ปัจจุบันมีพี่น้องเกษตรกรหลายรายนิยมหันมาเลี้ยง ‘ไก่เนื้อ’ มากขึ้นหลายราย นั่นเพราะอายุการเลี้ยงสั้น เฉลี่ยระยะเวลาการเลี้ยงเพียงรุ่นละ 35-40 วัน (เลี้ยงรุ่นละกว่า 10,000 ตัว) จับขายได้ราคาดี ตลาดต้องการ ทั้งในรูปแบบรับจ้างเลี้ยง และ ประกันราคา ส่งผลทำให้อุตสาหกรรมนี้เติบโต และสร้างรายได้ให้กับพี่น้องเกษตรกร และประเทศไทย ในแต่ละปีได้อย่างมหาศาล
การเลี้ยงไก่เนื้อ
วันนี้ทีมงานนิตยสารสัตว์บกได้มีโอกาสเดินทางมาเยือน ‘สืบศักดิ์ ฟาร์ม’ ฟาร์มเลี้ยงไก่พันธุ์เนื้อรายใหญ่ ในพื้นที่ ต.บ้านกุ่ม อ.เมือง จ.เพชรบุรี เจ้าของฟาร์ม คือ คุณสมศักดิ์ อารักขา หรือ ‘เฮียสมศักดิ์’ และ คุณกัญญารัตน์ สุขเอี่ยม โดยเป็นอีกหนึ่งเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่เนื้อที่ประกอบอาชีพเลี้ยงไก่พันธุ์เนื้อมาอย่างยาวนานกว่า 10 ปีแล้ว ซึ่งปัจจุบันประสบความสำเร็จในอาชีพและธุรกิจนี้เป็นอย่างสูง
สืบศักดิ์ ฟาร์ม ปัจจุบันเลี้ยงไก่เนื้อภายใต้ระบบฟาร์มปิดแบบ ‘อีแวป’ (Evap) เต็มรูปแบบที่ได้มาตรฐานตามที่กรมปศุสัตว์กำหนด บนพื้นที่การบริหารจัดการฟาร์มประมาณ 10 ไร่ จำนวน 3 โรงเรือน อัตราการเลี้ยงไก่เนื้อจำนวน 37,000 ตัว/โรงเรือน ทั้งนี้ ‘สืบศักดิ์ ฟาร์ม’ ดำเนินการจัดสร้างโรงเรือนใหม่อีก 2 โรงเรือน เพื่อขยับขยายและรองรับการเลี้ยงไก่เนื้อที่เพิ่มมากขึ้น
โดยปัจจุบัน สืบศักดิ์ ฟาร์ม เป็นคอนแทรคฟาร์มมิ่ง หรือลูกเล้า อยู่กับโรงเชือด ‘สุรชัย ฟาร์ม’ ซึ่งเหตุผลหลักที่เลือกอยู่กับ สุรชัย ฟาร์ม เพราะได้รับการสนับสนุนดูแลเป็นอย่างดีจาก สุรชัย ฟาร์ม ทั้งเรื่องของการจัดหาลูกพันธุ์ เรื่องอาหาร วัคซีน สัตวบาล-สัตวแพทย์ รวมถึงสามารถเลี้ยงได้ 5 รุ่น/ปี ตลอดจนการรับซื้อผลผลิตกลับคืน 100% ในรูปแบบประกันราคา นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ สืบศักดิ์ ฟาร์ม เลือกอยู่กับ สุรชัย ฟาร์ม จวบจนวันนี้
