ของขวัญที่นิยมให้กันมีความหลากหลายตามสไตล์ของผู้รับ เช่น กระเช้าผัก ผลไม้ เพื่อคนรักสุขภาพ กระเป๋าผ้าเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เหมาะกับการให้เป็นของขวัญ เพราะสื่อถึงผู้รับ เป็นคนที่รักในธรรมชาติ และสินค้า IT ที่กลายเป็นปัจจัยที่ 5 ของคนยุคนี้ เหมาะสำหรับผู้รับที่มีบุคลิกทันสมัย มีสไตล์แบบคนรุ่นใหม่ พุทธรักษาแคระ
ทีมงาน พลังเกษตร ขอเสนอของขวัญชิ้นใหม่ให้กับผู้อ่านที่น่ารักทุกท่าน ซึ่งรับรองได้ว่าถูกใจทั้งคนให้ และคนรับ อย่างแน่นอน ของขวัญชิ้นนี้มีขนาดเล็ก กระชับพื้นที่ สีสันสวยงาม เป็นสิ่งมีชีวิต และราคาไม่แพง เราขอแนะนำ พุทธรักษาแคระ เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่จะใช้เป็นของขวัญ ของฝาก ในช่วงเทศกาลต่างๆ
การปลูกเลี้ยงพุทธรักษาแคระ
พุทธรักษาเป็นไม้ไทยๆ ที่อยู่คู่กับคนไทยมาแต่สมัยโบราณ ผู้อ่านคงคุ้นชินกับต้นพุทธรักษา เพราะผู้คนนิยมปลูกตามบ้านเรือนทั่วไป อีกอย่างคนโบราณมีความเชื่อว่าบ้านใดปลูกต้นพุทธรักษาไว้ประจำบ้านจะมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยคุ้มครองป้องกันอันตรายแก่ผู้อาศัย และทำให้คนในบ้านมีแต่ความสุข ยุคสมัยของสังคมเมืองที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว มีสิ่งปลูกสร้างมากขึ้น ทำให้พื้นที่อาศัยของคนเมืองมีค่อนข้างจำกัด ไม่สามารถปลูกต้นไม้ต้นใหญ่ๆ ได้เหมือนเคย
กระแส “ไม้แคระ” จึงกำลังมาแรง เพราะตอบสนองกับความต้องการของคนที่มีพื้นที่จำกัด ผู้ที่พัฒนาไม้แคระได้ในยุคนี้ถือว่าเป็นนาทีทองของพวกเขา เช่น คุณพรนาคินทร์ ธนะสิทธิวงษ์ หรือ คุณพล ที่ได้พัฒนาสายพันธุ์พุทธรักษาแคระ ออกมาตอบโจทย์ลูกค้า ผลตอบลัพธ์กลับมาดีมาก
การพัฒนาสายพันธุ์พุทธรักษาแคระ
พุทธรักษามีการพัฒนาสายพันธุ์มาอย่างต่อเนื่อง และยาวนาน โดยน้าของคุณพลเป็นคนพัฒนาพุทธรักษาต้นสูงให้เป็นต้นเตี้ย คุณพลเองเป็นเด็กรุ่นใหม่ไฟแรงที่สามารถพัฒนาพุทธรักษาให้เป็นต้นแคระ โดยมีความสูงเพียง 30 เซนติเมตร เดิมทีตลาดในประเทศไทยจะชินตากับพุทธรักษาต้นสูงเกือบ 2 เมตร
แล้วมีนำพุทธรักษามาพัฒนาจนทำเป็นพุทธรักษาต้นเตี้ย ส่วนสูงประมาณ 1.50 เมตร ตลาดพุทธรักษาแคระเดิมทียังไม่มีการนำเข้ามาทำอย่างจริงจัง ก่อนน้ำท่วมทางสวนของคุณพลได้พัฒนาพุทธรักษาต้นแคระนำออกมาเปิดตัวจำหน่าย ปรากฏว่าเป็นไม้ที่ได้รับการตอบรับดีมาก แนวโน้มทางตลาดเน้นการทำให้พุทธรักษามีเฉดสีเพิ่มขึ้น มีลูกเล่นมากขึ้น
สีของพุทธรักษาแคระจะมี 4 สี
