การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
ถ้าพูดถึงเรื่องวรรณคดีไทยเรื่องพระรถเมรี (นางสิบสอง) ผู้ที่เคยได้อ่านจะนึกถึงผลไม้ชนิดหนึ่ง คือ “มะม่วงหาว มะนาวโห่” หรือในเรื่องเรียกว่า “มะม่วงไม่รู้หาว มะนาวไม่รู้โห่” จะอยู่ในตอนที่ “นางยักษ์” รู้ว่า “รถเสน” หรือ “พระรถ” เป็นลูกของพระเจ้ารถสิทธิ์กับนางเภา ทำให้นางยักษ์คิดจะกำจัดพระรถ เลยแสร้งทำเป็นป่วย ต้องกินผล
“มะม่วงไม่รู้หาว มะนาวไม่รู้โห่” ที่อยู่ในเมืองของนางเมรีลูกสาวของตน จึงขอให้พระรถไปนำผลไม้ชนิดนี้มาให้ โดยแอบฝากสาส์นให้นางเมรี เพื่อให้ฆ่าพระรถเสียเมื่อเดินทางถึงเมือง แต่ระหว่างทางพระรถได้เจอกับพระฤาษี พระฤาษีรู้เรื่องว่านางยักษ์จะสั่งให้นางเมรีฆ่าพระรถเสีย จึงแอบแปลงสาส์นให้กลายเป็นเมื่อพระรถเดินทางถึงเมืองให้แต่งงานกับนางเมรีแทน ทั้ง 2 ก็ได้แต่งงานกัน จนเป็นที่มาของเรื่อง “พระรถ-เมรี”
ต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ หรือ ต้นหนามแดง ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Carissa carandas L. อยู่ในวงศ์ Apocynaceae ลักษณะผลจะมีสีแดง เรียวเล็ก คล้ายกับมะเขือเทศราชินี ในผลที่สุกเต็มที่แล้วรสชาติจะออกหวานอมเปรี้ยว แต่ถ้ายังไม่สุกจะมีผลสีขาวออกชมพู รสชาติเปรี้ยวจี๊ด เมื่อกัดจะมียางเหนียวๆ สีขาวออกมา มีรสฝาด
คุณสมบัติของต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ รักษาโรคถุงลมโป่งพอง
สมัยก่อนตอนที่ผู้เขียนเป็นเด็กก็ได้รู้จักกับต้นไม้ชนิดนี้ เพียงแต่ยังไม่รู้จักชื่อเท่านั้น ขึ้นอยู่บริเวณที่วัดพเนินพลู จ.ราชบุรี คนแถวนั้นเล่ากันว่าอายุของต้นราวๆ 80-100 ปี เห็นจะได้ เพราะต้นมีหนาม จึงไม่ค่อยมีคนนิยมปลูกกันตามบ้านเรือน และยังไม่รู้ถึงสรรพคุณตัวยา จึงไม่มีคนสนใจเท่าใดนัก
แต่ในปัจจุบันต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ นิยมปลูกกันมาก เพราะมีการเผยแพร่สรรพคุณทางยาในการช่วยซ่อมแซมร่างกาย และช่วยรักษาโรคได้แทบทุกชนิด ทำให้หลายๆ คนหาซื้อมาปลูกตามบ้านเรือน เพื่อไว้รับประทานรักษาสุขภาพกันอย่างแพร่หลาย ขนาดผู้เขียนได้ลองทานยังทำให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่า มีความตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา จึงอยากรู้เรื่องราวของผลไม้ชนิดนี้ให้มากขึ้น ทำให้ต้องลัดเลาะมาตามสวนมะพร้าว จนมาถึงบ้านสวนมะม่วงโห่@บางนกแขวก จ.สมุทรสงคราม แห่งนี้ เพื่อมาพบกับ คุณศิริ เจริญช่าง เจ้าของสวน
คุณศิริเล่าให้ฟังว่า เมื่อก่อนเขาเคยป่วยเป็นโรคถุงลมโป่งพอง เป็นมากจนถึงขนาดเสียงไม่มี มือสั่น และก็บวม แต่ด้วยความที่เป็นคนชอบทำบุญ เลยมีโอกาสไปเที่ยวที่จังหวัดอุทัยธานี ไปนอนค้างที่วัดสังกัสรัต ก็ได้ไปเจอกับต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ขึ้นอยู่ข้างๆ โบสถ์ 2 ต้น เลยถามหลวงพ่อว่านี่ต้นอะไร หลวงพ่อบอกว่ามะม่วงหาว มะนาวโห่ กินได้ เขาก็เลยลองกิน
