กว่าจะประสบความสำเร็จได้อย่างทุกวันนี้ไม่ง่ายเลยสำหรับการทำอาชีพเลี้ยงไก่เนื้อระบบคอนแทรคฟาร์มมิ่ง (Contact Farming) กับบริษัทใหญ่ แต่ คุณจำปา ศิรสีหกุล เจ้าของ หจก.ชัยรุ่งเรืองฟาร์ม เลขที่ 658/5 หมู่ 11 ตำบลลำนารายณ์ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี กลับมองต่างว่าอาชีพเกษตรกรรม หรือปศุสัตว์ สามารถประสบความสำเร็จ และสร้างรายได้ให้กับครอบครัวอย่างยั่งยืนได้
คุณจำปาเล่าถึงที่มาที่ไปว่า มองหาอาชีพอื่นที่สร้างความมั่นคงให้กับครอบครัว และจากการสังเกตเห็นเกษตรกรจังหวัดชัยภูมิทำอาชีพเลี้ยงไก่เนื้อบนบ่อปลา เกิดความสนใจ จึงสอบถามถึงรายได้ของการเลี้ยงในแต่ละรุ่น
จนทราบว่าได้กำไรพอสมควร และในแต่ละปีสามารถเลี้ยงได้หลายรุ่น ซึ่งแตกต่างจากการทำไร่อ้อย และมันสำปะหลัง ที่ทำได้เพียงปีละครั้ง จากนั้นจึงเริ่มทดลองเลี้ยงในปี พ.ศ. 2538 โรงเรือนเลี้ยงไก่เนื้อ รูปแบบง่ายๆ ไม่กี่หลัง สามารถบังแดด บังฝน ได้ และเลี้ยงกับพื้นดิน เป็นคอนแทรคฟาร์มกับบริษัทรายย่อยในพื้นที่
จากที่คิดว่า การเลี้ยงไก่เนื้อ เป็นอาชีพเสริม กลายเป็นอาชีพหลักในปัจจุบัน
เมื่อการเลี้ยงเริ่มเห็นผลกำไร ประกอบกับต้องการพัฒนาฟาร์มให้ได้มาตรฐานมากยิ่งขึ้น จึงเปลี่ยนมาเลี้ยงไก่เนื้อกับ บริษัท เบทาโกร จำกัด (มหาชน) ในปี พ.ศ. 2541 จนถึงปัจจุบันในระบบอีแวป (Evap) ที่สามารถควบคุมอุณหภูมิได้
โดยการสร้าง โรงเรือนเลี้ยงไก่เนื้อ ขนาด 12 x 80 เมตร และ 16 x 120 เมตร ทั้งหมด 4 หลัง ใช้งบประมาณ 5 ล้านบาท ปัจจุบันมี 10 โรงเรือน ขนาดแตกต่างกัน สามารถเลี้ยงไก่ได้ประมาณ 200,000 กว่าตัว บนเนื้อที่กว่า 70 ไร่
การเลี้ยงไก่ได้มีการพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ ตามยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ไม่ว่าจะเป็น โรงเรือนเลี้ยงไก่เนื้อ ที่ได้มาตรฐาน อุปกรณ์ที่ทันสมัย ซึ่งทางฟาร์มจะใช้อุปกรณ์ของ บริษัท บี.อินเตอร์เนชั่นแนล แอนด์ เทคโนโลยี จำกัด และองค์ความรู้ที่เพิ่มขึ้น รวมถึงการลงทุนค่อนข้างสูง
“หากถามว่าการเลี้ยงไก่ดีไหม ถ้าเราดูแลดี ไม่เกิดการเสียหาย ถือว่าได้กำไร ดีกว่าธุรกิจอื่นที่เคยทำและไวกว่า ยิ่งถ้าไม่มีหนี้สินต้องชำระ การเลี้ยงไก่แต่ละรุ่นก็จะมีรายได้มากพอสมควร แต่การลงทุนใหม่ในปัจจุบันต้องใช้ทุนค่อนข้างสูง” คุณจำปากล่าวถึงความรู้สึกต่ออาชีพเลี้ยงไก่เนื้อ และให้ความเห็นว่า
“เมื่อก่อน การเลี้ยงไก่เนื้อ ไม่ยากเหมือนในปัจจุบัน เพราะมีโรค และอัตราสูญเสียน้อย อีกทั้งมีหมอคอยให้คำแนะนำอยู่ตลอด สมัยนี้ก่อนจะเข้าโรงเรือนก็ต้องอาบน้ำ เปลี่ยนชุด มีการนำเอาระบบความปลอดภัยทางชีวภาพ หรือไบโอซีเคียวริตี้ (Biosecurity) เข้ามาใช้ เพื่อให้การดูแลและการจัดการมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น และในอนาคตทางฟาร์มจะเน้นการบริหารจัดการให้ดีที่สุด เพื่อผลผลิตที่มีคุณภาพ”
