เมื่อความต้องการบริโภคและตลาดในปัจจุบัน “แพะ” ถือว่าเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่มีความสำคัญและมีความต้องการสูง เนื่องจากแพะเป็นอาหารที่สามารถบริโภคได้ทั้งชาวไทยพุทธและมุสลิม ประกอบกับปริมาณการเลี้ยงแพะในภาคต่างๆ เช่น ภาคใต้และภาคกลาง ยังมีไม่เพียงพอต่อความต้องการในการบริโภค รวมถึงการใช้แพะในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาของชาวมุสลิม ส่วนใหญ่ในเขตพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ จึงเป็นตลาดหลักในการบริโภค
การทำฟาร์มแพะให้ได้มาตรฐานและมีประสิทธิภาพ เรื่องโรคจึงเป็นเหตุผลหลักและเป็นปัจจัยสำคัญในการเลี้ยงแพะให้ปลอดโรค 100% จึงทำให้เกิดฟาร์มปลอดโรคระดับ A และ B เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในการเคลื่อนย้าย ซึ่งได้รับการรับรองจากกรมปศุสัตว์
ฟาร์มแพะสมบัติการเกษตร ตั้งอยู่ที่ 138 ม.5 ต.น้ำพุ อ.เมือง จ.ราชบุรี มีคุณสมบัติ นิมวชิรวัฒนา เป็นเจ้าของและบริหารฟาร์ม
เดิมทีก่อนจะทำฟาร์มเลี้ยงแพะคุณสมบัติได้ทำโรงงานและทำฟาร์มโคนมอยู่แถวมหาชัย จังหวัดสมุทรสาคร ได้มีการขยายส่วนของฟาร์ม จึงย้ายมาอยู่จังหวัดราชบุรี ประสบปัญหาการตลาด เพราะตลาดอยู่ไกล และระยะทางค่อนข้างอันตราย ประกอบกับประสบปัญหาเรื่องของน้ำนม รวมถึงวัตถุดิบต่างๆ อาหาร เช่น สับปะรด และน้ำ ขาดแคลน เนื่องจากมีจำนวนโคมากขึ้น จึงเลิกทำฟาร์มเลี้ยงโคนม โดยขายโคทั้งหมด จึงหันมาเลี้ยงแพะจากการที่ลูกสาวอยากเล่นลูกแพะ เพราะเห็นจากที่อื่น ประกอบกับปี 2550 ตลาดแพะกำลังบูม ราคาดี “แค่มีตัวแพะไว้ในฟาร์ม พ่อค้าก็วิ่งเข้ามาหาเราแล้ว” คุณสมบัติจึงมองว่าเป็นสัตว์เศรษฐกิจตัวหนึ่งที่สามารถสร้างรายได้ให้กับครอบครัว นับเป็นการเริ่มต้นตั้งแต่นั้นมา
แพะที่ทางฟาร์มเลี้ยงเป็นพันธุ์แองโกลนูเบียนและพันธุ์บอร์ ซึ่งเป็นตระกูลแพะเนื้อ สามารถเลี้ยงรวมกันได้ แต่แตกต่างกันที่พันธุ์บอร์จะเป็นแพะเนื้อโดยตรง ส่วนพันธุ์แอลโกลนูเบียนจะเป็นแพะสายพันธุ์เนื้อกึ่งนม สามารถเลี้ยงเป็นได้ทั้งแพะเนื้อหรือรีดนมจำหน่ายได้
การเลี้ยงระหว่างทั้ง 2 สายพันธุ์ ไม่แตกต่างกัน เพราะจัดเป็นแพะจำพวกเดียวกัน เรื่องอาหารจึงแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ 1. อาหารข้น จะเป็นอาหารสำเร็จรูปมีลักษณะเป็นเม็ด สำหรับอาหารแพะโดยตรงและผิวถั่วเหลือง ส่วน 2. อาหารหยาบ จะมีกระถินเป็นอาหารหลัก ข้าวโพด หญ้าเนเปียร์ หญ้ารูซี่ และถั่วฮามาต้า โดยเป็นอาหารตามช่วงฤดูผลิต แต่ต้องมีแผนการจัดการด้านอาหารใน 1 ปี ให้เพียงพอ เมื่อก่อนทางฟาร์มเคยใช้เปลือกกะหล่ำปลีให้แพะกินจนมีชื่อเสียงโด่งดัง
เวลาให้อาหารจะแบ่งเป็นคอกพ่อ-แม่พันธุ์ โดยให้ 3 เวลา เช้า กลางวัน (บ่ายโมง) และเย็น (ประมาณ 4-5 โมงเย็น) ส่วนคอกแพะขุนจะให้อาหารในมื้อเช้า เป็นอาหารข้น กับกระถินให้กินในลักษณะพร้อมกัน โดยให้อาหารเหมือนกันทั้งสองคอก
ปัจจุบันทางฟาร์มจะเน้นกระถินเป็นอาหารหลัก เนื่องจากหาได้ง่ายในท้องถิ่นและมีตลอดทั้งปี อีกอย่างเป็นอาหารที่แพะต้องการและชอบ
