ปลูกส้มโอส่งออก
เพราะความเป็นที่ 1 ด้านรสชาติ ทุกคนรู้จักดีว่าหากต้องการกินส้มโอให้รสชาติดีก็ต้องเป็นส้มโอที่จังหวัดนครปฐม ซึ่งการปลูกส้มโอ และ ปลูกส้มโอส่งออก ที่นี่มานานนับ 60-70 ปีมาแล้ว จนได้เป็นสินค้าหลักตัวหนึ่งที่นำเม็ดเงินเข้ามาภายในจังหวัดปีละไม่ต่ำกว่าล้านบาท
ซึ่งในที่นี้ก็มีเกษตรกรอยู่รายหนึ่งที่ยึดอาชีพนี้มานาน ก็คือ คุณมงคล แก่นจันทร์ 35/1 หมู่ 2 ต.ดอนแฝก อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม 73120 เป็นเกษตรกรหัวก้าวหน้าด้านผู้นำส้มโอเพื่อป้อนตลาดต่างประเทศมานาน จึงรู้ว่าตลาดต่างประเทศต้องการรสชาติของส้มโอเมืองไทยอย่างไรบ้าง
สภาพพื้นที่ปลูกส้มโอ
ถึงแม้คุณมงคลจะเรียนหนังสือมาน้อย แต่ด้วยความมุ่งมั่น อุตสาหะ เพื่อเอาชนะความยากจน จึงได้หันมาประกอบอาชีพทางด้านการปลูกส้มโอเพื่อส่งออกอย่างจริงจัง ย้อนหลังไป 10 กว่าปีที่แล้ว คุณมงคลบอกว่าครั้งแรกที่ทำสวนส้มโอเพียง 5 ไร่ เป็นสายพันธุ์ทองดีและขาวพวง เมื่อปลูกไปแล้วผลผลิตขายได้ราคา จึงขยายพื้นที่ส้มโอเพิ่ม จาก 5 ไร่ เป็น 30 ไร่ จนถึงปัจจุบัน
ต้องยอมรับว่าการปลูกส้มโอสมัยก่อนในเขต อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม ส่วนใหญ่แล้วเขาจะปลูกระบบยกร่องทั้งนั้น ความกว้างระหว่างแปลง/ต้น ประมาณ 7 เมตร ส่วนความกว้างระหว่างภายในแปลงประมาณ 5-6 เมตร
แต่ปัจจุบันนี้สำหรับเกษตรกรผู้ปลูกใหม่ ระยะห่างของต้นภายในแปลงควรกว้างกว่านี้ ประมาณ 7-8 เมตร เพื่อป้องกันทรงพุ่มชนกัน ซึ่งก่อปัญหาต่างๆ ที่จะตามมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของโรค-แมลง ส่วนใหญ่แล้วต้นส้มโอที่ปลูกในสวนจะมีอายุเฉลี่ยประมาณ 10 ปี เนื่องจากว่าบางต้นเพิ่งเริ่มปลูกใหม่ลงไป และต้นส้มโอต้นเก่าก็มีอยู่แล้ว
การให้ปุ๋ยและน้ำต้นส้มโอ
เริ่มแรกของการปลูกส้มโอไม่ค่อยยุ่งยากเหมือนกับไม้ผลชนิดอื่น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการให้ปุ๋ย การให้น้ำ และปัญหาของโรค-แมลง เพราะว่าตั้งแต่ปลูกในช่วงที่ต้นส้มโอยังไม่ให้ผลผลิต การใส่ปุ๋ยก็ต้องดูความสมบูรณ์ของต้นเป็นหลัก หากว่าต้นส้มโอสมบูรณ์ การใส่ปุ๋ยให้กับต้นส้มโอต่อปีก็น้อยลง ถ้าต้นส้มโอไม่ค่อยสมบูรณ์อาจจะใส่ปุ๋ยเคมีช่วย เช่น สูตร 15-15-15 หลังจากเราใส่ปุ๋ย รดน้ำ ตาม อีกไม่กี่เดือนต้นส้มโอก็จะแตกใบอ่อน ในขณะที่ต้นส้มโอใกล้จะแตกใบอ่อนควรจะหาทางป้องกันพวกหนอนชอนใบ พร้อมกับทำให้ใบแก่เร็วขึ้น เพราะว่าเมื่อใบแก่ปัญหาเรื่องแมลงก็จะน้อยลง
