การผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้
จุดเด่นของการผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ที่ขึ้นชื่อระดับประเทศ หรือที่รู้จักกันดี ก็คือ มะม่วงน้ำดอกไม้สมุทรปราการ ที่ไม่นิยมทานดิบเพราะมีรสเปรี้ยวมาก แต่จะนิยมทานสุกคู่กับข้าวเหนียวมูล โดยเฉพาะมะม่วงน้ำดอกไม้ที่ปลูกในพื้นที่ ต.บางปลา อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ มีรสชาติที่ขึ้นชื่อเรื่องความอร่อยกว่าที่เหนือกว่าพื้นที่อื่น นั่นเป็นเพราะพื้นที่ ต.บางปลา มีน้ำกร่อยท่วมถึง ซึ่งได้นำพาตะกอนดินมาด้วย และเป็นธาตุอาหารชั้นดีให้กับไม้ผล
จนกระทั่งผลผลิตมีความสมบูรณ์ มีรสชาติอร่อย และมีกลิ่นที่หอมเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว นี่คือเสน่ห์ของมะม่วงน้ำดอกไม้ที่ ต.บางปลา อ.บางพลี แห่งนี้ ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพให้เป็นสินค้า OTOP ห้าดาวของจังหวัดสมุทรปราการจากสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด
การส่งเสริมและให้ความรู้ในการดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้
นายจำนงค์ เพ็ชรประยูร เกษตรอำเภอบางพลี เผยถึงการส่งเสริมภายใต้วิสัยทัศน์ด้านการพัฒนาภาคการเกษตรที่จะมุ่งเน้นให้เกษตรกรในพื้นที่มีความรู้ที่ถูกต้องตลอดกระบวนการผลิตเพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน ที่เน้นการพึ่งพาตัวเอง แต่ต้องยอมรับว่าชาว สวนมะม่วงน้ำดอกไม้ ที่นี่ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรายย่อยที่ยังขาดความรู้และยังไม่เข้าใจในเรื่องของการตัดแต่งกิ่งเพื่อผลผลิตที่ดี และการตัดแต่งกิ่งยังช่วยป้องกันศัตรูพืชด้วย
ขณะที่จังหวัดสมุทรปราการมีการปลูกพืชหลัก ก็คือ ข้าว พืชรอง ก็คือ มะม่วงน้ำดอกไม้ พืชเสริม คือ ผักกระเฉด และข่า ที่มีสัดส่วนน้อยกว่ามากเมื่อเทียบกับหลายๆ พื้นที่ รวมทั้งส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกมะนาวภายใต้การผลิตมะนาวนอกฤดูในพื้นที่ว่างให้เกิดประโยชน์ หรือปลูกในบ่อซีเมนต์ เพื่อบริโภคในครัวเรือนตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ไม่เน้นส่งเสริมการปลูกเป็นแปลงใหญ่
แต่ปลูกแบบพอมีพอกินในยามที่มะนาวขาดแคลนและมีราคาแพง ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่ต้องการให้ประชาชนปลูกพืชผักเพื่อบริโภคเองในสิ่งที่ทำได้ ขณะที่เกษตรกรที่มีทุนสำรอง มีพื้นที่ว่างอยู่ ก็อาจจะส่งเสริมให้ปลูกเป็นแปลงใหญ่ ซึ่งจะเน้นการให้ทำมะนาวนอกฤดูซึ่งให้ราคาดีขึ้น
เนื่องจากสภาพพื้นที่ของจังหวัดสมุทรปราการยังมีความอุดมสมบูรณ์อยู่มาก แต่ไม่ส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกพืชตามกระแส แต่จะเน้นปลูกพืชตามความต้องการของตลาดเป็นหลักสำคัญ เพื่อลดความเสี่ยงในการประกอบอาชีพ เพิ่มประสิทธิภาพของเกษตรกรชาวสวนจังหวัดสมุทรปราการ