คุณสมศักดิ์เล่าย้อนให้ฟังว่า ตนเองยึดอาชีพเลี้ยงไก่เนื้อมากว่า 10 ปี ย้อนกลับไปก่อนหน้านั้นก็ทำไร่ ทำนา ปลูกข้าว แต่สู้สารเคมีไม่ไหว บวกกับมองว่าตนเองเริ่มมีอายุมากขึ้นแล้วด้วย ต่อมาได้มีโอกาสรู้จักกับเถ้าแก่เจ้าของปั๊มน้ำมันรายหนึ่ง ซึ่งเถ้าแก่ท่านนี้ก็ชักชวนตนเองให้มาทำธุรกิจปั๊มน้ำมันแทน โดยจะขายกิจการให้ในราคาไม่แพง ซึ่งขณะนั้นคุณสมศักดิ์ก็สนใจ เพราะมองว่ากำลังมองหาจับธุรกิจใหม่ที่เน้นการบริหารเป็นหลัก ไม่ต้องลงแรงเหมือนทำนาปลูกข้าว และไม่ต้องเจอกับสารเคมี จึงตัดสินใจลงทุนและบริหารกิจการปั๊มน้ำมันต่อจากเจ้าของเดิม โดยบริหารต่ออีกเกือบ 10 ปี
ทั้งนี้ด้วยความที่เป็นธุรกิจบริการปั๊มน้ำมัน ทำให้ไม่ได้หยุด ต้องเปิดทุกวัน เพราะมีรถลูกค้าเข้ามาใช้บริการเติมน้ำมันแทบจะตลอด 24 ชม. แม้จะไม่ได้ลงแรงมากเหมือนทำไร่ ทำนา แต่ก็แทบจะไม่มีเวลาได้หยุดพัก โดยจุดเปลี่ยนอีกครั้งที่นำพาให้คุณสมศักดิ์เข้าสู่แวดวงทำฟาร์มไก่เนื้อ เกิดจากได้พบเห็นและพูดคุยกับลูกค้าประจำที่นำรถมาเติมน้ำมัน และบรรทุกอุปกรณ์ทำฟาร์มไก่เนื้อ
จุดเริ่มต้นเลี้ยงไก่เนื้อ
คุณสมศักดิ์ได้พบเจอลูกค้าดังกล่าวบ่อยครั้ง ก็เริ่มสอบถามพูดคุย และเกิดสนใจทำฟาร์มไก่เนื้อ เพราะทราบว่าระยะเวลาเลี้ยงไม่นาน ใน 1 ปี สามารถเลี้ยงได้ 4-5 รุ่น และส่งขายให้ผู้รับซื้อ ได้ผลผลิตราคาดี และยังได้มีเวลาพักเล้า มีเวลาหยุดพักอีกด้วย ซึ่งต่อมาไม่นานเมื่อคุณสมศักดิ์ได้ศึกษาข้อมูลการทำฟาร์มและเลี้ยงไก่เนื้ออย่างเข้าใจมากขึ้นแล้ว จึงตัดสินใจขายต่อธุรกิจปั๊มน้ำมันให้กับผู้สนใจ และนำเงินทุนมาเนรมิตสร้างโรงเรือนเพาะพันธุ์เลี้ยงไก่เนื้อ โดยเริ่มต้นเข้าสู่แวดวงดังกล่าวเมื่อประมาณปี พ.ศ.2556
“ด้วยความที่ผมทำปั๊มน้ำมันมาก่อน ทำให้รู้จักคนเยอะ รู้จักคนทำอาชีพหลากหลาย ก็ได้มาช่วยจัดสร้างโรงเรือนเลี้ยงไก่ โดยตอนนั้นผมเริ่มต้นเลี้ยงไก่เนื้อประมาณ 26,000 ตัว ซึ่งเหตุผลที่กล้าลงจำนวนเยอะ เพราะผมศึกษาข้อมูลมาแล้วค่อนข้างละเอียด บวกกับสอบถามผู้รู้ ผู้เชี่ยวชาญ มาก่อนแล้ว เพื่อนฝูง คนรู้จัก ก็ทำฟาร์มไก่เช่นกัน และส่วนตัวก็เคยเพาะพันธุ์กระต่ายขายด้วย จึงมองว่าการเลี้ยงไก่เนื้อมีคู่มือวิชาการ มีสูตรสำเร็จ ให้เราได้ศึกษามากมาย จึงมั่นใจว่าเราต้องทำได้ดี และต้องเติบโตในธุรกิจนี้ได้แน่นอน”
