การเลี้ยงไส้เดือน สอดคล้องกับ เกษตรอินทรีย์ ที่มาแรงจริงๆ ณ ขณะนี้ ซึ่งปัจจุบันทุกหน่วยงาน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือเอกชน ต่างก็ให้ความสำคัญกับเกษตรอินทรีย์ เพราะนอกจากช่วยเกษตรกรโดยตรงเรื่องของการลดต้นทุนแล้ว ยังสามารถเพิ่มราคาขายได้ เนื่องจากสามารถขายให้กลุ่มผู้สุขภาพได้ราคาดี
คุณรักชนก โภคาบุญเสริม หรือ คุณนก และ คุณต้า เจ้าของ โชคดีฟาร์ม ไส้เดือนเงินล้าน เริ่มจากคุณแม่และคุณเตี่ยที่เลี้ยงแล้วเริ่มมีรายได้ดีคุ้มค่า ตัวคุณนก จึงเข้ารับการอบรมการเลี้ยงไส้เดือนอย่างจริงจัง ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดย รศ.ดร.สมชัย จันทร์สว่าง ผู้บุกเบิกและสถาปนา การเลี้ยงไส้เดือน ในเมืองไทย
ปรึกษาฟรี! คุณนก โทร. 08-6393-6542, 08-5426-5544 หากบอกว่ามาจาก พลังเกษตร.com
คุณนกเล่าว่า ย้อนไปเมื่อ 6 ปี ที่แล้ว เริ่มจากไส้เดือนแค่ 6 กิโลกรัม ทุนของตัวไส้เดือน ตอนนั้นราคากิโลกรัมละ 1,200-1,500 บาท หรือประมาณ 7,200 บาท ยังไม่รวม พื้นที่และอุปกรณ์เครื่องมือ ซึ่งก็ไม่ซับซ้อนและต้นทุนไม่สูง ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน
ผลิต มูลไส้เดือน ขายรายได้ดี
คุณนกกล่าวว่า การเลี้ยงไส้เดือน ถือว่ายังเป็นอาชีพใหม่ ไม่คิดว่าเลี้ยงไส้เดือนจะเป็นอาชีพหลัก เป็นเพราะฟาร์มมีพื้นที่จากการเลี้ยงโคนม จึงปรับเปลี่ยนพื้นที่มาเลี้ยงไส้เดือน และขณะนั้นละแวกใกล้เคียง ที่ประสบความสำเร็จ เข้ามาแนะนำให้เลี้ยง ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน
ตอนนั้นตนมีความคิดที่ว่า ไส้เดือน ช่วยพรวนดิน คุณแม่และคุณเตี่ย ที่เป็นคนมองธุรกิจนี้และกล่าวว่า มูลไส้เดือน สามารถนำมาเป็น ปุ๋ยมูลไส้เดือน ใส่ต้นไม้ได้ด้วย จึงเกิดเป็นการศึกษาต่อยอดและจริงจังกับ การเลี้ยงไส้เดือน จนกลายมาเป็นธุรกิจที่สร้างรายได้ที่ดีจนถึงปัจจุบัน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน ปุ๋ยไส้เดือน
พื้นที่ และอุปกรณ์ที่ใช้ใน การเลี้ยงไส้เดือน
การเตรียมพื้นที่ การเลี้ยงไส้เดือน วิธีที่นิยมจะเป็น การเลี้ยงในกะละมัง เลี้ยงแบบเทลงพื้น หรือแม้กระทั่งบ่อซีเมนต์ ตามความสะดวกของแต่ละพื้นที่ ในอัตราทั่วไปจะปล่อยไส้เดือน 1 กิโลกรัม/ พื้นที่ 1 ตารางเมตร ถ้าเป็น กะละมังหากขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 50-55 เซนติเมตร จะปล่อยไส้เดือนประมาณ 300 กรัม นอกจากนั้น ไส้เดือน ชอบอยู่ในร่ม ไม่มีเสียงรบกวน ชอบความมืด จะผสมพันธุ์หรือกินอาหารได้ดี โรงเรือนจำเป็นต้องมีหลังคา และล้อมรอบสแลนป้องศัตรูไม่ให้รบกวน แต่ถ้าปิดมืดทึบไปเลยก็ไม่ดี เพราะ ไส้เดือนก็ยังต้องการความปลอดโปร่ง เพื่อให้สบายตัว กินอาหารเก่ง