การเลือกช่วงอายุของต้นส้มโอเพื่อไว้ผลผลิตตั้งแต่แรกปลูก ต้นส้มโอควรมีอายุ 8 ปี เป็นช่วงที่ต้นส้มโอสมบูรณ์เต็มที่ เหมาะแก่การไว้ผล คุณมงคลบอกว่าส่วนใหญ่จะทำส้มโอทะวายมากกว่าให้ส้มโอออกในฤดู หลังจากเก็บผลผลิตหมดแล้วในช่วงเดือนสิงหาคม จากนั้นก็มีการบำรุงต้นโดยใส่ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ เช่น 15-15-15 หรือ 16-16-16
การบำรุงดูแลต้นส้มโอ
จนกระทั่งถึงต้นเดือนพฤศจิกายนต้นส้มโอก็จะแตกใบอ่อน ในช่วงแตกใบอ่อนนั้นต้องดูแลอย่าให้หนอนมากัดกินใบ พร้อมกับทำให้ใบอ่อนแก่เร็วขึ้น เมื่อใบส้มโอแก่ทั้งหมดแล้วก็จะเริ่มทำการกักน้ำประมาณ 2 อาทิตย์ จนถึง 1 เดือน หรือกักน้ำเพื่อให้ต้นเหี่ยวเล็กน้อย เมื่อเวลาขึ้นน้ำ (รดน้ำ) ต้นเดือนธันวาคม ต้นส้มโอก็จะดอกตูม ตั้งแต่ระยะดอกตูมจนกระทั่งติดผลโตกว่าส้มเขียวหวานเล็กน้อย
ในช่วงนี้จะเจอปัญหาพวกเพลี้ยไฟจะเข้าทำลายต้นส้มโอตั้งแต่ระยะดอกตูม ฉะนั้นควรจะฉีดยาป้องกันเพลี้ยไฟร่วมกับใส่ปุ๋ยทางดิน และให้ปุ๋ยทางใบช่วยด้วย เพื่อเพิ่มธาตุอาหารสะสมในต้นส้มโอมากยิ่งขึ้น และผลผลิตที่ออกมาจะมีคุณภาพ และก่อนเก็บผลส้มโอประมาณ 2 เดือน คุณมงคลบอกว่าจะใส่ปุ๋ยเร่งความหวานช่วย เช่น สูตร 13-13-21 ตามหลักแล้วตั้งแต่ปลูก แตกดอกตูม จนเก็บเกี่ยว อายุของผลส้มโอประมาณ 7-8 เดือน
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายผลผลิตส้มโอ
สำหรับผลผลิตที่เก็บได้ภายในสวนเพื่อส่งให้กับบริษัทอีกทอดหนึ่งนั้นประมาณ 20,000 กว่าลูก โดยขายให้กับบริษัทลูกละ 50 บาท ผลขนาด 17 นิ้วขึ้นไป ทำให้รายได้ในการทำส้มโอนอกฤดูนั้นเป็นอีกอาชีพหนึ่งที่สร้างรายได้สูง และมีรายได้ที่มั่นคง
สำหรับการผลิต ปลูกส้มโอส่งออก เพื่อป้อนตลาดต่างประเทศ คุณมงคล แก่นจันทร์ ประธานกลุ่มผู้ปลูกส้มโอเพื่อส่งออก มองว่า “หากเรายังรักษาคุณภาพของส้มโอได้ รับรองว่าอีก 10-20 ปี ยังไปได้ดี หากเกษตรกรทุกคนทำรสชาติได้ตามความต้องการของตลาดต่างประเทศ”
