การ ปลูกส้มเขียวหวาน
ส้มเขียวหวาน ปลูกมากในพื้นที่ภาคกลาง และส้มสายน้ำผึ้งที่ต้องปลูกในพื้นที่ภาคเหนือของเมืองไทย แต่หากกล่าวถึงสถานการณ์ของส้มที่ผ่านมาก็ไม่ค่อยจะสู้ดีนัก ทั้งเรื่องของราคา และผลผลิตต่อไร่ ส้มบ้านเราจะมีปัญหาเรื่องราคา เนื่องจากมีส้มจากประเทศจีนที่เข้ามาตีตลาดในไทย โดยเฉพาะเรื่องของราคาที่มีค่อนข้างถูก ทำให้เกษตรกรชาวสวนส้มหลายรายขาดทุน จนต้องเลิกปลูกส้มไปก็มี
แต่ นิตยสาร เมืองไม้ผล&พืชสุขภาพ ขอแนะนำให้รู้จักเกษตรกรชาวสวนส้มที่ไม่เคยคิดจะทิ้งสวนไปไหน ยังคงต่อสู้ ทั้งเรื่องของราคา และการบำรุงดูแลรักษาต้น เกษตรกรท่านนี้ คือ คุณอนันต์ สารสุวรรณ เกษตรกรชาวสวนส้มเขียวหวานแห่งทุ่งรังสิต ที่อดีตนั้นต้องต่อสู้กับโรคในส้มมาต่างๆ นานา
คุณอนันต์ยอมรับว่า ตนเองเป็นเกษตรกรชาวสวนมาตั้งแต่เด็ก ช่วยพ่อ-แม่ทำสวนมาตั้งแต่สวนส้มบางมด เมื่อปี 2527 ตั้งแต่นั้นมาก็ทำส้มมาโดยตลอด จนกระทั่งได้ประมาณ 20 ปีเศษ ต้นส้มเริ่มหมดอายุ ทำให้ผลผลิตเริ่มน้อยลง ไม่คุ้มค่ากับการลงทุน จึงตัดต้นส้มทิ้ง และหันมาปลูกพืชผักหมุนเวียนแทน เช่น ถั่วฝักยาว, มะระ, ถั่ว, แตงกวา, กล้วยหอม, มะละกอ และผักตลาดทั่วไป ปลูกอยู่อย่างนี้มาประมาณ 3-4 ปี ส่วนหนึ่งที่หันมาปลูกผัก
เนื่องจากการปลูกผักจะช่วยปรับปรุงดินให้ดีขึ้น จากที่ปลูกต้นส้มมานานถึง 20 ปี หลังจากปลูกผักได้ประมาณ 3-4 ปี เมื่อสภาพดินเริ่มดีขึ้น ดินร่วมซุยมากขึ้น คุณอนันต์จึงหันมาปลูกส้มอีกครั้งเมื่อปี 2554 บวกกับราคาผลผลิตส้มมีราคาสูงขึ้น เนื่องจากเกษตรกรที่ทำสวนส้มน้อยลง จึงเป็นจุดเริ่มต้นในการหันมาปลูกส้มอีกครั้ง โดยเน้นปลูกส้มสายพันธุ์ “เขียวหวาน” เป็นหลัก เนื่องจากเหมาะสมกับสภาพอากาศในพื้นที่
การเก็บเกี่ยวและราคา ผลผลิตของ ส้มเขียวหวาน
ผลผลิตส้มทั้งหมดของสวนคุณอนันต์นั้นจะส่งขายไปยังแม่ค้าตลาด สี่มุมเมือง และตลาดไท เป็นหลักโดยคุณอนันต์จะมีพ่อค้าประจำที่มารับถึงหน้าสวน โดยจะขายแบบคละขนาด ซึ่งพ่อค้าจะเป็นคนไปคัดขนาดอีกที ซึ่งคุณอนันต์กล่าวว่าฤดูเก็บเกี่ยวผลผลิตส้มจะอยู่ช่วงปลายปี (พ.ย.-ธ.ค.-ม.ค.)
