คุณวรพล กล่ำเอม เจ้าของตี๋เล็กฟาร์มต้นอ่อนทานตะวันงอก มีประสบการณ์ดีๆ จากการเพาะต้นอ่อนทานตะวันเพื่อการจำหน่ายมาฝาก เพื่อท่านใดสนใจอยากทดลองปลูกขอบอกว่าทำง่าย รายได้ดีเลยทีเดียว
คุณวรพลเล่าให้ฟังว่า เดิมทีตนเริ่มปลูกถั่วงอกจำหน่าย แต่ผลตอบรับจากผู้บริโภคไม่ค่อยดีนัก เพราะลักษณะถั่วงอกที่เพาะอออกมาจะไม่อวบ ขาว เหมือนตามท้องตลาด ถึงจะเป็นการเพาะถั่วงอกเพื่อสุขภาพ และปลอดสารพิษก็ตาม ผู้บริโภคก็ยังยึดติดกับการรับประทานถั่วงอกแบบเดิม จึงทำให้เขาเปลี่ยนมาปลูกเป็นต้นอ่อนทานตะวันงอกแทน ด้วยความที่เป็นที่นิยมและสนใจต่อกลุ่มผู้รักสุขภาพ และตลาดในพื้นที่มีการตอบรับที่ดี การเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอกจึงเป็นเรื่องน่าศึกษาของคุณวรพล
การศึกษานั้นไม่มีขีดจำกัด คุณวรพลเริ่มศึกษาการปลูกต้นอ่อนทานตะวันงอกโดยการดูจากอินเตอร์เน็ตและเว็บไซต์ต่างๆ ลองผิดลองถูกในการปลูกต้นอ่อนทานตะวัน เพื่อให้ได้ต้นอ่อนทานตะวันที่มีคุณภาพถึงมือผู้บริโภคได้อย่างมั่นใจ จนปัจจุบันสามารถผลิตต้นอ่อนทานตะวันงอกอย่างน้อยถึง 350 กิโลกรัม ต่อเดือน และอนาคตอาจเพิ่มกำลังการผลิตขึ้นไปอีก ถ้ามีฐานลูกค้าเพิ่มขึ้นจากเดิม
ข้อดีในการเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก
เป็นอีกพืชผักชนิดหนึ่งที่กำลังได้รับความนิยม ทั้งผู้บริโภค และผู้ปลูกจำหน่าย เพราะคุณค่าทางอาหารต่างมีประโยชน์ต่อผู้บริโภค ทั้งทางตรง และทางอ้อม จึงมีผู้สนใจเป็นจำนวนมาก และการเพาะปลูกก็ง่าย และมีข้อดีดังนี้
1.ไม่ต้องการพื้นที่ในการเพาะปลูกมาก ไม่ว่าจะอยู่ในสถานที่ใดก็เพาะได้
2.วัสดุ อุปกรณ์ หาไม่ยาก อาจใช้ภาชนะที่เรามีอยู่ เช่น ตะกร้า หรือกะละมัง ที่เราไม่ใช้แล้ว นำมาเป็นวัสดุในการเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอก
3.ใช้เวลาในการเพาะปลูกสั้น เพียง 7 วัน ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิต และนำไปประกอบอาหาร หรือจำหน่ายได้
4.ให้คุณค่าทางอาหารสูงมาก ไม่ว่าจะเป็นวิตามิน A วิตามิน E วิตามิน B1, B6, โอเมก้า 3, 6, 9 เป็นต้น และยังช่วยบำรุงสมอง ช่วยลดคลอเลสเตอรอลได้อีกด้วย
5.ปลอดภัยต่อผู้บริโภค เพราะไม่ต้องใช้ปุ๋ยหรือสารเคมีใดๆ เลย ทำให้มั่นใจว่าผู้ที่บริโภคต้นอ่อนทานตะวันงอกเข้าไปจะได้รับแต่ประโยชน์อย่างเต็มที่ ไม่มีสารใดๆ เจือปน
6.เป็นที่ต้องการของตลาดสูงขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากมีผู้บริโภคเพิ่มมากขึ้น และผู้ที่เพาะปลูกสามารถจำหน่ายได้ราคาดี
คุณสมบัติของต้นอ่อนทานตะวันงอก