โดยในระยะของการเลี้ยงไก่เนื้อนั้น คุณสมศักดิ์บอกว่า ตนเองเคยเป็นลูกเล้ากับหลายๆ บริษัท และหลากหลายรูปแบบ ทั้งรับจ้างเลี้ยงและประกันราคารับซื้อผลผลิต ทั้งนี้ก่อนที่จะมาเป็นคอนแทรคฟาร์มมิ่งกับ สุรชัย ฟาร์ม ในปัจจุบัน โดยในอดีตก็เคยเป็นลูกเล้าของ ‘ไทยฟู้ดส์’ หรือ บริษัท ไทยฟู้ดส์ กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) ด้วยเช่นกัน เป็นช่วงประมาณปี พ.ศ.2562 ที่คุณสมศักดิ์สามารถขยับขยายโรงเรือนจำนวน 3 โรงเรือน มีไก่เนื้อที่เลี้ยงไว้กว่า 90,000 ตัว จึงถือว่าเป็นอีกหนึ่งลูกเล้าน้ำดีของ ไทยฟู้ดส์
การบริหารจัดการฟาร์มไก่เนื้อ
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบัน สืบศักดิ์ ฟาร์ม เป็นคอนแทรคฟาร์มมิ่ง กับ สุรชัย ฟาร์ม ซึ่งเหตุผลหลักที่เลือกอยู่กับ สุรชัย ฟาร์ม อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้น โดย สืบศักดิ์ ฟาร์ม เลี้ยงไก่เนื้อรูปแบบประกันราคา ซึ่งคุณสมศักดิ์มองว่าเหมาะสมกับตนเองมากที่สุด เพราะเลี้ยงไก่เนื้อส่งขาย โดย สุรชัย ฟาร์ม เข้ามาจับให้เองถึงหน้าฟาร์ม ได้กำไรเฉลี่ยตัวละ 8-9 บาท เลี้ยงได้น้ำหนักเฉลี่ย 2.6-2.7 กก.ต่อตัว ส่วนตัวถือว่าพึงพอใจแล้ว
ด้านการจัดการภายใน สืบศักดิ์ ฟาร์ม ภายใต้ระบบอีแวป (โรงเรือนอีแวป) ตามที่กรมปศุสัตว์กำหนด โดยเลี้ยงโรงเรือนแบบปิด มีเครื่องปั่นไฟสำรอง มีพัดลมระบายอากาศ และเครื่องปรับอุณหภูมิในฟาร์ม ทั้งนี้การรักษาอุณหภูมิในโรงเรือนเป็นสิ่งสำคัญ ถ้าดูแลไม่ดี ถ้าโรงเรือนร้อนไปเกิน 30 องศาเซลเซียส ไก่ก็จะนอนตาย เพราะฉะนั้นต้องควบคุมระบบให้ต่ำกว่า 30 องศาฯ
ยกตัวอย่างของ สืบศักดิ์ ฟาร์ม ใน 7 วันแรกของการเลี้ยงไก่ จะตั้งอุณหภูมิอยู่ที่ 32 องศาฯ เมื่อผ่าน 14 วันไปแล้ว ทำการปรับอุณหภูมิอยู่ที่ 30 องศาฯ และพอเลี้ยงได้ 29 วัน จะตั้งอุณหภูมิอยู่ที่ 29 องศาฯ เป็นต้น ทั้งนี้การเปิด-ปิดไฟในโรงเรือนอัตโนมัติ ก็เพื่อให้ไก่ได้กินอาหาร และพักผ่อนอย่างเต็มที่ ป้องกันการตีกันและสูญเสียนั่นเอง
คุณสมบัติของแอร์โร่ฟอยล์