ด้านการตลาด
เนื่องจากทางฟาร์มมีมาตรฐานการควบคุมโรคเป็นอย่างดีได้ การรับรองจากกรมปศุสัตว์ทำให้มีตลาดกว้างขึ้น โดยแบ่งเป็น 2 ตลาดหลัก คือ ตลาดสายพันธุ์กับตลาดแพะเนื้อ แต่ทางฟาร์มจะเป็นแพะเนื้อมากกว่า เพราะสามารถขายได้ตั้งแต่ 3-6 เดือน เฉลี่ยน้ำหนักอยู่ที่ 25-30 กิโลกรัม ปัจจุบันราคาซื้อ-ขายอยู่ที่ 90-100 บาท แยกตามขนาดของตัวแพะ เช่น ถ้าแพะมีขนาดเล็กราคาจะอยู่ที่ 90-95 บาท ส่วนแพะที่มีขนาดใหญ่อยู่ที่ 95-100 บาท อิงราคาตลาดกลาง สามารถปรับขึ้น-ลงตามภาวะตลาด ตลาดสายพันธุ์จะซื้อ-ขายกันตัวละ 2,000-4,000 บาท แล้วแต่ระดับสายเลือด แต่ทางฟาร์มจะเน้นขายให้เกษตรกรนำไปเลี้ยงมากกว่าหวังผลกำไร
กลุ่มลูกค้าหลักจะเป็นทางภาคใต้และตลาดต่างประเทศ อย่าง เวียดนาม ค่อนข้างมาแรงกว่าตลาดในประเทศ ทำให้มีการแข่งขันทางการตลาด ด้านราคาจึงมีการขยับตัวสูงขึ้นและผันผวนอยู่ตลอด
การรับมือของกลุ่มลูกค้าเวียดนามจะใช้แผนรวมกลุ่มกันในพื้นที่ทั้งหมด 15 กลุ่ม เช่น กลุ่มสวนผึ้ง กลุ่มจอมบึง กลุ่มบ้านคา และกลุ่มป่าหวาย เป็นต้น โดยมีการปรึกษาหารือกัน กำหนดแนวทางร่วมกัน และบันทึกข้อตกลงร่วมกัน เช่น ตัวเมียที่มีลักษณะดี เหมาะในการทำเป็นแม่พันธุ์ ทางกลุ่มจะไม่ขายให้เด็ดขาด ตัดปัญหาในระยะยาว เพราะอาจส่งผลกระทบการขาดแคลนแพะในระดับประเทศ จึงคำนึงถึงปัญหาดังกล่าว
นอกจากนี้ทางฟาร์มยังมีการทำลูกชิ้นเนื้อแพะเป็นการแปรรูปอาหาร อีกทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้บริโภค สะอาด ปลอดภัย ปราศจากกลิ่น เนื่องจากผ่านกรรมวิธีการทำอย่างดี ซึ่งถือว่าตลาดให้การตอบรับอย่างดีเยี่ยม
จุดเด่นของฟาร์ม อยู่ที่มาตรฐาน การควบคุมโรค เพราะเป็นฟาร์มที่ได้รับใบประกาศจากกรมปศุสัตว์ให้เป็นฟาร์มปลอดโรคระดับ A สามารถนำแพะหรือแกะเข้า-ออกได้อย่างปลอดภัยเป็นอันดับต้นๆ ของประเทศ และมีสินค้าเพียงพอกับความต้องการของลูกค้า อีกอย่างได้รับความร่วมมือกันระหว่างเกษตรกรกลุ่มผู้เลี้ยงแพะเขต 7 และหน่วยงานราชการ
“แพะเปลี่ยนใบไม้ให้เป็นเงิน” จากคำกล่าวแสดงให้เห็นว่าการเลี้ยงแพะโดยธรรมชาติพึ่งพา สามารถสร้างรายได้จากตรงนี้เป็นดั่งสโลแกนของฟาร์มก็ว่าได้
“การเลี้ยงแพะอย่าเลี้ยงตามกระแส ต้องมีความเชื่อมั่นในตัวเอง หากคิดว่าเราทำได้มันจะต้องสำเร็จ สำหรับผมทำฟาร์มเพราะใจรัก หากทำตามกระแสอาจเกิดปัญหาหลายๆ ด้านตามมา จนเกิดความท้อ สุดท้ายก็ต้องเลิกเลี้ยง ดังนั้นทำอะไรจะต้องศึกษาจากผู้รู้ ผู้มีประสบการณ์ ศึกษาถึงข้อเสียมากกว่าข้อดี การเลี้ยงแพะจะต้องอดทน มีการจัดการให้เป็นระบบ สุดท้ายอาชีพเลี้ยงแพะจะดำเนินอยู่ได้อย่างยั่งยืน” คุณสมบัติได้ฝากทิ้งท้าย
สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ฟาร์มแพะสมบัติการเกษตร 138 ม.5 ต.น้ำพุ อ.เมือง จ.ราชบุรี โทร.09-5953-5938, 08-1378-4139
[wpdevart_like_box profile_id=”1414452475453135″ connections=”show” width=”300″ height=”220″ header=”big” cover_photo=”show” locale=”th_TH”]