สายพันธุ์ของไส้เดือน
สายพันธุ์ที่ในประเทศที่เลี้ยงก็มีหลากหลายสายพันธุ์ อาทิ สายพันธุ์แอฟริกัน ไนท์ คลอเรอร์ หรือ AF, สายพันธุ์สีน้ำเงินหรือ Blue, สายพันธุ์ไทเกอร์หรือลายเสือ และ สายพันธุ์ขี้ตาแร่ แต่ที่นิยมเลี้ยงในบ้านเราคือ สายพันธุ์แอฟริกัน ไนท์ คลอเรอร์ หรือ AF เพราะสภาพอากาศบ้านเราเหมาะกับการเลี้ยงสายพันธุ์นี้ที่สุด เลี้ยงง่าย โตไว กินเก่ง และขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว เหมาะกับการผลิต ปุ๋ยมูลไส้เดือน
อาหารของไส้เดือน
อาหารก็มีส่วนสำคัญมากๆ เพราะนั่นคือคุณภาพ “ปุ๋ยมูลไส้เดือน” ที่ไส้เดือนขับถ่ายออกมา คุณนกแนะนำว่าให้เลี้ยงไส้เดือนด้วย “มูลวัวนม” เพราะหาได้ง่ายและคุณภาพมูลไส้เดือนออกมาดื คุณภาพสูง ทางฟาร์มจะเน้นคุณภาพของขี้วัวที่จะนำมาใช้
ต้องศึกษาก่อนว่าอาหารที่ใช้เลี้ยงวัวนั่นเป็นแบบไหน มีประโยชน์มากแค่ไหน ถ้าซื้อจากฟาร์มมา เลี้ยงไส้เดือน แล้วมีปัญหา ก็จะไม่กลับไปซื้ออีก จะคัดเป็นฟาร์มๆไป เลือกเฉพาะกับฟาร์มที่ไว้ใจได้ วัวที่เลี้ยงคอกดินที่นานๆจะโกยมูลมาขายจะใช้ยากเพราะแอมโมเนียสูง
แต่ถ้าเป็นโคที่เลี้ยงคอกปูนจะใช้ง่ายเพราะมีการโกยทิ้งทุกวันแอมโมเนียจะน้อยกว่า แต่ถ้าวัวกินสับปะรดไม่แนะนำให้ใช้เพราะว่ามูลวัว จะเป็นกรด เราจะบอกลูกค้าว่าเอาที่สะดวกและลองปรับตามความเหมาะสม และถ้ามี อาหารเสริม เช่น เศษผัก หรือเศษผลไม้ ก็ใช้เป็นอาหารได้ จะเป็นการเพิ่มความสมบูรณ์ในเรื่องของการขยายพันธุ์
คุณภาพ ปุ๋ยไส้เดือน จะดีกว่า เพราะผัก ผลไม้ แต่ละชนิด จะมีแร่ธาตุหลัก N-P-K รวมอยู่ เหมือนกับเป็นตัวเสริมเข้ามาให้คุณภาพ ปุ๋ยมูลไส้เดือน มีธาตุอาหารครบถ้วนมากขึ้น
การจัดการเบดดิ้งก่อนนำไปใช้
เมื่อตรวจสอบจัดหามูลวัวได้แล้วจะนำไปแช่น้ำ 1 อาทิตย์ ระยะเวลานี้คืออย่างช้า แต่ถ้าอย่างเร็วจะใช้เวลา 3 วัน และต้องเปลี่ยนถ่ายน้ำทุกวัน แช่ทิ้งไว้ค้างคืน ตอนเช้าก็ถ่ายน้ำทิ้ง เติมน้ำใหม่เข้าไป ติดต่อกัน แต่ต้องมีการตรวจสอบ การคลายความร้อนก่อน โดยการสัมผัสดูว่ามูลวัวเย็นตัวลงหรือยัง ขั้นตอนนี้ลักไก่ไม่ได้ เพราะถ้าเบดดิ้งไม่ดี ไส้เดือนจะหนี สมมุติ กะละมังขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 50-55 เซนติเมตร จะปล่อยไส้เดือนประมาณ 300 กรัม จะได้เบดดิ้งเกือบเต็มกะละมัง การเลี้ยงไส้เดือนขาย การเลี้ยงไส้เดือนขาย การเลี้ยงไส้เดือนขาย การเลี้ยงไส้เดือนขาย