นอกจากนี้ อ.บางพลี ยังมีเกษตรกรหัวก้าวหน้าที่มีองค์ความรู้ที่ดี และได้พัฒนาเทคโนโลยีเข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพด้านการผลิตได้เป็นอย่างดี รวมทั้งสำนักงานเกษตรจังหวัดสมุทรปราการก็ได้เข้ามาให้ความรู้กับเกษตรกรเพิ่มเติมเพื่อให้เกษตรกรมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ปัญหาและอุปสรรคในการทำ สวนมะม่วงน้ำดอกไม้
แต่ที่น่ากังวลใจ ก็คือ การทำการเกษตรในพื้นที่เริ่มน้อยลงไปเรื่อยๆ เพราะพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นโรงงานอุตสาหกรรมที่อาจส่งผลกระทบโดยตรงต่อเกษตรกร เมื่อนำน้ำจากชลประทานเข้าสู่การผลิตในภาคการเกษตรและอาจทำให้คุณภาพผลผลิตลดลง ฉะนั้นเกษตรกรและเจ้าหน้าที่จะต้องวางแผนร่วมกันถึงแนวทางแก้ไขในอนาคตด้วยการทำเกษตรแบบโซนนิ่ง
อีกทั้งในพื้นที่ยังประสบปัญหาเรื่อง “ดินเค็มอย่างรุนแรง” ในพื้นที่ อ.พระสมุทรเจดีย์ และ อ.พระประแดง ที่เกษตรกรได้แก้ไขปัญหาด้วยการหันมาทำการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเพื่อสร้างรายได้ เป็นสินค้าที่ดี มีคุณภาพ เป็นที่ต้องการของตลาดมาอย่างยาวนาน
การปลูกและบำรุงดูแลมะม่วงน้ำดอกไม้
นอกจากนี้มีแผนที่จะส่งเสริมให้เกษตรกรหันมาปลูกมะม่วงน้ำดอกไม้สมุทรปราการเพิ่มขึ้น เพราะเป็นมะม่วงสายพันธุ์ดั้งเดิมของจังหวัดสมุทรปราการ และผลผลิตเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งในและนอกพื้นที่ ภายใต้ผลผลิตที่มากด้วยคุณค่าและมูลค่า เพื่อเป็นแรงจูงใจให้เกษตรกร ควบคู่ไปกับการลงพื้นที่สร้างความรู้ ความเข้าใจ ให้กับเกษตรกรอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะการตัดแต่งกิ่ง การดูแลรักษาในช่วงออกดอก การป้องกันเพลี้ยจักจั่นสีเขียว เพลี้ยไฟ และเชื้อรา ในแต่ละฤดูกาล ที่จะช่วยแก้ปัญหา และลดการใช้สารเคมีได้ถึง 80% ส่วนใหญ่เป็นแมลงและศัตรูพืชที่กลัวแสงแดดเป็นหลัก
การเก็บเกี่ยวผลผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้
เกษตรอำเภอบางพลีเสริมว่าการปลูกมะม่วงน้ำดอกไม้ภายใต้องค์ความรู้ที่ดีจะสามารถผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ให้ได้ผลผลิตที่ดีได้ไม่ยาก ฉะนั้นเกษตรกรต้องหมั่นศึกษาหาความรู้ในทุกด้านเพื่อการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทั้งการใส่ปุ๋ยในแต่ละระยะให้เหมาะสมสอดคล้องกับความต้องการของพืช
การลงพื้นที่ตรวจสอบสวนมะม่วงอย่างสม่ำเสมอ เพื่อไม่ให้แมลงหรือศัตรูพืชรบกวน และสามารถแก้ปัญหาได้อย่างทันท่วงทีเมื่อมีเชื้อโรคระบาดในพื้นที่ ที่สำคัญต้องมีกระบวนการห่อผลที่ดี ตลอดจนเก็บเกี่ยวควรในระยะที่เหมาะสม สุกเต็มที่ เพื่อรสชาติที่ดีของผลผลิต เป็นสินค้าปลอดภัยทั้งผู้ผลิตและผู้บริโภค
ขอขอบคุณข้อมูล นายจำนงค์ เพ็ชรประยูร เกษตรอำเภอบางพลี สำนักงานเกษตรอำเภอบางพลี
เลขที่ 8 ม. 9 ถ.บางนา-ตราด กม.18 ต.บางโฉลง อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ 10540
โทรศัพท์ 02-3126244 โทรสาร 02-3126244
E-mail : [email protected]