“ต้นอ่อนทานตะวันงอก” ถือเป็นอาหารสุขภาพที่มีคุณสมบัติเหมือนกับผักชนิดอื่น แต่มีคุณสมบัติพิเศษที่โดดเด่นกว่า เพราะเป็นช่วงเวลาที่ต้นอ่อนทานตะวันสะสมปริมาณวิตามิน เอนไซม์ และสารอาหารอยู่สูงที่สุด และสูงกว่าผักที่โตเต็มที่แล้ว พบว่าในต้นอ่อนทานตะวันงอกมีโปรตีนอยู่สูง มีวิตามิน A, E สูง บำรุงสายตา ผิวพรรณ และยังลดคลอเลสเตอรอล เป็นอาหารที่ย่อยง่าย
เนื่องจากกระบวนการงอกทำให้โมเลกุลของสารอาหารในเมล็ดเปลี่ยนแปลงไปอยู่ในรูปที่ร่างกายย่อยได้ง่าย เช่น โปรตีนเปลี่ยนเป็นกรดอะมิโน แป้งเปลี่ยนเป็นคาร์โบไฮเดรตหรือกลูโคส และไขมันเปลี่ยนเป็นกรดไขมัน เพราะกระบวนการงอกได้ช่วยย่อยอาหารมาแล้วชั้นหนึ่ง นับว่าต้นอ่อนทานตะวันงอกมีประโยชน์ต่อสุขภาพ และเป็นแหล่งโปรตีนจากพืชที่ดีสำหรับผู้ที่รักสุขภาพ
พอเห็นถึงคุณค่าทางโภชนาการแล้ว หลายคนคงอยากจะรู้จักต้นอ่อนเมล็ดทานตะวันกันแล้วว่านำมาทำอะไรได้บ้าง และจะมีวิธีการเพาะต้นอ่อนเมล็ดทานตะวันกันอย่างไร
วัสดุ อุปกรณ์ ในการ ปลูกทานตะวันงอก
1.เมล็ดพันธุ์ จะเป็นพันธุ์เมล็ดลาย หรือเมล็ดสีดำ ก็ได้ ขึ้นอยู่กับความชื่นชอบของแต่ละบุคคล แต่ควรเลือกเมล็ดพันธุ์อย่างพิถีพิถัน คือ ให้เลือกเมล็ดทานตะวันที่ไม่มีการเคลือบ หรือคลุกยากันแมลง หากนำมาเพาะกินก็อาจเป็นอันตรายได้ ใช้เมล็ดประมาณ 130 กรัม ต่อถาด 1 อัน
2.ดินปลูก อาจเป็นดินตามร้านขายต้นไม้ทั่วไป หรือเป็นดินที่ผสมมาเรียบร้อยแล้ว เพื่อประหยัดเวลา และสะดวกในการใช้
3.ถาดหรือภาชนะในการปลูก ที่นี่จะใช้เป็นถาดสี่เหลี่ยมผืนผ้าสีดำ ถาดลักษณะนี้จะเอาไว้เพาะกล้าต้นข้าว แต่นำมาใช้ในการเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอกได้เช่นกัน เพราะจะมีความคงทน ง่ายต่อการดูแล และการเก็บเกี่ยวผลผลิตอีกด้วย ควรใช้อย่างน้อย 2 ถาด
4.มีดตัดต้นอ่อนทานตะวัน ควรเป็นมีดสแตนเลสที่มีความคม เพื่อเวลาตัดต้นอ่อนทานตะวันจะได้ไม่ช้ำ และง่ายต่อการตัดอีกด้วย
การเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ ที่มีคุณภาพ จะทำให้ง่ายต่อการเพาะเมล็ด และผลผลิตที่ได้จะมีคุณภาพที่ดี และการจำหน่ายจะได้ราคาดีตามไปด้วยเช่นกัน เมื่อเตรียมทุกอย่างพร้อมแล้วควรคำนวณถึงการเก็บผลผลิตว่าจะใช้จำหน่ายวันไหน หรือรับประทานเมื่อไหร่ เพราะต้นอ่อนทานตะวันงอกใช้เวลาในการเพาะสั้นมาก ประมาณ 7 วัน ก็สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้แล้ว ฉะนั้นการปลูกเยอะหรือน้อย ควรคำนึงการจำหน่าย หรือออเดอร์ที่ได้รับว่าเพียงพอต่อความต้องการหรือมากเกินไปหรือไม่ จะได้มีผลผลิตเพียงพอต่อความต้องการ และไม่มากจนเกินไปทำให้ผลผลิตเสียหายจนขาดทุน
