ต้นบอนสี เป็นไม้ประดับที่เข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่สมัยสุโขทัย คนไทยส่วนใหญ่รู้จักบอนสีกันมานานแล้ว บอนสีความงามหลากหลาย ทั้งรูปร่างของใบ ทรงพุ่ม ตลอดจนมีความแปลกใหม่ในสายพันธุ์นั้น มาจากนักปลูกเลี้ยงบอนสีที่มีความรักในต้นบอนสี ได้มีการทำการศึกษาและผสมพันธุ์บอนสีจนเกิดสายพันธุ์ใหม่ๆ ขึ้น และส่งผลให้บอนสียังคงตำแหน่งไม้ประดับที่มีความงาม มีเสน่ห์ มากที่สุดก็ว่าได้
การปลูกและบำรุงดูแล ต้นบอนสี
ทีมงานไม้ดอกไม้ประดับจะขอแนะนำบุคคลผู้หนึ่งที่ทำไม้บอนสีจากความรักบอนสีจริงๆ จนกลายมาเป็นนักพัฒนาบอนสีอีกคนหนึ่งของจังหวัดนนทบุรี คุณประสิทธิ์ หัสคุณไพศาล หรือพี่เล็ก เป็นนักพัฒนาไม้บอนสีให้มีลูกใหม่ๆ ออกสู่ท้องตลาด
พี่เล็กเล่าให้ฟังว่า ใช้เนื้อที่ในการปลูกบอนสีไม่มาก มีอยู่ 25 ตู้ ในตู้หนึ่งมี 250 ต้น อยู่ที่ไซส์ 3-4 นิ้ว การปลูกบอนสีไม่ยาก แต่จะมีการกลายพันธุ์เยอะ ไม่ใช่การกลายพันธุ์นั้นไม่ดี จะได้ลูกไม้พันธุ์ใหม่ๆ ออกมาสู่ท้องตลาด อย่างแรกโรงเรือนจะต้องเป็นแบบโปร่ง ลมถ่ายเทได้สะดวก แต่ห้ามลมผ่านมากเกินไป เพราจะทำให้ใบของ ต้นบอนสี ฉีกแยกออกจากกาบใบได้ บอนสีจะไม่ชอบแสงแดดที่จัด จะชอบอยู่ในที่แสงแดดส่องผ่านแบบรำไร
ในเรื่องของน้ำ บอนสีจะชอบน้ำมาก พูดง่ายๆต้นบอนสี จะเจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนชื้น สาเหตุที่ต้องปลูกบอนสีไว้ในตู้ก็เพราะเราต้องการให้เขาได้อยู่ในพื้นที่อากาศที่เขาชอบ ดินจะต้องเป็นดินร่วนซุยผสมกับดินก้ามปู ในอัตราส่วน 2:1 ห้ามใส่ดินก้ามปูมากเกินไป เพราะจะทำให้หัวเกิดการเน่าได้ ดินก้ามปูจะเข้าไปทำปฏิกิริยากับหัวบอนสีให้เกิดการเน่า และตายลงในที่สุด
การขยายพันธุ์บอนสี
การขยายพันธุ์แบ่งออกเป็น 3 แบบ ได้แก่
- การแยกหน่อ พี่เล็กนำต้นบอนสี ที่มีอายุตั้งแต่ 4 เดือนขึ้นไป คือ หน่อใหม่จะแทงขึ้นมาแล้วจึงทำการแยกหน่อ ใช้
มีดคมๆ ตัดเอาหน่อออกจากต้นเดิม แล้วใช้ปูนขาวทาที่แผล
- การผ่าหัว นำหัวบอนสีที่เราต้องการจะผ่าหัวไปล้างน้ำ แล้วมาผ่าออกเป็นชิ้นๆ หลังจากนั้นให้นำหัวบอนสีที่ผ่าแล้ว
ไปใส่ในภาชนะที่มีอิฐมอญ ทิ้งไว้ประมาณ 2 อาทิตย์ อิฐมอญที่นำมาใช้เราควรที่จะทุบให้เป็นชิ้นเล็กๆ นำไปแช่น้ำเพื่อที่จะให้อิฐเหล่านั้นดูดซับน้ำไว้พอสมควร แล้วจึงจะนำมาเป็นตัวเพาะ ให้หัวที่ผ่าเหล่านั้นเป็นที่เจริญเติบโตของต้นบอนสีต่อไป การผ่าหัวจะได้ผลผลิตที่เหมือนพ่อกับแม่มากที่สุด
- การผสมเกสร เราจะเลือกพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ที่สมบูรณ์ แข็งแรง สวยสด เช่น สีแดง สีเขียว หรือสองสีที่อยู่ในใบ
เดียวกัน เป็นต้น
ระยะเวลาในการปลูกที่ได้ผลผลิตก็ประมาณ 2-3 เดือน ก็ขายได้แล้ว จะได้ไซส์อยู่ที่ 3-4 นิ้ว ราคาก็จะอยู่ที่ 50-
60 บาท/กระถาง
การป้องกันและกำจัดโรคระบาด
ปัญหาที่มักพบของการปลูกบอนสี คือ โรคเชื้อรา จะมีลักษณะสีเหลือง สีน้ำตาล ที่โคนต้นตามลำดับ การป้องกันก่อนที่เราะปลูกนำบอนสีแช่น้ำยาฆ่าเชื้อรา ก่อนปลูกก็จะช่วยอยู่ได้บ้าง แต่เราจะต้องขยันตรวจดูต้นบอนสีอย่างสม่ำเสมอ ถ้าพบว่าเป็นโรคอย่าปล่อยทิ้งไว้ ให้ทำลายทิ้ง เพราะจะทำให้เป็นแหล่งเพาะเชื้อได้
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายบอนสี
ตลาดไม้บอนสีในช่วงนี้ทุกคนจะเข้าใจกันว่าเงียบ เพราะบ้านเราจะไม่นิยมเล่นสักเท่าไหร่ แต่ในตลาดต่างประเทศนั้นจะนิยมบอนสีมาก มีออเดอร์สั่งเข้ามาจนแทบจะผลิตให้ไม่ทันเลยทีเดียว ส่วนใหญ่แล้วจะไม่ได้มาเลือกเอง ถ้าดูแล้วเขาชอบ เขาก็จะสั่งทั้งหมด เพราะต่างประเทศจะมั่นใจในผู้ที่ส่งให้ จะต้องตัดไว้เป็นอย่างดี และมีลูกไม้พันธุ์ใหม่ๆ ออกสู่ตลาดอยู่หลายพันธุ์
ถ้าผู้อ่านท่านใดสนใจหรือมีปัญหาที่เกี่ยวข้องกับไม้บอนสี สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ คุณประสิทธิ์ หัสคุณไพศาล 68 หมู่ 2 ต.บางบัวทอง อ.บางบัวทอง จ.นนทบุรี 11110 โทร.02-571-1993
ขอขอบคุณแหล่วงอ้างอิง ： นิตยสาร พลังเกษตร