แต่ก็ต้องปาทิ้งเพราะว่ามันเปรี้ยว แต่ก็ยังให้คุณสมปอง (ภรรยา) เก็บผลมา 50-60 ลูก ด้วยกัน แล้วก็ได้ลองกินอีก พอเช้าตื่นขึ้นมาเขาก็รู้สึกได้ว่าโรคถุงลมโป่งพองหายแน่ เพราะว่าเสลดมันน้อยลง และอาการดีขึ้นเยอะ “วันแรกนี้จะรู้ตัวทุกคน คนที่เป็นถุงลมโป่งพองยิ่งเป็นเยอะก็ยิ่งรู้” หลังจากนั้นเขาก็กินมาเรื่อยๆ จนหายจากโรคถุงลมโป่งพอง คนกินลูกนี้จะช่วยซ่อมแซมสุขภาพ สร้างเลือดใหม่ ผมเคยหงอกก็จะกลับมาดกดำเหมือนเดิม
หลังจากที่อาการดีขึ้น พ่อดีเด่นแห่งชาติ อย่าง คุณศิริ ก็ได้นำผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ ไปทดลองให้กับคนเป็นโรคต่างๆ ได้กิน ประมาณเกือบ 2 ปี ปรากฏว่าคนที่ได้ทดลองกินผลไม้ชนิดนี้ก็เริ่มหายจากอาการป่วย เขาก็เลยเผยแพร่เพื่อช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน เพราะความเป็นคนใจบุญ อยากให้คนไทยไม่ป่วย
และกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์สมุทรสงครามก็แนะนำให้คนป่วยกินผลไม้ชนิดนี้วันละ 9 ลูก นานซักประมาณ 110 วัน หลังจากนั้นไปตรวจสุขภาพจะพบว่าอาการทั้งหลายที่เป็นจะดีขึ้น หรืออาจหายขาดไปเลยในที่สุด
ต้นทุนและผลตอบแทนที่ได้
ต้นทุนการปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ ประมาณ 5,000-6,000 บาท ต่อ 70 ต้น
- ค่าซื้อต้นพันธุ์ 70 ต้น ต้นละ 70 บาท = 4,900 บาท
- ค่าจ้างตีหลุม 70 หลุม ปลูก 1 วัน = 300 บาท
- ค่าปุ๋ย 1 กระสอบ ใส่ได้ 2 ครั้ง ต่อปี = 350 บาท
ผลผลิตที่ได้ต่อต้นใน 1 ปี ประมาณ 20-50 กิโลกรัม
ราคาขายโดยเฉลี่ย 80 บาท ต่อกิโลกรัม
-เฉลี่ยรายได้ที่ขายแต่ผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ = ผลผลิตที่ได้ต่อต้นใน 1 ปีxราคาขายโดยเฉลี่ยxจำนวนต้นที่ปลูก
= 112,000-280,000 บาท ต่อปี
หักต้นทุนแล้วประมาณ = 106,000-274,000 บาท ต่อปี
รายได้เพิ่มจากการขายกิ่งพันธุ์
- ค่าจ้างตอนกิ่งพันธุ์กิ่งละ = 5 บาท
- ทำกิ่งพันธุ์ไปประมาณ = 4,000 กิ่ง
- ขายกิ่งพันธุ์กิโล = 70 บาท
-เฉลี่ยค่าจ้างตอนกิ่งพันธุ์ = ค่าจ้างตอนกิ่งพันธุ์xกิ่งพันธุ์ที่ทำได้
= 4,000×5 = 20,000 บาท
-เฉลี่ยรายได้ขายกิ่งพันธุ์ = ราคาขายกิ่งพันธุ์xกิ่งพันธุ์ที่ทำได้
= 4,000×70 = 280,000 บาท ต่อปี
ด้านตลาดมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณศิริบอกว่าช่วงแรกๆ ก็ใช้วิธีการบอกปากต่อปาก มีคนกินผลแล้วหายจากโรคก็บอกต่อๆ กัน แล้วก็มีออกสื่อโทรทัศน์ ทำให้เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง จากแรงเหวี่ยง 100 คน เป็น 1,000 คน ก็ยังไม่แรง จาก 1,000 คน เป็น 10,000 คน ก็ไม่เท่าไหร่ แต่คิดว่าจาก 10,000 คน เป็น 100,000 คน แล้วจะขึ้นจาก 100,000 คน เป็น 1,000,000 คน แรงเหวี่ยงยิ่งสูงขึ้นไปเรื่อยๆ ยิ่งคนป่วยเยอะ ตลาดก็ยิ่งมากขึ้น
การขยายตัวของพื้นที่การปลูกก็เพิ่มขึ้น พื้นที่ปลูก 20 ไร่ ได้ผลผลิตประมาณ 2.5-3 ตัน ต่อปี (เฉพาะผลมะม่วงหาว มะนาวโห่) ผลผลิตที่ได้จะแบ่งเพื่อนำมาแปรรูป และแบ่งมาเพื่อขายผลสดกิโลกรัมละ 200 บาท
ส่วนทางด้านกิ่งพันธุ์และต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ คุณศิริจ้างทำกิ่งละ 5 บาท 2-3 วัน จะได้กิ่งตอนประมาณ 10,000 กิ่ง คนตอนกิ่งประมาณ 5-6 คน จะมีแม่ค้ามารับซื้อถึงสวนกิ่งละ 100 บาท ถ้าเป็นต้นในกระถางต้นละ 200 บาท เขาบอกทำขายแทบไม่ทัน มีเท่าไหร่แม่ค้า พ่อค้า เหมาหมด เพราะเป็นที่นิยมกันมากในตอนนี้