สำหรับเทคนิคการควบคุมอุณหภูมิในโรงเรือน สืบศักดิ์ ฟาร์ม ใส่ใจตั้งแต่การเลือกใช้วัสดุสะท้อนความร้อนที่มีประสิทธิภาพสูง อย่าง AEROFOIL (แอร์โร่ฟอยล์) ฟอยล์สะท้อนความร้อน ที่ใช้ในโรงเรือนเลี้ยงไก่ ทดแทนการใช้พลาสติก PE ที่เสื่อมสภาพง่าย ทนทานต่อการใช้งาน ไม่หดตัว ไม่ต้องซ่อมแซมบ่อย ลดต้นทุนค่าใช้จ่าย ไม่ต้องซ่อมจุกจิก ประสิทธิภาพใช้งานนานนับ 10 ปี
-สะท้อนรังสีความร้อนได้ถึง 95% ช่วยลดอุณหภูมิภายในโรงเรือน
-วัสดุเป็นฟอยล์จริง ฟอยล์แท้ คุณภาพมาตรฐานระดับสากล
-ประหยัดพลังงาน อายุการใช้งานยาวนาน
-ประหยัดต้นทุนในการสร้างหรือปรับปรุงฟาร์ม
-สัตว์เลี้ยงเติบโตได้เต็มที่
ข้อดีของแอร์โร่ฟอยล์
คุณสมศักดิ์เปิดเผยถึงการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ แอร์โร่ฟอยล์ ว่า รู้จัก AEROFOIL จากสื่อนิตยสารสัตว์บก โดยส่วนตัวได้ติดต่อสอบถามกับบริษัทฯ จนได้รู้จักและทดลองสั่งนำมาใช้ในโรงเรือน โดยมีทีมงานให้คำปรึกษาการใช้งาน เข้ามาติดตั้งและดูแลหลังการขายเป็นอย่างดี
ส่วนตัวประทับใจ AEROFOIL ข้อดี คือ อายุการใช้งานนานกว่าผ้ายางธรรมดา และประหยัดค่าใช้จ่ายในการซ่อม เพราะผ้ายางมันจะค่อยๆ หด พอทากาวๆ มันก็จะหดเหมือนกัน แต่ของ AEROFOIL จากประสบการณ์การใช้งานโดยตรง คือ ไม่หด ไม่ดึง ไม่ต้องซ่อมเลย อีกทั้งการใช้ AEROFOIL ในโรงเรือนในการควบคุมอุณหภูมิก็ดีกว่าผ้า PE โดยทั่วไปอีกด้วย และยังช่วยประหยัดพัดลมในโรงเรือนได้ด้วย ถือว่าคุณภาพและประสิทธิภาพดี สามาถช่วยควบคุมอุณหภูมิในโรงเรือนให้นิ่งตลอด จะต่างกันประมาณครึ่ง – 1 องศาฯ แค่นั้นเอง ส่งผลดีกับไก่ในโรงเรือน ไม่มีความร้อนสะสม ไก่มีสุขภาพดี อารมณ์ดี กินอิ่ม นอนหลับ
“เราสร้างโรงเรือนใหม่ โดยใช้ AEROFOIL เปรียบเทียบหลังเก่าที่ใช้ผ้า PE จึงได้รู้ว่าประสิทธิภาพแตกต่างกัน ราคาก็ต่างกัน โดยผ้า PE ราคาเฉลี่ยม้วนละ 5,000 บาท คิดเป็นตารางเมตร แล้วตอนติดตั้งต้องทากาวอีก มันค่อนข้างยุ่งยากหลายขั้นตอน แต่ AEROFOIL มันทอเป็นตะเข็บมาแล้ว วัสดุไม่ซับซ้อน ถึงตอนนี้ใช้งานมาแล้ว 9 ปี ยังไม่มีการซ่อมอะไรเลย อายุทนทานมาก เดี๋ยวโรงเรือนเก่าก็จะเปลี่ยนมาใช้ AEROFOIL เพราะเรารู้และเห็นผลแล้ว