ขั้นตอนการเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอก
การเพาะต้นอ่อนทานตะวันงอกจะมีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความถนัดและประสบการณ์ของแต่ละฟาร์มที่จะนำเสนอ การเพาะในครั้งนี้จะเป็นของตี๋เล็กฟาร์ม มีวิธีดังนี้
1.นำเมล็ดทานตะวันแช่ในน้ำไว้ประมาณ 8-12 ชั่วโมง เมล็ดที่ดีต้องจมน้ำเสมอ ส่วนที่ลอยเปอร์เซ็นต์การงอกจะน้อย หรือไม่งอกเลย
2.เมื่อนำเมล็ดขึ้นจากน้ำที่แช่แล้ว ให้หาภาชนะที่มีรูระบาย หรือใช้ตะกร้าใส่เมล็ดทานตะวันเพื่อผึ่งให้สะเด็ดน้ำ จากนั้นนำผ้าชุบน้ำหมาดๆ คลุมเมล็ดประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วนำผ้าชุบน้ำหมาดๆ อีก 1 ผืน มาวางรองก้นภาชนะ นำเมล็ดมาเทใส่บนผ้า นำผ้าชุบน้ำหมาดๆ มาคลุมไว้อีกที เพื่อทำการบ่มเมล็ดทานตะวันก่อนลงปลูก
-เมล็ดทานตะวันพันธุ์ลาย จะใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆ คลุม ห้ามแฉะมากจนเกินไป บ่มไว้ประมาณ 20 ชั่วโมง ถึงจะมีรากงอกออกมา
-เมล็ดทานตะวันพันธุ์สีดำ จะใช้ผ้าคลุม หรือผ้าห่อที่เปียกน้ำมากๆ หน่อย บ่มไว้ประมาณ 24 ชั่วโมง รากถึงจะขึ้นมา
3.นำดินที่เตรียมไว้มาใส่ลงถาดสี่เหลี่ยมผืนผ้าสีดำ โดยให้มีความหนาประมาณ 2 เซนติเมตร หรือให้เสมอกับขอบถาดที่จะเพาะ แล้วเกลี่ยดินให้สม่ำเสมอกัน
4.จากการที่ต้นอ่อนทานตะวันได้ทำการบ่มเรียบร้อยแล้ว เมื่อเปิดผ้าคลุมออก เมล็ดจะมีรากงอกออกมาประมาณ 2-3 มิลลิเมตร ก็สามารถนำมาโรยภาชนะ หรือถาด ที่เราเตรียมดินไว้แล้ว แต่ระวังอย่าให้เมล็ดทานตะวันทับถมกัน หรือซ้อนกันหนาจนเกินไป เพราะจะทำให้รากที่งอกออกมาไม่สามารถยึดเกาะกับดินได้ แต่ต้นอ่อนทานตะวันที่ขึ้นจะได้ไม่หนาแน่นจนเกินไป เมื่อโรยเมล็ดทานตะวันลงในถาดเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้ใช้ดินกลบลงไปบนเมล็ดทานตะวันอีกทีแบบบางๆ
5.รดน้ำให้ชุ่มจนน้ำซึม และไหลผ่านภาชนะ หรือถาดที่ใช้ปลูก จากนั้นนำภาชนะทึบแสง หรือถาดอีก 1 อัน มาปิดคลุมถาดที่ปลูกเมล็ดทานตะวันไว้ แล้วนำไปวางไว้ในที่ร่ม อย่าให้โดนแสงประมาณ 3 วัน
6.เมื่อถาดหรือภาชนะที่คลุมมีลักษณะลอยขึ้น ก็นำเอาภาชนะที่คลุมนั้นออกจากถาด วิธีนี้จะทำให้ต้นอ่อนทานตะวันงอกมีลักษณะต้นเสมอกัน และเจริญเติบโตเท่ากันอีกด้วย
7.นำถาดเพาะต้นอ่อนทานตะวันที่นำภาชนะคลุมออกแล้วมาวางไว้ให้โดนแสงแดดรำไร โดยที่ไม่ให้โดนแสงแดดโดยตรง เพื่อไม่ให้ต้นอ่อนทานตะวันไหม้ หรือโดนแสงแดดลวกจนตาย
