันธุ์ที่สมบูรณ์ แข็งแรง และเป็นสายพันธุ์ที่ดี นั่นก็เพื่อการรักษาฐานลูกค้า และสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้าของท่านต่อไปในระยะยาว
“ผมขอฝากถึงพี่น้องเกษตรกรผู้เลี้ยงหรือผู้เพาะพันธุ์ลูกปลาน้ำจืด ควรศึกษาและจับกระแสตลาดให้ดี ว่าตลาดปลาตอนนี้ทิศทางเป็นอย่างไร ตลาดมีความต้องการลูกพันธุ์ปลาประเภทใด โดยเกษตรกรต้องมีการวางแผนและศึกษาตลาดอย่างต่อเนื่อง จะได้ปรับตัวได้ทัน และไม่กระทบต่อต้นทุนการเพาะเลี้ยง ที่สำคัญเรื่องมาตรฐานฟาร์ม อยากให้ทุกฟาร์ม ไม่ว่าจะเป็นฟาร์มเพาะลูกพันธุ์ หรือบ่อเลี้ยงปลาเนื้อ
อยากให้ทำมาตรฐานฟาร์ม เช่น มาตรฐาน GAP ซึ่งถึงแม้ว่าขั้นตอนการยื่นเรื่องขออาจจะยุ่งยาก แต่เมื่อได้มาตรฐานมาแล้วจะทำให้ผลผลิตฟาร์มของเราไปได้ไกล ส่งออกต่างประเทศก็ได้ แน่นอนว่ามีผลดีมากกว่าผลเสีย ซึ่งทางมานิตย์ฟาร์มของเรา ณ ปัจจุบัน ทางฟาร์มได้รับมาตรฐานทุกอย่างจากกรมประมงเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ทำให้ลูกค้าสามารถมั่นใจได้ว่าลูกพันธุ์ปลาที่ออกจากฟาร์มทุกตัว แข็งแรง สมบูรณ์ และปลอดโรคแน่นอน
สำหรับนิตย์พันธุ์ปลา ฟาร์มของเราเพาะพันธุ์และจำหน่ายลูกปลา และเพาะพันธุ์ลูกกบเพื่อจำหน่ายด้วย ซึ่งเรามีความยินดีให้บริการลูกค้าทุกท่าน การันตีลูกปลาทุกตัว ทุกชนิด มีคุณภาพ จำหน่ายในราคาเป็นมิตร และมีบริการจัดส่งให้ถึงที่ หากท่านใดสนใจสามารถติดต่อสอบถามได้โดยตรง หรือติดตามข้อมูลข่าวสารเรื่องพันธุ์ปลาได้ที่แฟนเพจ นิตย์พันธุ์ปลา ได้เช่นกันครับ” การเพาะพันธุ์ปลา การเพาะพันธุ์ปลา การเพาะพันธุ์ปลา การเพาะพันธุ์ปลา
สนใจลูกพันธุ์ปลาน้ำจืด-ลูกกบคุณภาพ ติดต่อสอบถาม “นิตย์พันธุ์ปลา” โทร.089 122 0875 และที่ Facebook : นิตย์พันธุ์ปลา