รดน้ำเพิ่มความชุ่มชื้น การรดน้ำให้ความชุ่มชื้นนั้นจะดูตามสภาพอากาศ อาทิตย์หนึ่งอาจจะรดน้ำ 1-2 ครั้ง ถ้าอากาศร้อนจะต้องรดบ่อยขึ้น แต่ถ้าฤดูฝนอาทิตย์ละ 1 ครั้ง ก็พอ การเลี้ยงไส้เดือนขาย การเลี้ยงไส้เดือนขาย
ระยะเวลาเป็นปุ๋ย คือ หัวใจของคุณภาพของ มูลไส้เดือน ของโชคดีฟาร์ม ไส้เดือนเงินล้าน
คุณนกกล่าวว่า ระยะเวลายิ่งนานคุณภาพปุ๋ยยิ่งดี ขึ้นอยู่กับแต่ละฟาร์มไม่เหมือนกัน ของเราจะใช้เวลา 30-45 วัน เพราะเราต้องการให้ไส้เดือนกินขี้วัวที่อยู่ในกะละมังให้หมด ให้เต็มที่ เพื่อ ปุ๋ยมูลไส้เดือน จะได้มีคุณภาพ เก็บไว้นานเป็นปีก็ไม่เกิดเชื้อรา เพราะทางฟาร์มต้องการเน้นคุณภาพมากกว่าปริมาณ จึงใช้ระยะเวลานาน มูลไส้เดือน ใหม่ ที่ไส้เดือนกินได้ระยะเวลาประมาณหนึ่งอาทิตย์จะเหมือนมูลวัวเม็ดเล็กๆ สีเหลือง ไม่เหมือน มูลไส้เดือน แท้ๆ ที่เป็นแท่งยาวสีดำๆ จะละเอียดกว่า บางฟาร์มจะบอกว่าพอครบ 10-15 วัน ให้โกยออก เราจะได้ปุ๋ยแล้ว 5-10 กิโลกรัม แต่ที่นี่ไม่ใช่ เราจะให้ไส้เดือนกินมูลวัวจนหมดกะละมัง โดยที่ไม่มีมูลวัวปน แล้วค่อยแยกตัวไส้เดือนออก
คุณภาพวัดจากอะไร การเลี้ยงไส้เดือนขาย
เมื่อได้ มูลไส้เดือน และนำไปแพ็คลงถุงจะไม่เกิดเชื้อรา ไม่มีปัญหา ถ้าระยะเวลาการเลี้ยง 10-15 วัน จะเกิดเชื้อราขึ้นในถุง มีกลิ่นเหม็น เพราะกระบวนการย่อยไม่สมบูรณ์ คุณภาพอยู่ที่ระยะเวลาการเป็นมูลไส้เดือน เกษตรกรที่ต้องการใช้มูลไส้เดือนจากฟาร์มจะต้องรอ เพราะเวลาผลิตของฟาร์มเรา 30-45 วันจะมีผลผลิตออกมา 1 รอบ
เกษตรกรที่ต้องการใช้ มูลไส้เดือน ที่มีคุณภาพต้องมีการสั่งจองล่วงหน้า เพราะทางฟาร์มต้องการให้มูลไส้เดือนที่ออกไปเกิดประโยชน์กับเกษตรกรมากที่สุด เพราะนั่นคือความจริงใจของผู้ผลิตต่อผู้บริโภค จะได้ประโยชน์ร่วมกัน
ต้นทุนและรายได้
ในการเริ่มต้น การเลี้ยงไส้เดือน จะต้นใช้ทุน ที่ไม่สูงเพียงแค่ เงินหลักพันบาท ก็สามารถเริ่มเลี้ยงได้แล้ว ต้นทุนมีเพียงแค่ 1. ซื้อพันธุ์ไส้เดือน 2. อุปกรณ์การเลี้ยง เช่น กะละมังดำ หรือถ้ามีสิ่งเหลือใช้เช่นกระถางต้นไม้เก่า หรือวงซีเมนต์ ก็ใช้ได้ และ 3. ขี้วัวนม ซึ่งราคาเพียงกระสอบละ 25 บาท วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน
ซึ่งพันธุ์ไส้เดือน ทางฟาร์มก็มีสายพันธุ์แอฟริกาจำหน่ายคัดเฉพาะรุ่นพ่อแม่พันธุ์ที่พร้อมขยายพันธุ์จำหน่ายให้ในราคาถูก และจำหน่ายอุปกรณ์การเลี้ยงและมูลโคนมที่คัดคุณภาพแล้ว การเลี้ยงไส้เดือน ลงทุนน้อย ความเสี่ยงน้อย ลงทุนเพียงครั้งเดียวแต่เพิ่มมูลค่าได้มหาศาล วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน
ทำได้ทั้งเป็นอาชีพเสริมและอาชีพหลักได้ ถ้ามีความตั้งใจจริง สามารถเลี้ยงแล้วนำมาต่อยอดได้เยอะ ทั้งการผลิตมูลไส้เดือนจำหน่ายหรือนำมาใช้เองในครัวเรือน ในสวนไร่นาเป็นการทำแบบเกษตรอินทรีย์ลดต้นทุนเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้อน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน
ภาคสนาม จากคนเลี้ยงกุ้ง วิธีการเลี้ยงไส้เดือน
ใช้มูลไส้เดือนแทนการใช้ปูนช่วย pH ให้นิ่ง ในบ่อกุ้ง บ่อปลา
คุณไพรวัลย์ เกษตรกรที่ใช้ มูลไส้เดือน กล่าวว่า ใช้แทนมูลไส้เดือนได้ปูนได้ เพราะสารอินทรีย์ที่ได้จากการขับถ่ายของมูลไส้เดือนผ่านกระบวนการย่อยของสิ่งมีชีวิต ถ้าเทียบกับปูนอาจมีส่วนผสมของเคมี ไม่รู้ว่าเคมีจะทำลายจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในบ่อให้ลดปริมาณลง และต้องเพิ่มจุลินทรีย์เข้าไปเพิ่ม เป็นการเพิ่มต้นทุนให้กับเกษตรกร
การใช้น้ำหมัก มูลไส้เดือน เสมือนน้ำจุลินทรีย์ กำจัดของเสีย เพราะความสมดุลของแร่ธาตุที่ได้จากมูลไส้เดือน ควบคุมคุณภาพน้ำ pH ให้นิ่ง และจุลินทรีย์จากน้ำหมักมูลไส้เดือนกำจัดพื้นบ่อสะอาด การเกิดโรคก็ไม่มีให้เห็น
ภาคสนาม จากเกษตรกรสายพืช ฟาร์มไส้เดือน
มูลไส้เดือน ใช้ได้กับพืชและต้นไม้ได้ทุกชนิด ไม้ดอกไม้ประดับ พืชสวน พืชไร่ นาข้าว มูลไส้เดือนช่วยเพิ่มผลผลิตให้เกษตรกร ทั้งยังมีส่วนให้ผลไม้รสชาตดีขึ้น ไม้ดอกมีสีสันสวยงาม และยังช่วยฟื้นฟูสภาพดินที่เสื่อมให้ดีขึ้น ดินร่วนและระบายน้ำได้ดี
ทั้งยังเพิ่มธาตุอาหารหลักและธาตุอาหารรองให้กับพืชทุกชนิด และยังมีจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อพืชอีกมากมายเพราะในลำไส้ของไส้เดือนมีจุลินทรีย์มากมายที่มีประโยชน์เมื่อไส้เดือนขับมูลออกมาจึงมีจุลินทรีย์ออกมาด้วยซึ่งพืชนำไปใช้ได้ทำให้ทนต่อโรคพืชและแมลง
ส่วนพืชที่เน้นก็เป็น มะนาว มูลไส้เดือนเหมาะกับมะนาวมากเพราะจากการทดลองใช้เองและจากเกษตรกรที่ใช้จริงสามารถเพิ่มการแตกยอด การออกดอกและการติดผลของมะนาวดีขึ้นมากและทนต่อโรคลดการใช้ยาฆ่าแมลง นอกจากนั้นก็จะมี พืชผัก เพราะใช้แล้วเห็นผลเร็ว ใบเขียวมีความสดกรอบ
ขอขอบคุณข้อมูล คุณรักชนก โภคาบุญเสริม โชคดี ฟาร์มไส้เดือน เงินล้าน
59/1 ม.3 ต.หนองโพ อ.โพธาราม จ.ราชบุรี โทร.08-6393-6542, 08-5426-5544
ปุ๋ยไส้เดือน วิธีการเลี้ยงไส้เดือน การเลี้ยงไส้เดือนขาย ฟาร์มไส้เดือน วิธีเลี้ยงไส้เดือนทําปุ๋ย การเลี้ยงไส้เดือนดิน การเลี้ยงใส้เดือนขาย การเพาะเลี้ยงไส้เดือน วิธีเลี้ยงไส้เดือนในกะละมัง ไส้เดือนแอฟริกา การเลี้ยงไส้เดือนในบ่อซีเมนต์ ขายไส้เดือนaf เลี้ยงไส้เดือนคอนโด ฟาร์มไส้เดือน ฟาร์มไส้เดือน