จากเดิมสีพื้นฐานของพุทธรักษาจะมีอยู่ 5 สีหลัก คือ แดง เหลือง ชมพู ส้ม ขาว พุทธรักษาสีขาวในปัจจุบันกลายเป็นไม้หายาก ถือว่าเกือบจะสูญพันธุ์ไปแล้ว อาจจะพบพุทธรักษาก็เฉพาะพันธุ์ต้นสูงเกือบ 2 เมตร เท่านั้น บางครั้งก็ไม่ออกเป็นสีขาวล้วน แต่จะเป็นสีขาวครีมเสียส่วนใหญ่
พุทธรักษาแคระ จะมี 4 สี เป็นแม่สี คือ แดง เหลือง ชมพู ส้ม ซึ่งแต่ละสีจะนำมาแยกเฉดสี แพทเทิร์นลายของแต่ละกลีบ อย่างเช่น สีเหลือง จะแบ่งออกเป็นสีเหลืองธรรมดา เหลืองลาย เหลืองอ่อน อ่อนลาย แดงลาย บางต้นมีดอกสีแดง และสีเหลือง อยู่ในช่อเดียวกัน
การขยายพันธุ์พุทธรักษา
เมื่อได้รู้จักต้นพุทธรักษากันบ้างแล้ว เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเมื่อไรหนอจะได้ชมดอกของพุทธรักษา พี่พลใจดีเล่าทุกขั้นตอนตั้งแต่ยังไม่เป็นต้นอ่อน
การขยายพันธุ์ทำได้ 2 วิธี คือ การเพาะเมล็ด และการแยกหน่อ การขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดใช้ในกรณีที่ต้องการพัฒนาสายพันธุ์เพื่อให้ได้ลูกผสมที่ใหม่เท่านั้น
การขยายพันธุ์ด้วยการแยกหน่อ จะเพิ่มปริมาณได้มาก และเร็วกว่าการเพาะเมล็ด การขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อ พี่พลกระซิบบอกเราว่าง่ายนิดเดียว แค่ขุดและตัดเหง้า (root stock) ให้ตัดหน่อที่มีลำต้นเหนือพื้นดินติดมาด้วยอย่างน้อยก็หนึ่งต้น เมื่อตัดหน่อมาแล้วก็นำลงปลูกในดินได้ทันที เมื่อต้นโตให้ดอกหมดแล้วต้นแม่จะโทรม หน่อใหม่จะขึ้นแทนที่พัฒนามาเป็นต้นแล้วก็จะให้ออกอีก และจะให้ดอกตลอดทั้งปี
จากการเพาะเมล็ดจะใช้เวลาปลูก 45 วัน ในการเจริญเติบโตเป็นต้นแม่ ต้นแม่พันธุ์สมบูรณ์แข็งแรงดี รออีก 7 วัน ต้นพุทธรักษาแคระจะให้ช่อดอก ช่อดอกจะมีลักษณะเป็นตุ่ม เมื่อช่อดอกขึ้นมาแล้วจะใช้เวลาประมาณ 7-15 วัน ในการบาน การบานของดอกพุทธรักษาแคระจะบานตั้งแต่ยอดแรก (ยอดแรกของพุทธรักษาจะอยู่ด้านล่างสุดของดอก) ยอดแรกจะเริ่มบานขึ้นไปเรื่อยๆ จนครบ ช่อดอกชุดนี้จะมีดอกประมาณ 25 ดอก จุดสังเกตที่เราต้องสังเกตดีๆ จะมีช่อรองขึ้นแทนที่ ช่อรองจะมีดอกอีกประมาณ 25 ดอก จำนวนดอกใน 1 ต้น อาจจะมีตั้งแต่ 5-50 ดอก หรือมากกว่า
ลักษณะของพุทธรักษา
ดอกพุทธรักษาจะออกดอกชูช่อให้ได้ชมตลอดทั้งปี โดยลักษณะทั่วไปแล้วนิสัยของพุทธรักษาเป็นพืชที่ชอบน้ำมาก บวกกับแสงแดดจ้าตลอดทั้งวัน ทำให้ต้นพุทธรักษาอวบน้ำ ออกดอกสีเข้มสดตลอดทั้งปี เมื่อดอกบานครบแล้วต้นแม่จะเริ่มโทรม เพราะว่าดอกได้รับการผสมเกสรระหว่างเกสรตัวผู้กับเกสรตัวเมีย (ดอกพุทธรักษาเป็นดอกสมบูรณ์เพศ) เมื่อได้รับการผสมแล้วจะพัฒนากลายเป็นเมล็ด แล้วดอกจะโรยเพื่อให้สารอาหารไปหล่อเลี้ยงเมล็ดแทน
การพัฒนาเป็นเมล็ดที่สมบูรณ์จะใช้เวลาประมาณ 30-70 วัน ใช้เวลานานเท่าไหร่ขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์ของกระเปาะพืช หากเมล็ดไม่สมบูรณ์กระเปาะจะแห้งและเฉาไป แต่ถ้าสมบูรณ์ก็จะพัฒนาขนาดกระเปาะให้มีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ลักษณะของกระเปาะจะเป็นพู และมีหนามแหลม แต่ไม่แข็งแรง มีหนามรอบทั้งผล ขนาดของผลประมาณหัวแม่มือ
สีของกระเปาะเดิมทีจะเป็นสีเขียว หากเมล็ดภายในสมบูรณ์แล้วกระเปาะจะแห้ง และเปลี่ยนเป็นสีชมพูอมเลือดหมู เมื่อแก่เต็มที่แล้วจะเป็นสีน้ำตาล หรือน้ำตาลดำ ในกระเปาะที่แห้งและสมบูรณ์จะมีเมล็ดภายในประมาณ 1-17 เมล็ด ในต่างประเทศพบมากที่สุดถึง 27 เมล็ด
ในกรณีที่กาบใบเริ่มจะเสียให้ลอกกาบใบออก เพราะพุทธรักษาเป็นพืชพวกกาบใบเช่นเดียวกับกล้วย ต้นพุทธรักษาจะเจริญเติบโตช้ามาก แต่จะมาขยายลำต้นด้านข้าง หรือเหง้าแทน
สภาพพื้นที่ในการปลูก พุทธรักษาแคระ
แสงเป็นปัจจัยสำคัญในการเจริญเติบโตของพืช หากพืชได้รับแสงน้อยลำต้นจะยืดยาว กรณีที่ปลูกเลี้ยง พุทธรักษาแคระ ควรปลูกเลี้ยงกลางแจ้งเพื่อให้ได้รับแสงเต็มที่ จะส่งผลให้ต้นเตี้ย ข้อถี่กระชับ ตรงตามลักษณะสายพันธุ์อย่างแท้จริง
จะแยกเป็น 2 ส่วน คือ ปลูกตามบ้าน เน้นความสวยงาม ใช้ดินมูลสัตว์ที่ขายตามตลาดทั่วไป กาบมะพร้าวสับและดิน ในอัตรา 1:1:1 ส่วนด้านธุรกิจจะใช้ดินมูลสัตว์ผสมดินและกาบมะพร้าวสับ ในอัตรา 2:1:1 การปลูกเพื่อจำหน่ายไม้จะอยู่กับเจ้าของนาน ถ้าหากใส่ดินมากโอกาสที่ดินจะแน่น ไม้จะไม่โต เพราะว่าไม้ไม่สามารถดูดซึมอาหารได้
การให้น้ำและปุ๋ยพุทธรักษา
จะมีการให้น้ำ 2 ลักษณะ คือ ให้น้ำเช้า-เย็น และให้น้ำตลอดทั้งวัน จะให้น้ำโดยระบบสปริงเกลอร์ ให้ทุกๆ 15 นาที ให้น้ำแบบกระจายเพื่อให้ดินชุ่มชื้น ในกรณีที่ปลูกเพื่อความสวยงาม ในด้านการค้าให้น้ำเช้า-เย็น หรือให้น้ำเช้าครั้งเดียว ในกรณีที่แดดไม่แรง การใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 เน้นออกดอก และบำรุงต้น เหมาะสมสำหรับปลูกเน้นความสวยงามตามบ้าน
หากใช้ในเชิงธุรกิจให้ปุ๋ยตัวแรกต่ำกว่า ตัวหลังสูง เราจะชินกับไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P) และโพแทสเซียม (K) ถ้าไนโตรเจน (N) ต่ำ การเจริญเติบโตของต้นจะช้า ฟอสฟอรัส (P) ต่ำ จะทำให้ความสูงของต้นไม่ยืด ฟอสฟอรัส (P) จะเน้นการเจริญเติบโตของรากแทนไปจนถึงการพัฒนาเป็นช่อดอก โพแทสเซียม (K) จะไปพัฒนาเหง้าใต้ดิน หากใช้ปุ๋ยสูตร 0-0-46 ไม่ใช้ N และ P ใช้แต่ K ต้นพุทธรักษาจะไม่โต ปุ๋ยออสโมโค้ทเป็นปุ๋ยละลายช้าสูตร 3 เดือน และ 6 เดือน ร่วมด้วย
