นิตยสาร พลังเกษตร ทีมไม้ดอกไม้ประดับ เดินทางไปเพื่อสืบเสาะผู้ปลูกพุดศุภโชค โดย คุณทอม ศรีสุข (พี่ทอม) เกษตรกรเจ้าแรกของบ้านดงบัง ผู้ปลูก ต้นพุดศุภโชค ลงแปลงดินได้ประสบความสำเร็จ ทำอาชีพให้กับตัวเองในบ้านดงบัง อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี เราไปทำความรู้จักกับพุดศุภโชคกันก่อน
ลักษณะทั่วไปของ ต้นพุดศุภโชค
พุดศุภโชค หรือพุดศรีลังกา เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ลักษณะเป็นพุ่มเตี้ย ลำต้นมีความสูงประมาณ 1.5-2 ฟุต ผิวลำต้นมีสีขาวเทา แตกกิ่งก้านต่ำ หนาแน่น, ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเวียนสลับถี่ บริเวณปลายกิ่งใบเป็นรูปใบหอก ปลายแหลม มีขนาดเล็กกว่าใบพุดทั่วไป เป็นใบสีเขียวสด เวลาใบดกจะเป็นพุ่มหนาแน่น
สามารถตัดแต่งให้อยู่ในรูปทรงที่ต้องการได้สวยงามมาก และดอกออกเป็นช่อกระจุกที่ปลายยอด แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อย 5-7 ดอก ลักษณะดอกโคนเชื่อมกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็นกลีบดอก 5 กลีบ ปลายกลีบแหลมเหมือนดาว มีกลีบดอกชั้นเดียว สีขาวสดใส ไส้กลางดอกเป็นสีเหลือง ดอกบานเต็มที่ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.5 นิ้ว ไม่มีกลิ่นหอม
พุด หมายถึง ความแข็งแรง สมบูรณ์ ความเจริญมั่นคง เป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่นิยมปลูกกัน คนโบราณเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นพุดไว้ประจำบ้านจะทำให้มีความเจริญ และความมั่นคง เพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัยควรปลูกต้นพุดไว้ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ผู้ปลูกควรปลูกในวันเสาร์ และผู้ปลูกควรเป็นสุภาพบุรุษ เพราะชื่อพุดเป็นชื่อที่เหมาะสมสำหรับสุภาพบุรุษ นอกจากนี้ยังมีความเชื่ออีกว่าแก่นไม้พุดมีลักษณะที่แข็งแกร่ง จึงเปรียบเทียบความแข็งแรงเหมือนกับสุภาพบุรุษ
จุดเด่นของพุดศุภโชค
จุดเด่นของพุดศุภโชค คือ ออกดอกตลอดทั้งปี ดูสดใสสวยงามตลอดเวลา แต่ไม่มีกลิ่นหอม ไม่จำเป็นต้องตัดแต่งอะไรมาก เพราะพุ่มจะกลมสวยโดยธรรมชาติ ด้วยความที่มีรากเยอะจึงทำให้สามารถผลิตโดยการปลูกลงดินได้ดี เมื่อขุดล้อมไปปลูกเลี้ยงก็ง่าย ต้นไม่โทรม เพราะมีรากจำนวนมากนั่นเอง สามารถขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่ง หรือปักชำ
การปลูกเลี้ยงและบำรุงดูแล ต้นพุดศุภโชค
พี่ทอมเล่าว่า รู้จักกับพุดศุภโชคจากตลาดต้นไม้คลอง 15 เห็นว่าเป็นไม้ที่ปลูกและขยายพันธุ์ง่าย และตลาดมีความต้องการ จึงซื้อมาทดลองปลูกจำนวน 250 ต้น แต่เขาเลือกที่จะไม่ปลูกลงในกระถางอย่างที่มีการผลิตกัน เพราะการโตจะช้า แต่เลือกที่จะปลูกลงดิน เพราะจะทำให้ต้นโตไว และเมื่อปลูกลงดินก็เป็นอย่างที่เขาคิด เพราะต้นพุดโตเร็วมาก ต้นก็แข็งแรงดี จึงทำให้ผลผลิตที่ได้ประสบความสำเร็จ เขาจึงนับเป็นเจ้าแรกที่ปลูกพุดศุภโชคลงดิน แล้วขุดล้อมขาย