การบำรุงดูแลไก่เนื้อ
อย่างไรก็ตามเราต้องใส่ใจเรื่องอุณหภูมิอย่างใกล้ชิด เพราะมันมีผลต่อการเลี้ยงไก่มากๆ นะ โดยส่วนตัวเทคนิคเพิ่มเติม คือ เราจะมีการพ่นละอองน้ำด้วยภายในโรงเรือนด้วย เพื่อควบคุมและรักษาอุณหภูมิให้มีความนิ่งและเหมาะสมกับการเลี้ยงไก่เนื้อมากที่สุด
เรื่องของการจัดการในฟาร์มของเรา เป็นระบบปิดอยู่แล้ว แต่ผมก็ยังต้องเดินตรวจดู สลับเฝ้าตอนกลางคืนกับคนงานที่เราจ้างมาช่วยดูด้วย โดยจะปิดไฟตอนกลางคืนให้ไก่ได้นอนอย่างเต็มที่ และประมาณ 10 โมงเช้า ระบบในโรงเรือนก็จะเปิดไฟอีกครั้ง กล่าวคือ เปิด-ปิดเป็นเวลาอัตโนมัติ โดยพฤติกรรมของไก่ ถ้ามันหิวมันก็จะเดินไปกินอาหารเอง ถ้าไม่หิวมันก็จะพักผ่อน ขอเพียงแค่กลางคืนปิดไฟ มิเช่นนั้นถ้าไฟสว่างตอนกลางคืน ไก่มันจะตีกัน เราก็สูญเสียเหมือนกัน” คุณสมศักดิ์ ให้ความเห็นถึงพฤติกรรมไก่เนื้อ
เคล็ด (ไม่) ลับ อาหาร-น้ำ อย่าให้ขาด เสริมสมุนไพร เลี้ยงใส่ใจ..กำไรแน่นอน
ในส่วนเรื่องการให้อาหาร ภายใน สืบศักดิ์ ฟาร์ม ใช้ระบบไซโล (SILO) ระบบรางอัตโนมัติ และจ้างคนงาน 3-4 คน ในการเดินตรวจตราดูแลไก่ในฟาร์มอย่างใกล้ชิด ตลอดจนจ้างเหมากำจัดมูลไก่ และทำความสะอาดโรงเรือน เมื่อจับไก่ขายแล้วเสร็จแต่ละรุ่น เป็นต้น
โดยเรื่องอาหาร วิตามิน และวัคซีน คุณสมศักดิ์ บอกว่า ให้ตามโปรแกรมจากที่บริษัทฯ กำหนด (สุรชัย ฟาร์ม) โดยจะมีทีมงาน สัตวบาล สัตวแพทย์ คอยเข้ามาให้คำแนะนำและติดตามผลให้เราอย่างใกล้ชิดอยู่แล้ว แต่ก็จะมีให้อาหารเสริมซึ่งเป็นเทคนิคส่วนตัวอีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น การให้ ‘ฟ้าทะลายโจร’ ถ้าไก่มีอาการป่วยโดยผสมในน้ำให้ไก่กิน เพื่อป้องกันหวัด หรือการให้ ‘นมราชสีห์’ และ ‘ดอกกรรณิการ์’ ซึ่งเป็นสมุนไพรช่วยแก้เรื่องลำไส้อักเสบ แก้โรคกระเพาะ และบำรุงหัวใจให้ไก่ ซึ่งเรามีปลูกอยู่รอบๆ ฟาร์มนี่แหละ รวมถึงสมุนไพรอื่นๆ ด้วย นำเก็บมาตากแห้งและก็ต้มให้ไก่กิน ถ้าไม่ต้มให้กิน ไก่มันอาจจะเป็นโน่นเป็นนี่ได้ เราจึงไม่อยากเสี่ยงที่จะสูญเสีย