สภาพพื้นที่ปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่
จากที่กินลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ แล้วดีขึ้น ก็เริ่มตระเวนหาต้นไม้ชนิดนี้มาปลูก ถามตามร้านขายต้นไม้ แม่ค้า พ่อค้า บอกไม่รู้จัก แต่ได้มาเจอที่บึงฉวาก จ.สุพรรณบุรี เป็นต้นใหญ่ เขาใช้วิธีล้อมต้นมาปลูกที่สวนจำนวน 4 คันรถ 10 ล้อ แต่ก็ยังไม่พอ หาซื้อเรื่อยๆ ไป มีเท่าไหร่ก็ซื้อหมด ส่วนใหญ่จะอยู่แถวภาคกลาง จตุจักร สนามหลวง 2 ต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ที่ได้มาก็มาลงในพื้นที่ อ.ดำเนินสะดวก 5 ไร่ ต.บางนกแขวก 20 ไร่ (ปีนี้ลงเพิ่มอีก 20 ไร่) และ จ.กาญจนบุรี อ.ด่านมะขามเตี้ย อีก 60 ไร่
ตอนนี้ลงปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ ไปแล้ว 100 กว่าไร่ แต่เขาบอกว่ายังไม่พอ ต้องการที่จะปลูกเพิ่มอีก เพราะคนป่วยในประเทศเยอะ ต้องการขยายพื้นที่ปลูก เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างทั่วถึง ปีนี้ให้คนที่บึงฉวากเพาะเมล็ดเพิ่มขึ้นอีกประมาณ 30,000 กว่าต้น และตอนกิ่งที่สวนประมาณ 20,000 กว่ากิ่ง ซึ่งปีที่แล้วทำตอนกิ่งแค่ 5,000 กว่ากิ่ง เท่านั้นเอง
การให้น้ำและปุ๋ยมะม่วงหาว มะนาวโห่
ตอนที่ได้มะม่วงหาว มะนาวโห่ มา เขาล้อมต้นมา พอได้มาปลูกก็ได้แต่รดน้ำ ใส่ปุ๋ย ระยะห่างที่ปลูกก็ประมาณ 5×5 เมตร ปุ๋ยที่ใช้ก็จะมีปุ๋ยขี้วัว ปุ๋ยชีวภาพ ไม่ได้ใช้สารเคมีแต่อย่างใด ใส่ปุ๋ยแค่ 2-3 รอบ ต่อปี เท่านั้น รดน้ำก็ไม่ต้องบ่อย หรือปล่อยตามธรรมชาติไปเลยก็ได้ ถ้าช่วงหน้าออกผลก็รดน้ำแค่ 1 ครั้ง ต่อ 20 วัน ก็พอ เพราะถ้ารดน้ำบ่อยจะทำให้ผลเหี่ยว
ต้นไม้ชนิดนี้ชอบแล้ง แต่ถ้าเป็นต้นเล็กที่เพาะในถุง หรือกระถาง ต้องรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ เช้า-เย็น ใช้สปริงเกลอร์ช่วยในการรดน้ำ เพราะตอนนี้รากยังไม่แข็งแรง บำรุงโดยการใส่ปุ๋ยขี้วัว หรือปุ๋ยชีวภาพ แค่ปีละ 1 ครั้ง เท่านั้น พอเอาต้นปลูกลงดินเราก็สามารถปล่อยทิ้งได้
แต่ช่วงแรกที่ปลูกลงดินใหม่ๆ ก็ให้น้ำไปซักระยะหนึ่ง จึงค่อยปล่อยตามธรรมชาติได้ ส่วนโรคและแมลงก็มีน้อย หรือแทบจะไม่พบเจอ ถ้ามีก็จะเป็นบุ้งร่าน แต่เขาใช้วิธีปล่อยมดแดงเพื่อให้ปราบกันเอง เป็นวิธีธรรมชาติ และก็ได้ผล ตอนนี้ไม่มีแล้ว สวนของคุณศิริแทบไม่ได้ใช้ยาฆ่าแมลงเลย หรือจะพูดได้ว่าไม่ได้ใช้ก็ว่าได้ ฉะนั้นลูกค้าที่ซื้อผลิตภัณฑ์จากสวนคุณศิริไปก็เชื่อใจได้ว่าปลอดภัย 100%
การตัดแต่งกิ่งมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณศิริตัดแต่งกิ่งปีละครั้ง ตัดให้เป็นทรงพุ่มพอประมาณ เพื่อให้ดอกและผลที่ออกมารับแสงแดดอย่างเต็มที่ เพราะผลที่โดนแสงแดดจะมีสีแดงสวย ส่วนที่ไม่โดนแสงแดดจะสีออกขาวดูไม่น่ากิน (แต่สรรพคุณไม่ต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นสีแดงหรือสีขาว)
ผลผลิตของผลไม้ชนิดนี้จะมีทั้งปี แต่ช่วงหน้าหนาวจะน้อย (ธันวาคม มกราคม กุมภาพันธ์) ผลผลิตที่ออกเยอะจะอยู่ในช่วงหน้าร้อน (เมษายน พฤษภาคม มิถุนายน)