- ซึ่งช่วงนี้ราคาจะไม่สูงมากนัก เพราะมีส้มจากภาคเหนือ และส้มจีน เข้ามาพร้อมๆ กันด้วย ทำให้ราคาค่อนข้างต่ำ เหลือเพียงเฉลี่ยกิโลกรัมละ 10 กว่าบาท นี่คือราคาหน้าสวน
- แต่ถ้าทำให้ส้มออกผลผลิตและเก็บเกี่ยวได้ก่อนช่วงฤดูกาล ช่วงเดือน ก.ย.-ต.ค. หรือหลังฤดูกาล ช่วงเดือน ก.พ.-มี.ค. ก็จะมีผลทำให้ราคาส้มที่ออกจากสวนมีราคาสูงขึ้นเป็น 20-40 บาท เลยทีเดียว
สภาพพื้นที่ ปลูกส้มเขียวหวาน
คุณอนันต์เน้น ปลูกส้มเขียวหวาน ในพื้นที่รวมกว่า 10 ไร่ มีต้นส้มทั้งหมด 700 กว่าต้น มีอายุประมาณ 5 ปีเศษ โดยเน้นการ ปลูกส้มเขียวหวาน ในระบบร่องน้ำ มีระยะการห่างระหว่างต้น 3×3 เมตร แถวเดียว ซึ่งขั้นตอนในการ ปลูกส้มเขียวหวาน ของคุณอนันต์เริ่มต้นตั้งแต่การเตรียมดิน
โดยการไถพรวน และตากดินทิ้งไว้ประมาณ 2 อาทิตย์ หรือจนกว่าดินจะ “สุก” เนื่องจากเขต อ.หนองเสือ สภาพของดินจะมีความเป็นกรดอ่อน จึงต้องทำการปรับสภาพดินก่อน โดยใช้ปูนขาวโรยที่ดินก่อน จากนั้นจึงค่อยใส่ปุ๋ยคอกปรับสภาพดิน
เมื่อเตรียมดินแล้วในส่วนของกิ่งพันธุ์คุณอนันต์จะเน้นกิ่งพันธุ์ที่เป็น “กิ่งตอน” เนื่องจากสามารถนำมาปลูกลงดินได้เลย โดยฟันดินเป็นโขดแล้วเจาะดินให้พอดีกับตุ้มที่ตอน และกลบดินให้เสมอกับตุ้มตอน ปูฟางคลุมโคนต้นไว้เพื่อบังแดดเก็บความชื้นของหน้าดิน
หลังจากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม และหาไม้มาปักยึดลำต้น โดยปักให้ลึกเพื่อกันลมโยก หาวัสดุพรางแสงเพื่อไม่ให้ต้นส้มที่ปลูกใหม่ได้รับแสงแดดมากจนเกินไป จากนั้นต้องให้น้ำทุกวัน โดยใช้ถังตักน้ำหยอด 3-4 ถังต่อต้นต่อครั้ง หลังจาก 2 สัปดาห์ เมื่อต้นส้มตั้งตัวได้ก็อาจจะให้น้ำห่างขึ้นได้เป็นวันเว้นวัน หรือให้สังเกตที่หน้าดินร่วนด้วย หากดินมีสภาพแห้งก็จะให้น้ำ 1 ครั้ง โดยให้พอดินชุ่มเท่านั้น เพราะหากให้น้ำมากเกินไปจะทำให้เกิดปัญหารากส้มเน่านั่นเอง
การใส่ปุ๋ยต้นส้มเขียวหวาน
ตั้งแต่เริ่ม ปลูกส้มเขียวหวาน จนถึงอายุ 1 ปี การใส่ปุ๋ยครั้งแรกจะเป็นปุ๋ยคอกผสมลงไปในดินบนโขดส้ม โดยใส่ประมาณ 1 บุ้งกี๋ต่อต้น หลังจาก ปลูกส้มเขียวหวาน ประมาณ 1 เดือน หว่านปุ๋ยสูตร 25-7-7 ให้ต้นละ 1 ช้อนแกง เพื่อบำรุงต้น หว่านให้ห่างจากโคนต้นพอสมควร ต้นส้มเขียวหวานสามารถที่จะออกดอก ติดผล ได้ ตั้งแต่ปีแรกของการ ปลูกส้มเขียวหวาน