8.หลังจากนั้นสามารถรดน้ำได้ตามปกติ แต่ควรรดช่วงเช้าและเที่ยง 2 เวลา ไม่ควรรดน้ำตอนเย็น เพราะจะเป็นสาเหตุของการเกิดเชื้อรา และการรดน้ำในตอนเช้า ต้นอ่อนทานตะวันจะได้รับการสังเคราะห์แสงอย่างเต็มที่พอดี
9.เมื่อต้นอ่อนทานตะวันงอกมีอายุประมาณ 6-7 วัน ให้นำต้นอ่อนไปโดนแสงอ่อนประมาณ 3-4 ชั่วโมง แล้วจึงทำการเก็บเกี่ยวผลผลิต โดยการใช้มีดสแตนเลสคมๆ ตัดบริเวณที่โคนของต้นอ่อน การใช้มีดที่คมจะทำให้บริเวณที่ตัดไม่ซ้ำ ซึ่งอาจเป็นผลทำให้อายุการเก็บรักษาสั้นลง
10.นำต้นอ่อนทานตะวันงอกที่ตัดแล้วมาล้างทำความสะอาด จากนั้นนำขึ้นจากน้ำมาผึ่งให้แห้ง แพ็คใส่กล่อง หรือภาชนะ เพื่อจำหน่าย โดยต้นอ่อนทานตะวันงอกจะสามารถเก็บไว้ในตู้เย็นได้นานถึง 7 วัน
ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายต้นอ่อนทานตะวันงอก
เริ่มแรกคุณวรพลทำตลาด โดยการนำต้นอ่อนทานตะวันงอกไปขายตามศูนย์ราชการ โรงพยาบาล เพราะผู้บริโภคส่วนใหญ่จะมีกำลังซื้อ และเป็นคนรักสุขภาพ
ราคาขายก็ตั้งกันง่ายๆ 1 ถุง 1 ขีด 20 บาท เป็นราคาที่จับต้องได้ ถ้าลูกค้าท่านใดสนใจสั่ง 1 กิโลกรัม จะขายในราคา 150 บาท ซึ่งจะมีออเดอร์ในแต่ละวันไม่ต่ำกว่าวันละ 7 กิโลกรัม
ตี๋เล็กฟาร์ม ต้นอ่อนทานตะวัน มีกลุ่มลูกค้าในเขตพื้นที่ชุมชน ร้านอาหาร ตามต่างจังหวัดก็มีบ้าง แถวชลบุรี ปัจจุบันลูกค้าสามารถสั่งซื้อสินค้าผ่านทาง facebook ได้ เมื่อมีตลาดในการรองรับก็มีออเดอร์ในการสั่งซื้อ จนทำให้ต้องมีการวางแผนในการเพาะเมล็ดต้นอ่อนทานตะวันงอกแทบทุกวัน อย่างน้อยวันละ 2-3 กิโลกรัม
เมื่อเก็บผลผลิตจะได้ต้นอ่อนทานตะวันประมาณ 15 กิโลกรัม “ผมบ่มเมล็ดและเพาะทุกวัน เพราะตลาดจะมีรับสินค้าทุกวัน มีออเดอร์จากข้างนอกวันละ 5-10 กิโลกรัม ทุกวัน ตอนนี้ส่งอยู่ประมาณ 10 กว่าตลาด บริเวณในหมู่บ้านทั้งหมด ตามศูนย์ราชการทหารเรือ และร้านอาหาร เป็นต้น
สินค้าจะขายหมดทุกวัน อย่างเสาร์กับอาทิตย์จะขายดีเป็นพิเศษ ขายตามร้านส่งให้ 150 บาท แต่ถ้าซื้อ 5 กิโลกรัมขึ้นไป ขายกิโลกรัมละ 130 บาท 10 กิโลกรัมขึ้นไป กิโลกรัมละ 100 บาท ตลาดเราทำแค่พอทำได้ เพราะเท่ากับภายในครอบครัว 3 คน เอาแบบพอเพียง” คุณวรพลกล่าวการทำตลาดแบบง่ายๆ
การจำหน่ายเมล็ดต้นอ่อนทานตะวันงอก และวัสดุ อุปกรณ์ สำหรับคนหัด ปลูกทานตะวันงอก
นอกจากจะมีต้นอ่อนทานตะวันงอกจำหน่ายแล้ว ยังมีวัสดุ อุปกรณ์ จำหน่ายอีกด้วย เช่น เมล็ดทานตะวัน ถาดเพาะ และดินปลูก นอกจากนี้คุณวรพลยังมีชุดมือใหม่สำหรับคนหัดปลูกชุดละ 300 บาท จะประกอบไปด้วยเมล็ดทานตะวัน 1 กิโลกรัม (สามารถปลูกได้ 7 ถาด) ถาด 2 ใบ และดินพร้อมปลูก เมล็ดทานตะวัน 1 กิโลกรัม เมื่อเพาะออกมาเป็นต้นอ่อนแล้วจะได้น้ำหนักขั้นต่ำประมาณ 7 กิโลกรัม ขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์ของต้นอ่อน ส่วนเมล็ดที่นำมาจำหน่าย มีทั้งเมล็ดพันธุ์ลาย และเมล็ดพันธุ์สีดำ ราคากิโลกรัมละ 160 บาท ยิ่งซื้อเยอะราคาจะลดลงไปอีก ตามสัดส่วนที่ผู้ซื้อต้องการ ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก
“ส่วนใหญ่คนในพื้นที่จะไม่ค่อยปลูกกินเองซะเท่าไหร่ ซื้อกินจะง่ายกว่า แต่คนในแฟนเพจ facebook จะสั่งชุดปลูกมือใหม่กันเลย พอเขาทำแล้ว ปลูกได้ ก็จะเริ่มปลูกขยายทำธุรกิจเป็นของตัวเอง 1 ถาด จะปลูกต้นอ่อนทานตะวันได้ประมาณ 7-13 กิโลกรัม ลงทุน 1 ถาด ประมาณไม่เกิน 60 บาท แต่เราขายได้เป็นเงิน 150 บาท จะได้กำไรประมาณ 100 บาท ดูแลแค่ 7 วัน ก็สามารถตัดขายได้” คุณวรพลกล่าวถึงต้นทุนการผลิต และสัดส่วนลูกค้าแต่ละกลุ่มให้ฟัง
การป้องกันกำจัดโรคของต้นอ่อนทานตะวันงอก
หลายคนคงเจอปัญหาของโรคเน่าที่เกิดจากเชื้อราในต้นอ่อนทานตะวันงอก หรือต้นงอกออกมาแล้วไม่ยอมตั้ง แนะนำให้ใช้วิธีเหล่านี้ดู เพื่อจะช่วยปัญหาเหล่านี้ได้บ้าง
-เลิกใช้ขุยมะพร้าวแล้วเปลี่ยนเป็นดินที่ผสมเสร็จ ลองใช้หลายๆ ยี่ห้อ ดูว่าดินแบบไหนปลูกแล้วต้นอ่อนทานตะวันงอกสามารถเจริญเติบโตได้ ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก
-ตอนแช่น้ำให้แยกเมล็ดส่วนที่ลอยน้ำทิ้งไป เอาไว้แต่เมล็ดที่จม ปลูกทานตะวันงอก ปลูกทานตะวันงอก
-ช่วงเวลาบ่มเมล็ดไม่ควรให้รากยาวออกมามากเกินไป เพราะจะทำให้ต้นไม่สามารถตั้งขึ้นได้
สาเหตุหลักๆ ที่เกิดเชื้อรา อาจมาจากเชื้อที่อยู่ในดิน และเมล็ดพันธุ์ที่นำมาเพาะปลูก การปลูกต้นอ่อนไม่จำเป็นต้องใช้สารเคมี หรือปุ๋ยชีวภาพใดๆ ทั้งสิ้น ต้นจะใหญ่ หรือเล็ก อวบ ไม่อวบ อยู่ที่เมล็ดพันธุ์ และวิธีการดูแลตั้งแต่เริ่มปลูกถึงการเก็บเกี่ยวผลผลิต แค่นี้โรคเชื้อราก็จะน้อยลง หรืออาจไม่พบอีกเลย
ก่อนจากคุณวรพลกล่าวทิ้งท้ายว่า “อยากให้มีคนหันมารับประทานต้นอ่อนทานตะวันงอกกันมากๆ เพราะมีประโยชน์ และอร่อย สามารถนำมาทำอาหารได้หลายอย่าง แถมยังปลอดภัยจากสารพิษตกค้างอีกด้วย”
หากท่านผู้อ่านท่านใดสนใจต้นอ่อนเมล็ดทานตะวันงอก ชุดปลูกมือใหม่ หรือเมล็ดทานตะวันที่จะนำมาเพาะ ติดต่อได้ที่ ตี๋เล็กฟาร์ม ต้นอ่อนทานตะวัน หรือท่านใดสนใจในเรื่องการเพาะปลูกต้นทานตะวันงอก ที่นี่ยินดีสอนให้นะคะ ติดต่อได้ที่ คุณวรพล กล่ำเอม (ตี๋เล็ก) 324 ม.1 ต.ในคลองบางปลากด อ.พระสมุทรเจดีย์ จ.สมุทรปราการ 10290 โทร.08-3686-8706 หรือ Facebook : ตี๋เล็กฟาร์ม ต้นอ่อนทานตะวัน เมล็ด และอุปกรณ์