การจำหน่ายผลิตภัณฑ์มะม่วงหาว มะนาวโห่
ผลิตภัณฑ์ที่สวนจะมีพ่อค้า แม่ค้า จากที่ต่างๆ มารับซื้อไปจำหน่ายในหลายๆ ที่ และก็ขายในสวนของคุณศิริเองด้วย ช่วงเสาร์-อาทิตย์จะมีนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก ทั้งแบบครอบครัว และกรุ๊ปทัวร์ มาเข้าชมที่สวนมะม่วงหาว มะนาวโห่ เขาบอกว่าต้องใช้คนขายผลิตภัณฑ์ 8-9 คน เลยทีเดียว เพราะขายไม่ทัน
ผลิตภัณฑ์ที่ขายในส่วนใหญ่จะเป็นน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ จะมีทั้งแบบสูตรต้นตำรับ และไม่ใส่น้ำตาล มะม่วงหาว มะนาวโห่ ลอยแก้ว มะม่วงหาว มะนาวโห่ สามรส น้ำพริกเผามะม่วงหาว มะนาวโห่ แยมมะม่วงหาว มะนาวโห่ ไวน์มะม่วงหาว มะนาวโห่ เป็นต้น นอกจากนั้นก็จะมีผลสดและกิ่งพันธุ์ รวมทั้งต้นล้อมของมะม่วงหาว มะนาวโห่ จำหน่าย
จุดประสงค์ของการปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณศิริจะปลูกต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ เพิ่มขึ้นอีก จนมีแนวคิดที่จะสร้างโรงงานผลิตน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ และผลิตภัณฑ์ต่างๆ ของผลไม้ชนิดนี้ และจะเพิ่มสาขา จุดท่องเที่ยว ให้คนมาเยอะๆ อาจจะสร้างสวนเทียมขึ้นมา โดยใช้กิ่งตอนใส่ตุ่มใหญ่ หรือกระถางใหญ่ๆ เพื่อให้ลูกออกดกๆ เพราะว่าตัวน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ กินอร่อย คนส่วนใหญ่ที่อายุน้อยๆ ยังไม่สนใจเรื่องของการปลูกซักเท่าไหร่ ถ้าเป็นคนอายุเยอะหน่อยถึงจะสนใจเรื่องการปลูก
ฉะนั้นเราขายคนที่มาเที่ยวแวะชมสวน และคนป่วย เพราะผลไม้ตัวนี้มีสเต็มเซลล์ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอในร่างกายได้ ในอนาคตถึงมีคนปลูกเยอะ เขาก็ยินดี เพราะจะได้ช่วยกันรักษาคนป่วยได้ทั่วถึง เขาเองทำคนเดียวไม่ไหวทั้งประเทศ
“จุดประสงค์ของการปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ ผลไม้ที่มีสรรพคุณรักษาโรคมากมาย คุณศิริบอกกับผู้เขียนว่าไม่ได้คิดเพียงแต่จะเพาะต้นพันธุ์ขายเท่านั้น แต่ต้องการแจกจ่ายความรู้และประสบการณ์ส่วนตัวเกี่ยวกับการรักษาโรคด้วยผลไม้ชนิดนี้ เพื่อเป็นวิทยาทานให้กับผู้ป่วย และผู้ที่รักษาสุขภาพ” การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
การให้ความรู้การปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณเรียม ฉายแสงรัตน์ และคุณชิติณทรีย์ รุ่งวัฒนา เล่าให้ผู้เขียนฟังว่าเมื่อ 6 ปีที่แล้ว คุณเรียมทำสวนปลูกมะพร้าวมาก่อน แต่พอเห็นคุณศิริปลูกต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ก็เลยปลูกตาม คุณศิริเป็นผู้บุกเบิกและแนะนำให้ชาวบ้านแถว อ.ดำเนินสะดวก ปลูก เพราะตัวคุณศิริเป็นถุงลมโป่งพองแล้วหายจากโรคนี้ ก็เลยอยากให้ชาวบ้านแข็งแรง เลยมาแนะนำให้ปลูกกัน
ตอนแรกคุณเรียมรู้เฉยๆ ยังไม่มีใครเชื่อ แต่ตัวแฟนของคุณเรียมเป็นคนแรกๆ ที่เริ่มปลูกต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ใน อ.ดำเนินสะดวก ปลูกรอบคันสวนมะพร้าวสี่เหลี่ยมประมาณ 70 ต้น ซื้อกิ่งพันธุ์มากิ่งละ 70 บาท ตอนแรกที่ปลูกเขาบอกว่าเริ่มใจเสีย เพราะไม่รู้จะไปขายใคร