ความสำคัญและการบริหารโรงเรือนอีแวป (Evap)
โรงเรือนอีแวป (Evap) เป็นโรงเรือนที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อให้สามารถควบคุมอุณหภูมิไม่ให้เปลี่ยนแปลงตามสภาพอากาศภายนอก และยังช่วยป้องกันเชื้อโรคและศัตรูที่เข้ามารบกวนสัตว์เลี้ยง ซึ่งแน่นอนว่า การเลี้ยงไก่เนื้อ ในระบบโรงเรือนปิดย่อมดีกว่าเลี้ยงในระบบเปิด ที่ไม่สามารถควบคุมปัจจัยเหล่านั้นได้เลย
เทคนิคในการบริหารโรงเรือนปิด คุณวุฒิไกร บุญมาลา หรือหมอโจ้ สัตวบาลประจำฟาร์ม อธิบายว่า การเลี้ยงไก่เนื้อ ในระบบปิด เทคนิคส่วนหนึ่งอยู่ที่การจัดการระบบการทำงาน หรือตู้ควบคุม ซึ่งแต่ละฟาร์มจะมีระบบปลีกย่อยแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับบริษัทที่ติดตั้ง อย่าง หจก.ชัยรุ่งเรืองฟาร์ม จะใช้ระบบของ บริษัท บี.อินเตอร์เนชั่นแนลฯ โดยการตั้งค่าต่างๆ จะทำที่หน้าตู้ควบคุม
การตั้งอุณหภูมิภายใน โรงเรือนเลี้ยงไก่เนื้อ
ส่วนการตั้งอุณหภูมิจะไม่สามารถกำหนดตามฤดูกาลได้ เนื่องจากในแต่ละวัน และช่วงระหว่างวัน อุณหภูมิจะไม่คงที่ ดังนั้นจะต้องมีการปรับและตั้งอุณหภูมิอยู่ตลอด เพื่อให้เหมาะสมกับช่วงอายุของไก่ในแต่ละช่วง โดยอุณหภูมิจะลดลงเรื่อยๆ จาก 10 วันแรก จะมีการกกไก่อุณหภูมิที่เหมาะสมประมาณ 39°C
จากนั้นจะลดอุณหภูมิลงเรื่อยๆ จนไก่อายุได้ประมาณ 20 วันเป็นต้นไป อุณหภูมิที่เหมาะสมควรอยู่ที่ 27-28 °C ส่วนความชื้นที่เหมาะสมช่วงแรกควรอยู่ที่ 40-50 RH และไก่โตควรอยู่ที่ 70-80 RH
การให้อาหารไก่เนื้อ
แต่ช่วงฤดูร้อน การควบคุมสภาพอากาศภายในโรงเรือนเลี้ยงไก่เนื้อจะทำได้ยาก ฟาร์มอาจต้องตั้งอุณหภูมิสูงกว่าที่กำหนด 1-2°C หรือประมาณ 29-30 °C บางฟาร์มอาจติดตั้งระบบสปริงเกลอร์บนหลังคาเพื่อช่วยคลายความร้อน หรืออาจจะลดจำนวนไก่ที่เลี้ยงลง เพื่อลดความแออัด ไก่จะอยู่สบายขึ้น
“ การเลี้ยงไก่เนื้อ สำคัญทุกช่วง แต่ช่วงที่ต้องดูแลใกล้ชิดที่สุด คือ ช่วงแรก ผู้เลี้ยงต้องมีการใส่ใจดูแล ในเรื่องอาหาร อุณหภูมิ และความชื้น เป็นอย่างดี ก็จะส่งผลให้ไก่แข็งแรง อัตราการสูญเสียต่ำ ทำให้การจัดการในช่วงถัดไปง่ายขึ้น” หมอโจ้กล่าวแนะนำ
การเลือกเลี้ยงไก่เนื้อกับ บริษัท เบทาโกร จำกัด (มหาชน)
สุดท้าย คุณสุรชัย ระไวสมาน (ลูกชายคุณจำปา) กล่าวแสดงความรู้สึกว่า “ตั้งแต่สร้างโรงเรือนเลี้ยงไก่ระบบอีแวป ก็เลือกเลี้ยงกับ บริษัท เบทาโกร มาตลอด สาเหตุที่เลือกเพราะมาตรฐานโดยรวมในหลายๆ ด้านดีกว่าบริษัทอื่น การขนส่งสะดวก นอกจากนี้ยังมีหมอคอยให้คำปรึกษา และแนะนำอยู่เสมอ ทำให้รู้สึกว่าคิดไม่ผิดที่เลือกเลี้ยงไก่เนื้อกับเบทาโกร”
ขอขอบคุณข้อมูล หจก.ชัยรุ่งเรืองฟาร์ม เลขที่ 658/5 หมู่ 11 ตำบลลำนารายณ์ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี