การปลูกเลี้ยงสับปะรดสี
“ด้วยภาพลักษณ์ที่มีความโดดเด่น สวยทั้งฟอร์มต้น ลวดลาย สีสัน ที่มีมนต์เสน่ห์ และดอกสีสดสวยงาม จนเกิดความหลากหลาย ชวนให้หลงใหลมัดใจนักจัดสวน ชวนให้สับปะรดสีกลายเป็นไม้ดอกไม้ประดับยอดฮิตของวงการอย่างรวดเร็ว”
เช่นเดียวกับ คุณธวัช หอมหวล เจ้าของสวนไม้งาม Bromeliads Parkland นักเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับมากประสบการณ์ ใช้เวลาว่างเว้นจากการทำงานมาปลูกเลี้ยงชวนชม ก่อนจะหันมาเลี้ยงสับปะรดสีเมื่อ 2 ปีที่ผ่านมา
ธวัชเล่าว่า “แต่ก่อนทำอาชีพขายต้นไม้ตามตลาดนัดมา 20 กว่าปี ไปทุกนัดในโซนพัทยา เพราะมีชาวต่างชาติเยอะ สมัยผมขายใหม่ๆ อยากได้เงินหมื่น เราก็ได้ อีกอย่างแถบย่านนี้มีหมู่บ้านจัดสรรเยอะ และโครงการบ้านเหล่านี้เมื่อถึงงานเทศกาลต่างๆ มักชอบเปลี่ยนต้นไม้อยู่เรื่อยๆ ซึ่งเป็นโอกาสทางการตลาด จนผมมาฟื้นตัวเพราะต้นไม้จริงๆ”
เริ่มเข้าวงการสับปะรดสีโดยรู้จักกับน้องคนหนึ่งแนะนำให้รู้จักกับสับปะรดสี ช่วงแรกไม่ได้คิดจริงจัง ยังเฉยๆ จนมาสัมผัสอย่างใกล้ชิด จึงเกิดความชอบประทับใจสับปะรดสีมากขึ้น จึงเริ่มเก็บสะสม สับปะรดสีสายพันธุ์ต่างๆ และพัฒนามาเป็นรายได้เสริมในครอบครัว
เขาใช้วิธีการซื้อต้นพันธุ์สับปะรดสีจากการไปชมสวนต่างๆ จำได้ว่าซื้อครั้งแรกตอนนั้นประมาณ 100 ต้น เป็นไซส์ใหญ่พ่อแม่พันธุ์นำมาเก็บสะสมและเพิ่มจำนวน หลังจากนั้นมีโอกาสได้รู้จักน้องที่ภูเรือ เป็นมือผสมสับปะรดสีชั้นดีคนหนึ่ง ได้มีโอกาสติดต่อค้าขายกัน
สาเหตุที่เลือกปลูกสับปะรดสี..??
เริ่มแรกเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับอื่นมาก่อน เช่น ชวนชม และบอนไซ กระทั่งมีช่วงหนึ่งสวนประสบปัญหาขาดแคลนแรงงานหายาก และไม้ดอกไม้ประดับ อย่าง ชวนชม และบอนไซ กระถางจะค่อนข้างใหญ่ และมีน้ำหนักมาก จะยกย้ายคนเดียวลำบาก
อีกประการ คือ ไม้ดอกไม้ประดับมีต้นทุนการดูแลรักษา และจะขาดน้ำไม่ได้ ไม้เหี่ยวจะขายไม่ออก และหากหมดดอกก็ขายไม่ได้อีก เขาจึงหาหนทางอื่น จนมาพบ สับปะรดสี ทั้งปลูกเลี้ยงง่าย งานสบาย ดูแลไม่ยุ่งยาก และสามารถทำสวนคนเดียวได้ทั้งหมด ยังมีเวลาไปทำอย่างอื่นได้ ไม่เหมือนไม้ดอกไม้ประดับชนิดอื่นๆ ที่จะต้องมีการดูแลอยู่ตลอด
ที่สำคัญมีต้นทุนต่ำกว่า และมูลค่าสับปะรดสีมีแต่จะเพิ่มขึ้น ต้นแตกหน่อ ขยายพันธุ์ต่อได้อีกหลายต้น ยิ่งโตยิ่งสวย รูปร่างแปลกตา สวยงาม สีสันสดใส ยังปลูกเลี้ยงง่าย ดูแลรักษาง่าย อีกด้วย
จุดขายของสับปะรดสี
จุดขายของสับปะรดสี ธวัชยกตัวอย่างด้านความหลากหลายของสีสันว่า “บางต้นมีสีขาวที่ขอบ บางต้นมีสีขาวกลางใบ ทำให้อยากจะค้นหา สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ ใหม่ๆ อยู่ตลอด แค่สายพันธุ์กลุ่มนีโอฯ อย่างเดียวก็มีให้สะสมมากมาย หลากหลายทางพันธุกรรมสูง”
นี่คือมนต์เสน่ห์ที่ทำให้ธวัชเลือกปลูกเลี้ยงสับปะรดสี โดยเขาหาความรู้จากหนังสือ และเว็บไซต์ต่างๆ หรือปรึกษาจากผู้มีความรู้ “มีครั้งหนึ่งคนงานเปลี่ยนวัสดุปลูกแล้ว ด้วยความหวังดีฉีกกาบใบล่างที่ยังไม่แห้งสนิทออกเพื่อให้ต้นโตเร็ว จนทำให้ต้นเกิดบาดแผล หลังจากนั้นหนึ่งอาทิตย์ ต้นเหล่านั้นเริ่มล้ม โคนเน่าเป็นเชื้อรา ผมก็ไม่มีความรู้ในเรื่องนี้ จึงถามในกลุ่มผู้รู้ที่มีประสบการณ์ในการปลูกสับปะรดสี น้องในกลุ่มตอบมาว่า ให้นำต้นออกมาผึ่งลมไว้ให้แห้ง อย่าให้รอยแผลสัมผัสกับความชื้น ซึ่งก็สามารถช่วยชีวิตสับปะรดสีในสวนได้บางส่วน เพราะแค่อาทิตย์เดียวต้นล้มตายไปเป็นร้อย แทบไม่น่าเชื่อ!”
สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ
ปัจจุบัน สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ ที่สวนไม้งามเลือกเลี้ยงส่วนใหญ่เป็น สกุลนีโอเรจีเรีย (Neoregelia) เป็นหลัก
ส่วนสกุลอื่นๆ ได้แก่
- สกุลแอคเมีย (Aechmea),
- สกุลคริพแทนธัส (Cryptanthus),
- สกุลกุซมาเนีย (Guzmania) และล่าสุดเพิ่งสั่งซื้อ
- สกุลบิลเบอร์เกีย (Billbergia) มาจำนวนหนึ่ง
การสั่งซื้อไม้แต่ละรอบมีหลักการอย่างไร..??
คำตอบ คือ ตามกระแสความนิยมที่กำลังมา โดยดูจากตามเว็บไซต์ต่างๆ ว่าเขากำลังเล่นตัวไหนกันอยู่ และมีสถานการณ์ตลาดเป็นอย่างไร เจ้าของสวนไม้งามให้ข้อมูลว่า ไม้ที่กำลังมาแรงฮอตฮิต คือ บิลเบอร์เกีย (Billbergia) เป็นสายพันธุ์นำเข้า ขายกันอยู่หลักพันบาท จึงให้น้องที่ภูเรือผสมให้ 2 ชุด
โดยชุดแรกเป็น Bill. Titanic x Bill. Alaka I และชุดสอง Bill. Alaka I x Bill. Titanic ทั้ง 2 ตัวสลับกันเป็นพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ เพื่อให้เกิดความแตกต่าง แปลกใหม่
- Bill. Titanic มีลักษณะต้นใหญ่ มีใบสีแดงสวย
- Bill. Alaka I มีลักษณะเป็นต้นใบสีเขียว มีจุดสีเหลืองทั่วทั้งใบ
สับปะรดสีมีความสวยคงทนได้ทุกฤดูกาล นำมาจัดสวน อาทิตย์หนึ่งอยู่ได้โดยไม่ต้องรดน้ำ เพราะในต้นมีการเก็บน้ำไว้โคนกาบใบ จึงสามารถนำมาจัดสวนได้ทั้งกลางแจ้งและในร่มรำไร บางสายพันธุ์สามารถปลูกเลี้ยงกลางแดด 100% ได้ สกุลนีโอฯ ถือว่าเป็นตัวหนึ่งที่มาแรงด้านงานจัดสวน เพราะมีฟอร์มดี สีสวย ถูกใจคนรักต้นไม้
ลักษณะเด่นของ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ
เริ่มแรกที่สะสมเขาให้ความสนใจ สกุลนีโอเรจีเลีย (Neoregelia) เด่นเรื่องฟอร์มใบ การเรียงตัวของใบที่เวียนเป็นวงกลม สีสันสวยงาม ยิ่งเป็นไฮบริด (Hybrid) ยิ่งมีความหลากหลายเป็นพิเศษ ธวัชจึงค่อยๆ เก็บสะสม และตระเวนหา สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สายพันธุ์ใหม่ๆ ไปเรื่อย ไม่ว่าจะเป็น
สกุลแอคเมีย (Aechmea) เป็นสับปะรดสีประเภทมีดอก มีโครงสร้างขนาดใหญ่ ใบใหญ่ และแข็ง ใบตั้งขึ้น บางชนิดมีลวดลายบนใบ จึงเป็นที่นิยมในกลุ่มนักเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับ
สกุลกุซมาเนีย (Guzmania) สับปะรดสีชนิดนี้มีขนาดฟอร์มกลาง-เล็ก ใบยาว ปลายใบเรียวแหลม โตเร็ว ให้ดอกง่าย รูปทรงดอกคล้ายดอกกระเจียว หรือดอกของพืชตระกูลขิง ดอกมีสีสันสวยสด มีความทนทาน นิยมนำไปใช้ประโยชน์ประดับตกแต่งสถานที่ได้ดี
สกุลคริพแทนธัส (Cryptanthus) ลักษณะมีใบยาว โคนใบกว้าง ปลายใบแหลม หากมองจากด้านบนของต้น (top view) ดูคล้ายดาว สามารถแตกหน่อที่โคนต้น และกาบใบ มีดอกสีขาวซ่อนอยู่ภายในกาบใบ
สกุลบิลเบอร์เกีย (Billbergia) ใบจะมีลายสีเขียวสลับขาว หรือสีเขียว เมื่อถึงเวลาใกล้จะออกดอกตรงใจกลางของต้นจะเปลี่ยนเป็นสีแดงระเรื่อเล็กน้อย ดอกสวย ไม่มีกลิ่น
นอกจากนี้ยังมีกลุ่ม เสือ มีเสน่ห์ที่ลวดลายเส้นบนใบคล้ายลายเสือ ยิ่งลายสวย เด่นชัด สีแปลก ยิ่งมีราคาสูง เป็นไม้ที่นักสะสมสับปะรดสีไม่ควรพลาด!
วัสดุปลูก แสงแดด และ อุณหภูมิ เลี้ยง สับปะรดสี
ธวัชให้ข้อมูลว่า สับปะรดสีเป็นไม้ที่เลี้ยงง่ายที่สุดในบรรดาไม้ดอกไม้ประดับอื่นๆ มีความทนทาน สามารถปลูกได้ทั้งกลางแจ้ง และในร่มรำไร
- วัสดุปลูก ใช้กาบมะพร้าวสับอย่างเดียว เพราะเป็นพืชรากอากาศ ชอบความชื้น แต่ไม่แฉะ จึงใช้เกาะกับขอนไม้ หรือปลูกในกาบมะพร้าวสับได้
- แสงแดด มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของสี โดยบางชนิดชอบแดด ยิ่งถูกแดดสียิ่งเข้มขึ้น ถ้าไม่ถูกแดดสีจะซีด ใบเขียว หรือสับปะรดสีที่มีสีสด เมื่อเลี้ยงในร่มจะทำให้สีซีดลง เลี้ยงในร่มควรเป็นกลุ่มไม้ด่าง และไม้ใบเขียวจะดีกว่า
- อุณหภูมิ สับปะรดสีชอบอากาศเย็นชุ่มชื่น หรืออากาศร้อนชื้น ในประเทศไทยมีอุณหภูมิสูงเกินไป ต้องมีการพรางแสงช่วยลดอุณหภูมิ โดยสวนไม้งามใช้ซาแรนพรางแสง 60% หากถูกแดดจัดเกินไปจะทำให้ใบไหม้ สีใบซีดลง
ดังนั้นต้องมีการเรียนรู้นิสัยว่าสายพันธุ์ชนิดใด ชอบอากาศแบบใด บางชนิดชอบแสงแดดมาก จะตั้งให้รับแดดทั้งวัน บางชนิดไม่ทนแดด หรือชอบร่มรำไร จะเลี้ยงภายใต้ซาแรน
การให้น้ำ-ปุ๋ย และ ปัญหาศัตรูพืชสับปะรดสี
การให้น้ำ สวนไม้งามรดน้ำ 2 วัน/ครั้ง และติดตั้งสเปรย์พ่นหมอก เนื่องจากสับปะรดสีส่วนใหญ่ต้องการความชื้นในอากาศสูง และเมืองพัทยาอากาศค่อนข้างร้อนในช่วงกลางวัน สเปรย์พ่นหมอกจะช่วยลดอุณหภูมิในอากาศ และช่วยให้สับปะรดสีเกิดสีใบเพิ่มขึ้น
การให้ปุ๋ย ใช้ปุ๋ยละลายช้าสูตรเสมอ สวนไม้งามจะใส่ครั้งแรกที่เริ่มปลูกเท่านั้น ช่วงแยกหน่อใหม่เป็นช่วงที่ต้นสับปะรดสีต้องการอาหารมาก ต้องการให้ต้นโตเร็ว แต่เมื่อหมดปุ๋ยต้นจะใหญ่โตพอดี ได้ฟอร์ม หลังจากนั้นจะไม่ใส่เลย เพราะไม่ต้องการให้ใบยืดยาว สีไม่สวย ต้นฟอร์มเสีย
ปัญหาศัตรูพืช หากวาง สับปะรดสี เบียดแน่นกันเกินไป จะมีปัญหาเรื่องเชื้อรา เกิดจากอากาศถ่ายเทไม่สะดวก ส่วนศัตรูแมลงมีบ้างเล็กน้อย เช่น ตั๊กแตน และพวกหอย กัดกินใบอ่อน
แม้สวนไม้งามจะเป็นสวนขนาดที่ไม่เรียกว่าเล็ก และไม่เรียกว่าใหญ่มาก แต่ สับปะรดสี ทุกต้นที่ออกจากสวน เป็นไม้ที่มีความงาม และคุณภาพดี แน่นอน
แนวคิดการตลาดของสวนไม้งาม
เจ้าของสวนไม้งามให้ข้อมูลว่า 2 ปีที่ผ่านมา ผมซื้อเข้าอย่างเดียวเลย ขายออกไปยังไม่เท่าไร เนื่องจากผมไม่ได้เปิดขาย หรือเปิดตัวประชาสัมพันธ์ อย่างเป็นทางการมากนัก ช่วง 2 ปีมานี้ แค่ซื้อไม้มาเก็บและปลูกเลี้ยงต่อเท่านั้นเนื่องจากไม้ที่สวนส่วนใหญ่ยังเป็นไม้เล็ก ฟอร์มยังไม่เต็ม และไม่ค่อยมีสีสัน จึงต้องการเลี้ยงไม้ให้สมบูรณ์ก่อน เพราะเราคิดว่า สับปะรดสี ยังมีอนาคตไกล แต่ต้องเป็นไม้ที่ไม่แพงมาก คนทั่วไปสามารถเข้าถึงราคานั้นได้ง่าย
บางคนทั่วไปที่ไม่รู้จัก สับปะรดสี เห็นเข้าก็ตกใจ!! ไม่กล้าซื้อ คงคิดว่าอะไรหน่อนิดเดียวราคา 4-5 พันบาท เราจึงมีแนวคิดว่าอยากให้ลูกค้าทุกกลุ่มสามารถเข้าถึง หยิบจับ สับปะรดสี ได้ทั้งหมด ให้เขาได้เห็นไม้สีต้นใหญ่ๆ ราคา 300-500 บาท ฟอร์มเต็ม น่าซื้อ ราคาไม่แพงมาก
ส่วนกลุ่มไม้คอลเลคชั่นจะเป็นตลาดคนละกลุ่มกัน ถ้าคนหันมาเล่นกันเยอะๆ อนาคตยังไปได้อีกไกล” ธวัชพูดถึงแนวความคิดการตลาด และแสดงความคิดเห็นในมุมของตนเอง สับปะรดสี ที่ผลิตในสวนไม้งามมีจำหน่ายทั้งปลีก-ส่ง มีหน้าร้านตั้งอยู่ ซ.เขามะกอก 1 ถ.ชัยพฤกษ์ 2 ต.ห้วยใหญ่ อ.บางละมุง จ.ชลบุรี
ผมไม่มีคนงานที่จะออกไปขายข้างนอก แล้วจึงไม่ค่อยได้ออกงานเกษตรต่างๆ บางคนตลาดนัดเขายังเอาไปขายได้ ผมไม่ได้ออกเลย เพราะเราทำคนเดียวไม่ไหวแล้ว แต่หากมาหาที่สวนได้..เรายินดี”
โอกาสของกิจการ คือ ไม่มีคู่แข่งทางการตลาดที่เป็นสับปะรดสีในกลุ่มเดียวกันในละแวกใกล้เคียงมากนัก กลุ่มลูกค้าส่วนใหญ่ติดตามมาจากทางเว็บไซต์ และจากคนที่แวะเวียนมาเยี่ยมที่สวน สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ
แนวโน้มของตลาด สับปะรดสี ในอนาคต
ธวัชมองว่า “ผมว่ายังพอไปได้ ไม่เช่นนั้นคงไม่มีใครจะขยายสวนเพิ่มอีก บางสวนผมเห็นเขาขยายเพิ่มอีกเยอะเลย ถ้าใครมีตลาดนอกก็โอเค และถ้ามีการรวมตัวจับกลุ่มกัน ช่วยเหลือกันและกันยิ่งดี คือ ใครได้ออเดอร์มา แล้วมาแชร์กันว่า สวนนั้นมีไหม สวนนี้มีไหม เพราะบางทีลูกค้าต้องการไม้ตัวที่เราไม่มี เราก็สามารถมาแชร์ให้สวนอื่นได้ โดยมีการซื้อขายกันตามปกติ อนาคตคนน่าจะรู้จัก สับปะรดสี มากขึ้น และเข้าถึง สับปะรดสี มากกว่านี้” สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ
“การทำสิ่งที่ตัวเองรัก เราจะทำตรงนั้นได้ดี ผลงานที่ได้จะตอบแทนเราเอง อย่างการปลูกต้นไม้ หากมีการดูแลเอาใจใส่ดี ต้นไม้ย่อมตอบแทนด้วยการออกดอก ออกผล และเติบโตแข็งแรง” เจ้าของสวนไม้งามพูดทิ้งท้าย
ขอขอบคุณ คุณธวัช หอมหวล สวนไม้งาม 35/8 ม.4 ต.ห้วยใหญ่ อ.บางละมุง จ.ชลบุรี โทรศัพท์ 08-1863-5767 สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ สับปะรดสีพันธุ์ต่างๆ