แต่พอป้าเชงออกโทรทัศน์ก็เลยตามให้เอาไปช่วย เพราะเป็นยา ป้าเชงก็รับซื้อ ก็เลยฮือฮาในปีที่ 3 หลังจากการปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ แล้ว ราคาตอนแรกๆ กิโลกรัมละ 20 บาท เขาบอกไม่ไหวเตรียมตัวตัดทิ้ง แต่ยังไม่ทันตัดทิ้งป้าเชงก็เข้ามารับซื้อ ก็เริ่มขายดี เป็นที่มาของสวนมะม่วงหาว มะนาวโห่ แห่ง อ.ดำเนินสะดวก
การบริหารจัดการสวนมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณเรียมใช้วิธีปลูกต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ตามคันรอบๆ สวนมะพร้าว ตอนแรกปลูกไว้ 70 ต้น แต่ ณ ปัจจุบันได้ขยายเป็น 150 ต้น แล้ว เพราะตัดมะพร้าวบางส่วนทิ้ง และมาปลูกมะม่วงหาว มะนาวโห่ แทน ต้นพันธุ์คุณเรียมก็ตอนกิ่งต้นเดิมมาปลูก และก็ขายกิ่งพันธุ์ด้วย การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
การปลูกด้วยกิ่งพันธุ์ ปีกว่าก็เริ่มเก็บผลผลิตได้ หรือถ้าหน้าช่วงมะม่วงหาว มะนาวโห่ (กุมภาพันธ์ มีนาคม เมษายน) ก็อาจจะมีผลผลิตให้เห็นเลยก็ได้ แต่ถ้าเป็นการเพาะเมล็ดก็ประมาณ 2 ปีกว่า ที่สามารถเก็บผลผลิตได้
การดูแล เขาใส่ปุ๋ย รดน้ำ ตามธรรมชาติ ปุ๋ยที่ใช้ก็จะมีปุ๋ยชีวภาพ ปุ๋ยขี้หมูอัดเม็ด ขี้ค้างคาว ขี้วัว เป็นต้น ไม่ใช้เคมี ไม่ได้ฉีดยาฆ่าแมลงแต่อย่างใด ก่อนหน้านี้ใส่ปุ๋ยอย่างเดียว 1 ปี ใส่ 2 ครั้ง ถ้าต้นใหญ่ไม่ค่อยชอบน้ำ แต่ถ้าเป็นกิ่งพันธุ์ควรรดน้ำสม่ำเสมอ เพราะรากยังไม่แข็งแรง แต่พอลงดินไปซัก 2 เดือน แล้ว ก็ปล่อยตามธรรมชาติได้เลย ต้นพวกนี้ชอบแดดจัดๆ ปลูกในร่มผลจะไม่ค่อยออก ปลูกได้กับดินทุกชนิด
การตอนกิ่งพันธุ์ ในช่วงหน้าหนาวจะไม่ค่อยออกผลผลิต ฉะนั้นเราต้องตอนกิ่งตอนเข้าพรรษา ทำช่วงฤดูฝนถึงจะออกดี 45 วัน ก็สามารถตัดกิ่งพันธุ์ขายได้แล้ว หรือเราสามารถเอากิ่งพันธุ์ที่ตัดจากต้นมาลงปลูกในกระถางขายได้เหมือนกัน ระยะเวลาประมาณเดือนครึ่งถึงจะนำมาขายได้ เพราะรอให้รากเดินก่อน
การเก็บเกี่ยวผลผลิตมะม่วงหาว มะนาวโห่
ในปีแรกๆ ที่เก็บผลผลิต เขาบอกว่าเก็บไปเรื่อยๆ ได้ประมาณ 10-20 กิโลกรัม แล้วผลผลิตจะค่อยๆ เยอะขึ้น แต่จะสุกไม่พร้อมกัน ฝนตกก็ไม่เป็นอุปสรรคในการร่วงของดอกและผล แถมจะทำให้ลูกใหญ่ด้วย แต่สีจะไม่ค่อยแดงจะออกสีขาวอมชมพู แต่เรื่องรสชาติและสรรพคุณจะเหมือนกัน แต่สีอาจจะไม่สวยแค่นี้เอง
ถ้าต้นอยู่กลางแจ้ง โดดแดดจัดๆ จะทำให้ผลสีสวย น่ารับประทาน ตอนหลังเขาเริ่มเก็บผลผลิตได้เยอะขึ้นประมาณ 400 กว่ากิโลกรัมต่อวัน (สูงสุดประมาณ 700-800 กิโลกรัม) แต่ก็ยังไม่พอขาย ในช่วงผลผลิตที่ออกเยอะๆ ป้าเชงเริ่มนำไปทำโฆษณาน้ำหมัก ก็เริ่มมีคนรู้จักเยอะขึ้น การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
จนต้องหาซื้อจากที่อื่นมาขายด้วย เพราะแถวบ้านคุณเรียม บ้าน 1 หลัง อาจจะปลูกกัน 1 ต้น 2 ต้น เขาก็ไปขอซื้อเพื่อมาขาย ยิ่งคุณชิติณทรีย์มีแนวทางขายทางเฟสบุ๊คด้วย ยิ่งทำผลผลิตที่มีในสวน และทั้งรับซื้อจากบ้านใกล้เรือนเคียง ก็ไม่พอขายอีกด้วย การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
การจำหน่ายผลและน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่
ปีแรกที่มีผลผลิต เขาเริ่มทำน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ แจกให้คนแถว อ.ดำเนินสะดวก ได้ชิม และก็ขายไปด้วยตามท่ารถ ตลาดน้ำดำเนิน ปรากฏว่าขายดี คนกินก็บอกว่าอร่อย เน้นบอกคนรู้จัก และก็บอกปากต่อปาก พอป้าเชงเข้ามาก็เริ่มมีขายผลมากขึ้น เพราะมีผลเท่าไหร่ก็รับซื้อหมด จนไม่มีผลผลิตจะขายให้
พอช่วงหลังๆ ป้าเรียมเริ่มมีการขายปลีกทีละ 1-2 กิโลกรัม ใครสั่งก็เก็บไปขาย เมื่อก่อนคนยังไม่รู้จักมะม่วงหาว มะนาวโห่ ก็ใช้วิธีบอกต่อ พอเขากินแล้วดีขึ้นจากอาการป่วย ก็มีการสั่งอยู่เรื่อยๆ ส่วนมากที่เห็นผลเขาบอกว่าจะเป็นโรคเบาหวาน ต่อมาคุณชิติณทรีย์ลงประกาศขายผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ และกิ่งพันธุ์ ทางเฟสบุ๊ค ยิ่งได้รับการตอบรับจากผู้ซื้อเป็นจำนวนมาก และทำให้เป็นที่รู้จักแพร่หลายกันมากขึ้น
ผลของมะม่วงหาว มะนาวโห่ จะออกผลผลิตทั้งปี แต่บางช่วงจะออกผลผลิตน้อย บางช่วงออกผลผลิตเยอะ ขึ้นอยู่กับฤดูกาล ทำให้ราคาขึ้นๆ ลงๆ ไม่คงที่ ถ้าช่วงตุลาคม พฤศจิกายน ธันวาคม (ฤดูหนาว) ผลผลิตจะเริ่มน้อย ทำให้ราคาในช่วงนี้จะสูงมากประมาณ 130-150 บาท ต่อกิโลกรัม เลยทีเดียว ถ้าเป็นช่วงมกราคม กุมภาพันธ์ มีนาคม เมษายน (ฤดูร้อน) ผลผลิตช่วงนี้จะเยอะมาก ราคาในช่วงนี้ก็จะลดลงมาเหลือประมาณ 80-100 บาท ต่อกิโลกรัม
ด้านตลาดกิ่งพันธุ์ ต้น และน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่
กิ่งพันธุ์และต้นที่ปลูกในกระถางส่วนใหญ่จะขายดีตลอด มีแม่ค้า พ่อค้า จากนครชัยศรี กระทุ่มแบน สมุทรปราการ อ่างทอง มารับซื้อถึงสวน กิ่งพันธุ์ที่ตอนแล้วตัดจากต้นขายกิ่งละ 70 บาท แต่ถ้าลงปลูกในกระถางจะประมาณ 100-200 บาท แล้วแต่ความใหม่ และขนาดของกิ่ง การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
น้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ คุณเรียมบอกว่าลูกเขยกับลูกสาวของเขาจะทำขายแถวตลาดน้ำดำเนินสะดวก และนครปฐม หน้าองค์พระเจดีย์ ขายส่งขวดละ 11 บาท ขายปลีกขวดละ 13-15 บาท ขายหน้าองค์พระเจดีย์จะขายดีมาก ถ้าช่วงตอนมีงานขายแค่ครึ่งวันก็หมด 300-400 ขวด แต่ถ้าเป็นวันธรรมดาก็เต็มวัน 300-400 ขวด เหมือนกัน เพราะคนนครปฐมส่วนมากจะเป็นคนรักสุขภาพ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
อุปสรรคและปัญหาในการทำสวนมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณเรียมกับคุณชิติณทรีย์บอกกับเราว่าการปลูกไม้ชนิดนี้แทบจะไม่มีปัญหาอะไรเลย เรื่องโรคและแมลงก็ไม่ค่อยมี การดูแลรักษาก็ง่าย ขึ้นได้กับดินทุกชนิด แต่จะมีปัญหาตรงเวลาเก็บผลผลิต หนามที่ต้นคอยจะทิ่มมือ ต้องคอยระวังเวลาเก็บผลผลิต ถึงจะป้องกันโดยการใส่ถุงมือ หรือใช้กรรไกรตัดกิ่งก็ไม่พ้นที่จะโดนหนามจากต้นไม้ชนิดนี้
และอุปสรรคอย่างหนึ่ง คือ เรื่องผลผลิตที่มักจะออกน้อยในช่วงฤดูหนาว ทำให้ผลผลิตไม่เพียงพอต่อความต้องการของผู้บริโภค แต่เขาจะแก้ไขปัญหาโดยไปรับซื้อจากเพื่อนบ้านที่ปลูกต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ บ้านละ 2 ต้น 3 ต้น แล้วเอามาจำหน่ายให้ลูกค้าอีกที สร้างรายได้เสริมให้แก่ชุมชน และเป็นอาชีพเสริมได้อีกทาง
ด้านอนาคตมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณเรียมบอกว่าอีกประมาณ 3 ปี อาจจะเกิดการล้นตลาดของมะม่วงหาว มะนาวโห่ แต่ก็จะพยายามขยายตลาดโดยการหาตลาดส่งออก เพื่อทำการรองรับผลผลิตที่เกิดขึ้น ณ ตอนนี้มีโรงงานทำน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ ผลผลิตที่เยอะๆ ก็เอาไปขายที่โรงงาน รับผลผลิตประมาณวันละ 1 ตัน ส่วนที่เหลือก็สามารถทำการแปรรูปเพื่อขายได้ อย่างเรื่องของการทำน้ำมะม่วงหาว มะนาวโห่ ก็มีตลาดรองรับ มีพื้นที่ขาย มีลูกค้าติดใจ
“แต่อนาคตไม่ แน่นอนเราก็ต้องดูกันต่อไป ถ้าส่งออกได้มันก็เป็นโอกาสของเรา แต่ถ้าส่งออกไม่ได้ เราก็ได้แค่นี้ เราก็แปรรูปเอา” การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
อย่างน้อยผู้เขียนมีความคิดเห็นว่าอนาคตของมะม่วงหาว มะนาวโห่ ยังอีกไกล ยิ่งถ้ารับประทานแล้วคุณประโยชน์ช่วยในเรื่องของการรักษาโรคต่างๆ ได้ คนก็จะหันมาสนใจผลไม้ตัวนี้มากขึ้น ต่อไปอาจมีหน่วยงานต่างๆ เข้ามาวิจัยทำเป็นตัวยารักษาโรค หรืออาจจะเป็นในเรื่องของการทำอาหารเสริมเพื่อสุขภาพ ผลไม้โบราณที่สร้างกระแสให้กับคนในยุคนี้ ทำให้ผู้คนตื่นตัวหันมาดูแลสุขภาพกันมากขึ้น
ถึงในอนาคตข้างหน้ากระแสจะลดลง แต่สรรพคุณและประโยชน์ของมะม่วงหาว มะนาวโห่ ไม่ลดลงตามกระแส อย่างน้อยคนที่รักษาสุขภาพ บริโภคแล้วดี ก็ยังจะมีคนบริโภคต่อไป
สรรพคุณของมะม่วงหาว มะนาวโห่
คุณศิริบอกว่ากรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ สมุทรสงคราม แนะนำให้กินผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ วันละ 9 ลูก ในระยะเวลา 110 วัน แล้วก็ไปตรวจสุขภาพ โดยมากคนที่เป็นโรคต่างๆ ก็จะหาย และตรวจไม่พบอาการใดๆ ตำราโบราณบอกว่าผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ จะช่วยขยายหลอดเลือด ป้องกันโรคหัวใจ และรักษาโรคถุงลมโป่งพอง จากผู้ป่วยที่สูบบุหรี่ได้ดีมาก อย่าง คุณศิริ ก็รักษาหายมาแล้ว
–สรรพคุณของผลมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยในการชะลอวัยและริ้วรอย เพิ่มความกระชุ่มกระชวยให้กับร่างกาย มีส่วนช่วยลดความอ้วน ช่วยขยายหลอดเลือด ป้องกันการเกิดโรคหัวใจ ป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง ธาตุเหล็กในผลช่วยรักษาโรคเบาหวาน รักษาโรคโลหิตจาง รักษาโรคปอด ช่วยรักษาโรคถุงลมโป่งพองจากการสูบบุหรี่ได้ดีมาก รักษาโรคไต บรรเทาอาการของโรคตับ อย่าง โรคตับแข็ง ช่วยรักษาโรคเกาต์ ช่วยรักษาและบรรเทาอาการของโรคไทรอยด์ ป้องกันโรคไหลตาย บรรเทาอาการของโรคอัมพฤกษ์ อัมพาต มือเท้าชา บรรเทาอาการของโรคภูมิแพ้ ช่วยแก้และบรรเทาอาการไอ ขับเสมหะ บรรเทาอาการปวดศรีษะไมเกรน รักษาลักปิดลักเปิด หรือโรคเลือดออกตามไรฟัน ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยฆ่าเชื้อ ใช้พอกดับพิษ บรรเทาอาการปวดเมื่อยตามข้อ ผลสุกใช้ในการสมานแผล
–สรรพคุณของเปลือกมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ แก้บิด ขับน้ำเหลืองเสีย แก้ท้องเสีย แก้กามโรค ทำยาอมรักษาแผลในปาก แก้ปวดฟัน พอกดับพิษ