ซึ่งไม่นิยมเก็บไว้ เพราะจะทำให้ต้นโทรม ไม่เจริญเติบโต ฉะนั้นจึงควรปลิดลูกทิ้งให้ได้มากที่สุด จนกระทั่งเมื่อส้มเขียวหวานอายุได้ 2.5-3 ปี แล้ว จึงจะปล่อยให้ติดผลได้ เพราะต้นใหญ่ แข็งแรง เพียงพอแล้ว ระยะเวลาตั้งแต่เริ่มออกดอกถึงผลเริ่มสุกเก็บเกี่ยวได้ประมาณ 9-10 เดือน โดยทั่วไปส้มเขียวหวานจะมีอายุต้นประมาณ 15-20 ปี ผลผลิตก็จะค่อยๆ ลดลง ไม่คุ้มกับการลงทุน
การให้น้ำต้นส้มเขียวหวาน
ในส่วนของสวนส้มคุณอนันต์ เมื่อต้นส้มอายุได้ประมาณ 2 ปีครึ่งขึ้นไป จะเริ่มทยอยไว้ลูก โดยเริ่มต้นจากการ “กักน้ำ” ประมาณ 2-4 สัปดาห์ ให้ต้นส้มขาดน้ำ โดยสังเกตที่ต้นส้มเริ่มเหี่ยว จากนั้นจึงเริ่ม “ขึ้นน้ำ” โดยรดน้ำให้ชุ่มวันละ 2-3 ครั้ง ติดกัน 1 สัปดาห์ เพื่อให้ต้นส้มได้รับน้ำเต็มที่ และแตกดอก
ในช่วงนี้จะต้องดูแลเรื่องของแมลงให้ดี เพื่อรักษาดอก และใบอ่อน เมื่อต้นส้มเริ่มติดลูกจะเพิ่มการให้น้ำ และการให้ปุ๋ยบำรุงดินสูตร 21-7-14 และฮอร์โมนอาหารเสริมทางใบสูตร 13-0-46 เน้นธาตุอาหารประเภทสาหร่าย สังกะสี แคลเซียม แมกนีเซียม ซึ่งจะช่วยให้ผลส้มมีผิวสวย ดำมัน แมลงไม่ค่อยเข้าใกล้
การป้องกันกำจัดโรคและแมลง
คุณอนันต์ยอมรับว่า “การทำสวนส้มปัญหาที่มักพบเจออยู่เสมอ คือ เรื่องของราคามาอันดับ 1 รองลงมาจะเป็นจำนวนผลผลิตต่อต้นที่เริ่มลดลง ด้วยเรื่องของโรคและแมลง และสภาพอากาศ ซึ่งคุณอนันต์เน้นการดูแลสวนส้มแห่งนี้ โดยใช้ “ปุ๋ยอินทรีย์และเคมี” ผสมผสานกันในการบำรุงต้นส้มให้ได้คุณภาพของผลผลิตที่ดี”
ด้านตลาดผลผลิต ส้มเขียวหวาน
หลังจากที่เก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว สวนส้มของคุณอนันต์ก็จะพักต้น ดำเนินการตัดแต่งต้นพันธุ์ และคุณอนันต์จะเริ่มกักน้ำเพื่อทำใบ ทำดอก ในรุ่นต่อไป สาเหตุที่คุณอนันต์หันมาผลิตกิ่งส้ม เนื่องจากเมื่อก่อนสวนส้มในเมืองไทยหลังจากประสบปัญหาโรคระบาดอย่างหนัก ทั้งพื้นที่ทางภาคเหนือ และภาคกลาง ทำให้มีสวนส้มลดลง บวกกับส้มที่ขายในท้องตลาดมีราคาค่อนข้างสูง กก.ละ 70-150 บาท (ตามเบอร์ส้ม และตลาดที่ขาย)