พี่ทอมให้ข้อมูลกับทีมงานว่าขั้นแรกเริ่มจากการเตรียมพื้นที่ปลูกกันเลย โดยใช้วิธีการไถพรวนเพื่อให้ดินร่วนซุย และทำเป็นแปลงปลูก เว้นระยะปลูกระหว่างต้นประมาณ 80 เซนติเมตร จากนั้นนำต้นพุดที่ขยายพันธุ์ด้วยการชำลงปลูก โดยปลูกสลับฟันปลา เพราะเมื่อพุดศุภโชคต้นโตขึ้นพุ่มจะไม่ติดกัน ทำให้ได้รับแสงแดดเต็มที่ และลดปัญหาเรื่องโรคและแมลงด้วย
การดูแลหลังการปลูกรดน้ำด้วยสปริงเกลอร์ทุกวันเวลาเช้า พอพุดศุภโชคเริ่มโตได้ประมาณ 1-2 อาทิตย์ เปลี่ยนมารดน้ำเป็นวันเว้นวัน และช่วงนี้รากจะติดแล้ว และใส่ปุ๋ยคอกเป็นปุ๋ยขี้ไก่แกลบ เพราะปุ๋ยชนิดนี้ทำให้เกิดพุ่มดีและโตเร็ว แต่เมื่อโตได้ 1 เดือน จะสลับมาเป็นปุ๋ยเม็ดด้วยสูตร 25-7-7
ส่วนด้านโรคและแมลง พี่ทอมบอกว่าพุดศุภโชคเป็นไม้เลี้ยงค่อนข้างง่าย โรคและแมลงรบกวนจึงมีไม่มากนัก จึงไม่ต้องฉีดยาเป็นประจำเหมือนไม้อื่นๆ แต่จะฉีดพ่นบ้างในช่วงที่มีการระบาดเท่านั้น เช่น เพลี้ย และหนอน เป็นต้น
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายต้นพุดศุภโชค
พี่ทอมให้ข้อมูลต่อว่าจะใช้เวลาปลูกเลี้ยงประมาณ 1 ปี จึงจะทำการขุดล้อมเพื่อนำมาปลูกลงถุง และขายได้ขนาดที่เหมาะสมก็คือ 50 ซม. หรือครึ่งเมตร วิธีการขุดล้อมจากแปลงต้องรดน้ำให้ดินชุ่มๆ ดินอ่อนเพื่อง่ายในการขุด จากนั้นใช้เสียมขุดรอบๆ ต้น แล้วงัดเป็นตุ้มขึ้นมา ไม่ต้องกลัวว่าเราไปตัดรากแล้วมันจะตาย เพราะรากเยอะมาก เดี๋ยวปลูกลงถุงรากใหม่จะงอกออกมาเร็วมาก
หลังจากขุดล้อมขึ้นมาจึงนำมาปลูกใส่ถุงตามขนาดของต้น โดยใช้ขุยมะพร้าวอัดให้แน่น ขุยมะพร้าวจะเป็นตัวเก็บน้ำ และความชื้นได้ดี ระหว่างที่ ต้นพุดศุภโชค กำลังฟื้นตัว เมื่อรากแตกใหม่และเริ่มเดินหาอาหารได้ก็สามารถขายได้ โดยเขามีหน้าร้านขายประจำอยู่ที่ตลาดนัดสวนจตุจักร วันพุธและพฤหัสบดี ขายแบบราคาปลีก ราคาพุดศุภโชคแบ่งเป็น 2 ขนาด คือ ไซส์ใหญ่ราคา 100 บาท ไซส์เล็กเพียง 50 บาท แต่ถ้าเป็นราคาขายส่งจะต่ำกว่านี้
ฝากถึงผู้ที่สนใจจะปลูกเลี้ยง ต้นพุดศุภโชค
สำหรับผู้ต้องการนำพุดศุภโชคไปปลูกเลี้ยง หรือจัดสวน พี่ทอมให้คำแนะนำง่ายๆ ว่าอันดับแรกควรเอาพักไว้ก่อนสัก 2-3 อาทิตย์ เพื่อให้รากใหม่งอกและเดินก่อน อย่าเพิ่งรีบปลูก เพราะว่าขุยมะพร้าวที่อัดไปเมื่อแกะออกมาเลยจะทำให้ขุยมะพร้าวร่วงออกมา รากใหม่ก็จะเสียหาย การเจริญเติบโตชะงัก
หลังจากพักไว้ 2-3 อาทิตย์ แล้วจึงค่อยเอามาปลูกลงดินหรือใส่กระถาง ถ้าหากนำมาปลูกใส่กระถางต้องคอยใส่ปุ๋ยทุกอาทิตย์อย่างสม่ำเสมอ ใช้ปุ๋ยสูตร 16-16-16 ถ้ากระถาง 10 นิ้ว จะใช้ปุ๋ย 1 ช้อนชา เมื่อต้นโตเต็มที่รากจะเยอะเต็มกระถางเร็ว หรือรากแน่นเต็มกระถาง ควรถอดออกมาเอามีดตัดรากส่วนเกินออกให้เหลือเท่าเดิมเหมือนซื้อมาตอนแรก แล้วจึงเอากลับมาปลูกใส่กระถางใหม่อีกรอบ
ขอขอบคุณ คุณทอม ศรีสุข 1 ม.6 ต.ดงขี้เหล็ก อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี 25000 โทร.08-3039-9048