ส่วน ระบบน้ำ ภายใน สืบศักดิ์ ฟาร์ม ใช้ระบบน้ำประปาที่กลั่นกรองมาแล้ว เพราะจากการศึกษาน้ำบาดาลคุณภาพไม่ดีเท่ากับน้ำประปา ซึ่งผสมคลอรีนที่มีค่ามาตรฐานเลี้ยงไก่ได้ เพราะหากค่าคลอรีนในน้ำไม่ได้มาตรฐาน ก็ส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของไก่เช่นกัน โดยคนเลี้ยงไก่ต้องละเอียด เลี้ยงไก่จะต้องมีการตรวจมาตรวัดน้ำ ต้องมีตารางเทียบในการเลี้ยงแต่ละรอบ จะได้รู้ว่า ไก่ป่วย ไก่ขาดน้ำหนัก ไก่กินอาหารไม่ได้ ย่อยไม่ได้ ฯลฯ เพราะอะไร และเร่งหาแนวทางแก้ไข ซึ่งสิ่งเหล่านี้ สืบศักดิ์ ฟาร์ม วางระบบและทำมาโดยตลอด จึงทำให้ก้าวมาอยู่แถวหน้าของฟาร์มเลี้ยงไก่เนื้อเบอร์ต้นๆ ใน จ.เพชรบุรี
ฝากถึงเกษตรกรที่เลี้ยงไก่เนื้อ
ในตอนท้าย คุณสมศักดิ์ยังกล่าวถึง สุรชัย ฟาร์ม และกล่าวฝากถึงพี่น้องเกษตรกรที่เลี้ยงไก่เนื้อด้วยว่า ประทับใจ และขอบคุณ สุรชัย ฟาร์ม ที่ดูแลให้คำปรึกษามาโดยตลอด ทั้งเรื่องการจัดหาลูกพันธุ์มาให้เลี้ยง สนับสนุนเรื่องของอาหาร วัคซีน ทีมสัตวบาล สัตวแพทย์ ทีมการตลาด ดูแลดีเหมือนครอบครัวเดียวกัน และรับซื้อไก่คืนในราคาที่พึงพอใจ โดยมาจับให้ถึงหน้าฟาร์มอีกด้วย
“โดยหน้าที่ของเรา คือ ดูแลไก่ในโรงเรือนให้ดีตรงตามตลาดรับซื้อ ให้อัตราแลกเนื้อ (FCR) อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน โดยสิ่งเหล่านี้ สืบศักดิ์ ฟาร์ม ปฏิบัติมาโดยตลอด จึงทำให้ก้าวมาอยู่แถวหน้าลูกเล้าของ สุรชัย ฟาร์ม เราจึงมั่นใจ และเอาตัวรอดได้ในทุกวิกฤติ ทุกสถานการณ์
เพราะฉะนั้นมันขึ้นอยู่กับการจัดการ และการใส่ใจ ของเจ้าของฟาร์มด้วย ต้องเอาใจใส่ทุกอย่าง เพื่อให้ผลผลิตออกสู่ตลาดได้มาตรฐาน เพราะหากขาดการดูแลเอาใจใส่ เราเอาไปขาย เอาไปเข้าโรงเชือด แล้วใครเขาจะรับ และคุณต้องเลี้ยงเป็นหมื่นๆ ตัว มูลค่าความเสียหายนับไม่ถ้วน แล้วใครจะมารับผิดชอบ มาช่วยคุณ กันไว้ดีกว่าต้องมาตามแก้ทีหลังดีกว่าครับ”
ศึกษาเรียนรู้การบริหารและดำเนินการฟาร์มไก่เนื้อคุณภาพ สืบศักดิ์ ฟาร์ม โทร.085-231-0119 เฮียสมศักดิ์
อ้างอิง : นิตยสารสัตว์บก ฉบับที่ 355