–สรรพคุณของเมล็ดมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ แก้โรคผิวหนัง แก้ตาปลา แก้เนื้องอก บำรุงไขข้อ บำรุงกระดูก บำรุงเส้นเอ็น บำรุงกำลัง บำรุงผิวหนัง แก้อาการเนื้อหนังชาในโรคเรื้อน แก้กลากเกลื้อน
–สรรพคุณของน้ำยางมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ แก้เลือดออกตามไรฟัน โรคเท้าช้าง ช่วยรักษาแผล
เนื้องอก รักษาขี้กลาก รักษาหูด ช่วยทำลายตาปลา และช่วยกัดทำลายเนื้อที่ด้านเป็นปุ่มโต
–สรรพคุณของรากมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ แก้คัน ทำให้เจริญอาหาร บำรุงธาตุ ขับพยาธิ บำรุงกระเพาะอาหาร ดับพิษร้อน แก้ไข้ รวมถึงไข้มาลาเรีย ในอินเดียใช้รากเพื่อรักษาแผลเบาหวาน
–สรรพคุณของแก่นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ บำรุงไขมันในร่างกาย บำรุงธาตุ ทำให้ร่างกายแข็งแรง
–สรรพคุณของเนื้อไม้มะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ บำรุงไขมันในร่างกาย บำรุงธาตุ แก้อ่อนเพลีย บำรุงกำลัง
–สรรพคุณของใบมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ แก้ท้องเสีย แก้เจ็บคอ เจ็บในปาก แก้ปวดหู แก้ไข้ รักษาโรคบิด
–สรรพคุณเปลือกของต้นมะม่วงหาว มะนาวโห่ ได้แก่ รักษาโรคผิวหนังเรื้อรัง
นอกจากจะมีสรรพคุณทั้งต้นแล้วยังสามารถนำมาทำเป็นผลไม้หมักดอง นำมาประกอบอาหารได้หลายเมนู เช่น ผัดไทยเต้าหู้มะนาวโห่ น้ำพริกเผามะนาวโห่ ฟรุ๊ตตี้ลืมหาว เป็นส่วนน้ำของผลสามารถนำมาใช้ปรุงอาหารแทนมะนาวได้
เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยของ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
จากฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์และหนังสือบัญชีรายชื่อพรรณไม้ในประเทศไทยของศาสตราจารย์เต็ม สมิตินันท์ ซึ่งเป็นหนังสือที่ศาลไทยใช้อ้างอิงในการตัดสินคดีที่เกี่ยวข้องกับเรื่องชื่อต้นไม้ในประเทศไทย
ไม่มีไม้ชนิดใดที่มีชื่อเรียกว่า มะม่วงหาว มะนาวโห่ หรือมะม่วงไม่รู้หาว มะนาวไม่รู้โห่ แต่อาจแบ่งเรียกเป็นต้นไม้ 2 ประเภท คือ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
- มะม่วงรู้หาว หรือมะม่วงไม่รู้หาว นั้น เป็นชื่อเรียก ต้นมะม่วงหิมพานต์
- มะนาวไม่รู้โห่ เป็นชื่อเรียก ต้นหนามแดง และต้นมะนาวเทศ
แต่ที่นิยมเรียกกันมะม่วงหาว มะนาวโห่ หรือมะม่วงไม่รู้หาว มะนาวไม่รู้โห่ อาจเป็นเพราะเรียกตามชื่อในวรรณคดี แต่ถึงว่าจะเรียกชื่อผลไม้นี้ว่าอะไร ผู้เขียนคิดว่าทั้งสรรพคุณและประโยชน์มันมีค่าอยู่ในตัว ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ส่วนตัวชื่อของผลไม้ชนิดนี้คนส่วนใหญ่จะเรียกกันอย่างไร หรือใครจะเรียกชื่อกันแบบไหน ก็แล้วแต่ความสะดวก และความคิดของแต่ละบุคคล ขอแค่ให้สอดคล้องไปในทางเดียวกันก็พอ
ขอบคุณข้อมูล : การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่ การปลูกมะม่วงหาวมะนาวโห่
คุณศิริ เจริญช่าง สวนมะม่วงโห่@บางนกแขวก 29/2 ม.2 ต.บางนกแขวก อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม 75120
คุณชิติณทรีย์ รุ่งวัฒนา คุณเรียม ฉายแสงรัตน์ 103 ม.1 ต.ตาหลวง อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี 70130