ทำให้กลุ่มเกษตรกร และบุคคลทั่วไป สนใจเริ่มหันกลับมาปลูกส้มกันใหม่ค่อนข้างมาก ดังนั้นความต้องการกิ่งพันธุ์จึงมีค่อนข้างสูง และต้นส้มที่สวนคุณอนันต์มีความสมบูรณ์ และอายุของต้นส้มเหมาะแก่การขยายพันธุ์ (จะเรียกว่าส้มกำลังเป็นต้นสาว) ด้วยเหตุนี้คุณอนันต์จึงหันมาผลิตกิ่งพันธุ์ส้มร่วมด้วยในช่วงระหว่างรอผลผลิต ส้มเขียวหวาน เพื่อเป็นการสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง
การจำหน่ายกิ่งพันธุ์ส้มเขียวหวาน
โดยคุณอนันต์เริ่มทำกิ่งตอนเมื่อประมาณ ปี 2556 โดยเริ่มตอนกิ่งตั้งแต่ส้มมีอายุได้เพียง 1 ปีกว่า ซึ่งช่วงนั้นต้นส้มยังไม่ได้ปล่อยให้ออกผลผลิต ซึ่งจุดเด่นกิ่งพันธุ์ของสวนคุณอนันต์นั้นจะเน้นเป็นกิ่งตอนทั้งหมด เนื่องจากจะมีความแข็งแรง และยังเจริญเติบโตได้ดีกว่ากิ่งที่มาจากการเสียบยอด และกิ่งพันธุ์ทุกกิ่งของทางสวนจะไม่ใช้ยาเร่งราก จะปล่อยตามธรรมชาติมากที่สุด เพื่อที่จะได้กิ่งพันธุ์ที่แข็งแรงที่สุดให้กับลูกค้า
คุณอนันต์ยอมรับว่าที่ผ่านมากิ่งพันธุ์ ส้มเขียวหวาน ของทางสวนจะมีจำหน่ายเกือบตลอดทั้งปี (ยกเว้นช่วงพักต้น) แต่หากลูกค้าต้องการในปริมาณที่มากๆ จะต้องสั่งจองไว้ล่วงหน้า เนื่องจากในช่วงฤดูหนาวการทำกิ่งพันธุ์ให้ออกรากนั้นทำได้ค่อนข้างยาก เนื่องจากเป็นช่วงที่ต้นไม้เริ่มพักต้น และผลัดใบ ฉะนั้นในช่วงฤดูหนาวผลผลิตกิ่งพันธุ์ของทางสวนจะไม่มีจำหน่าย ดังนั้นหากลูกค้าท่านใจสนใจกิ่งพันธุ์ ส้มเขียวหวาน คุณภาพ ขอแนะนำให้สั่งจองล่วงหน้าดีที่สุด
สำหรับช่องทางการจำหน่ายกิ่งพันธุ์ ส้มเขียวหวาน ของสวนคุณอนันต์นั้นจะสามารถติดต่อได้ที่ Facebook : อนันต์ สวนส้มเขียวหวานหนองเสือ จำหน่ายกิ่งตอน, Fan page: จำหน่ายกิ่งตอนส้มเขียวหวาน -สายพันธุ์ดำเนิน Tel : 08-3023-2395, 08-1253-3329, Line : 08-3023-2395, 08-1253-3329 การจัดส่งสินค้าใช้บริการขนส่งเอกชน และทางไปรษณีย์ หรือหากลูกค้าต้องการกิ่งพันธุ์จำนวนมากๆ ก็สามารถเดินทางมาที่หน้าสวนได้ คุณอนันต์ยินดีต้อนรับ
ติดต่อ คุณอนันต์ สารสุวรรณ 4/1 หมู่ 5 ต.นพรัตน์ อ.หนองเสือ จ.ปทุมธานี