การป้องกันกำจัดโรคพุทธรักษา
- กลุ่มแรกจะเกิดจากภายใน เช่น โรคต้นเน่า ใบเน่า รากเน่า เน่าเข้าไส้ การรักษาใช้แมนโคเซบผสมน้ำฉีดให้ทั่ว
- กลุ่มที่สองเกิดจากภายนอก เช่น โรคราสนิม รายอดน้ำค้าง รวมถึงเชื้อราต่างๆ ที่ทำให้ใบไหม้
- การควบคุมโรคแบ่งเป็นระยะ คือ ระยะเบื้องต้น ระยะปรับตัว และระยะกระจายตัว
ระยะเริ่มต้นควบคุมด้วยเชื้อราไตรโคเดอร์ม่า หากใช้ไม่ได้ผลใช้สารเคมีในการควบคุมช่วย หากสวนใดเกิดเชื้อราขึ้นจะทำให้ต้นโทรม จึงกำจัดโดยตัดทั้งหมด เพราะภายในดินจะมีเหง้าอยู่ ซึ่งเหง้าของพุทธรักษาจะมีลักษณะคล้ายกับขิง ข่า เมื่อตัดทิ้งแล้วจะงอกขึ้นมาใหม่ เมื่องอกขึ้นมาจะพัฒนาให้มีภูมิคุ้มกันมากขึ้น
การจำหน่ายพุทธรักษา
มักจะมีพ่อค้าคนกลางมารับถึงหน้าสวน และส่งจำหน่ายที่ตลาดบางใหญ่ ตลาดบางบัวทอง ตลาดซอยวัดเงิน ตลาดนัดจตุจักร ตลาดต้นไม้สนามหลวง 2 มีหน้าร้านทางโลกโซเชียล หรือ Marketing Online ทำ E-marketing จะมีลูกค้าที่มาจากหลายที่ ทั้งในและต่างประเทศ ราคาเริ่มต้นที่ 35 บาท ถึงหลักร้อย หลักพัน ขึ้นอยู่กับขนาดต้น สายพันธุ์ และสี และบริการส่งทางไปรษณีย์ด้วย
การส่งทางไปรษณีย์ของต้นพุทธรักษาคล้ายกับการส่งกล้วยไม้ มีการแพ็คเป็นอย่างดี เลือกต้นที่สมบูรณ์เพศ ต้นพุทธรักษาที่แข็งแรงสมบูรณ์ที่สุด เป็นรุ่นที่พร้อมจะออกดอกภายใน 7-10 วัน จากนั้นนำไปล้างรากทำความสะอาด หากส่งต่างประเทศจะผสมน้ำยาฆ่าเชื้อโรคด้วย
การส่งจำหน่ายมีทั้งในเอเชียและยุโรป ส่งทางเอเชียจะไม่เสียค่าใช้จ่าย หากเป็นยุโรปจะเสียค่าใช้จ่าย เมื่อส่งไกลขึ้นต้องล้างรากด้วยยาฆ่าเชื้อรา ฉีดสเปรย์ให้อาหารทางใบ แต่ให้น้อยกว่าปกติ ห่อรากด้วยสำลี หรือกระดาษชำระชุบน้ำ และนำมาใส่ถุงสุญญากาศ อัดไนโตรเจนผสมเข้าไปให้ถุงพอง เมื่อนำเข้ากล่องจะช่วยกันกระแทกได้อีกทางด้วย
การตอบรับของลูกค้าดีมาก ผลิตไม่พอจำหน่าย เพราะพุทธรักษานำไปใช้ในการจัดสวนตกแต่งบ้าน ใช้ดอกปักแจกัน ใช้ในงานพิธีมงคลต่างๆ เนื่องจากชื่อของเขาเป็นมงคล และเป็นความแปลกใหม่ทางการตลาด จึงกำลังเป็นที่ต้องการอยู่ในขณะนี้
สุดท้ายใครที่ชอบปลูกต้นไม้ชนิดนี้ ติดตามได้ที่ นานาการ์เด้น หรือเฟสบุ๊ค http://www.facebook.com/pages/พุทธรักษาแคระ
ขอขอบคุณ พรนาคินทร์ ธนะสิทธิวงษ์ 65/18 ม.4 ต.มหาสวัสดิ์ อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 11130
โทร.08-5121-4994 และ 08-5165-9168