วิธีปลูกมะละกอ เทคนิคปลูก ให้ได้ผลผลิตดี ได้กำไร และ ป้องกันโรคไวรัสวงแหวน

โฆษณา

มะละกอไม้ผลเศรษฐกิจของไทยที่เกษตรกรนิยมร่วมเพาะปลูกกันมาก ทั้งปลูกไปในเชิงธุรกิจหรือเชิงการค้าพาณิชย์ และยังนิยมปลูกกันเพื่อเป็นพืชผักสวนครัวไว้เพื่อบริโภคภายในครัวเรือน เนื่องจากมีคุณค่าประโยชน์ทางด้านโภชนาการสูง รวมถึงทางด้านการตลาด ทั้งในและต่างประเทศ ยังให้การตอบรับได้ดี วิธีปลูกมะละกอ

รวมตลอดทั้งพลเมืองชาวโลกยังนิยมรับประทานกันมาก โดยเฉพาะพลเมืองในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีการเพาะปลูก และชอบรับประทานมะละกอเหมือนกับคนไทย และมีวัฒนธรรมด้านการเกษตร รวมตลอดถึงการกินอยู่ที่มีลักษณะความคล้ายกันกับไทยมาก

ทั้งนี้หากแต่ให้ลองมามองถึงระหว่างไม้ผล อย่าง มะละกอ กับบทบาทของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน หรือ AEC (Asean Economy Community)ที่จะเกิดขึ้นในอีกไม่กี่ปีข้างหน้านี้ หรือปี 2558 ซึ่งจะเป็นการเปิดเสรีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนของกลุ่มประเทศสมาชิก ซึ่งจะเกิดขึ้นร่วมด้วยพร้อมกันที่มีอยู่ 10 ประเทศนั้น

แต่ในส่วนของการเปิดพรมแดนระหว่างกันและกันก็เพื่อจะให้มีความเป็นไปได้ทั้งในทางด้านการค้าและการส่งออก  ซึ่งนับได้ว่าเป็นการเปิดเส้นทางเศรษฐกิจร่วมกัน ทั้งนี้ยังได้กระทำเพื่อเป็นการส่งออกสินค้าหรือการกระจายสินค้าไปให้ได้ทั่วโลก โดยเฉพาะแถบยุโรปและอาหรับ หรือตะวันออกกลาง อย่างไรก็ตามจากครัวไทยสู่ครัวโลกสินค้าเกษตรของไทยพอจะคาดการณ์ได้ว่า

อย่างเช่น มะละกอ ไม่ว่าจะเป็นผลสุกหรือผลดิบซึ่งมีอยู่หลากหลายสายพันธุ์ ก็จะเป็นสินค้าเกษตรที่สร้างรายได้ให้กับประเทศไทยในระดับหนึ่ง ซึ่งพอที่จะสรุปเป็นตัวเลขให้กับสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรมิใช่น้อย ทั้งนี้ยังจะเป็นพืชเศรษฐกิจในระดับต้นๆ ของไทยที่ควรจะคงรักษาไว้ได้ดีด้วย เนื่องจากมะละกอยังเป็นไม้ผลที่มีพลเมืองหรือประชากรนิยมรับประทานกันมาก  และในทุกระดับชนชั้นก็เข้าถึงได้ง่าย  เกษตรกรผู้เพาะปลูกมะละกอก็สามารถได้รับผลตอบแทนเร็ว

การปลูกมะละกอ

“สุพรรณบุรี” คือ จังหวัดที่ได้เรียกว่าเป็น “เมืองคนดีศรีสุพรรณ” ทั้งนี้จึงถือเป็นการยกระดับการเป็นพลเมืองหรือ   ประชาชนของบุคคลในจังหวัด ทั้งนี้ในการบริหารจัดการพื้นที่ทั้งยังให้เป็นไปด้วยการกระจายอำนาจจากส่วนภูมิภาคสู่ระดับท้องถิ่น โดยให้ประชาชนในพื้นที่ของตนได้มีส่วนร่วมในการปกครองตนเอง

โฆษณา

ทั้งนี้ประชาชนส่วนใหญ่ยังประกอบอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก เนื่องจากพื้นที่ยังได้เอื้ออำนวยต่อการทำอาชีพเกษตรเพาะปลูก อย่างเช่น การทำนาข้าว ซึ่งเคยมีความเป็นมาตั้งแต่โบราณกาล นอกจากนี้พื้นที่ของจังหวัดยังมีความเหมาะสมกับการเพาะปลูก พืชสวน พืชไร่ หรือพืชทางการเกษตร ทั้งนี้ยังเป็นการยกระดับพื้นฐานทางฐานะที่ดีของจังหวัด ให้มีความเป็นอยู่ที่ดี “อยู่ดี กินดี” อย่างคนดีศรีสุพรรณ

อย่างไรก็ตามในทั้งหมดทั้งมวลเกษตรกรในแต่ละพื้นที่ของจังหวัดในบางส่วนได้ทำการเกษตรเพาะปลูก ล้วนแต่มุ่งถึงพืชเศรษฐกิจเป็นหลัก ทั้งนี้ยังได้ทำกันในเชิงธุรกิจหรือเชิงการค้าพาณิชย์ อย่างเช่น การเพาะปลูกพืชมะละกอ ซึ่งนับได้ว่าเป็นไม้ผลเศรษฐกิจโดยเฉพาะอย่างยิ่งเกษตรในพื้นที่ ต.วังยาว อ.ด่านช้าง

ธนภร ธนภัทรอภิเดชา กำนัน ต.วังยาว ซึ่งมีอยู่ 9 หมู่บ้าน ที่เธอดูแลและปกครองอยู่ขณะนี้  จากที่นิตยสารเมืองไม้ผลเคยได้เสนอข่าวการปลูกมะนาวของเธอไปแล้ว นอกจากจะปลูกมะนาวแล้วยังได้ปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์หรือสายพันธุ์ปักไม้ลาย จำนวน 5 ไร่

วิธีปลูกมะละกอ

และเธอได้เล่าว่าชาวบ้านหรือลูกบ้านที่เป็นเกษตรกรผู้ปลูกมะละกอในแต่ละหมู่บ้านของพื้นที่ ต.วังยาว นี้ ส่วนมากจะปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์ซึ่งเป็นมะละกอที่รับประทานผลสุก และจะปลูกเพื่อเป็นการค้า ทั้งนี้หากแต่นำมารวมนับจำนวนในพื้นที่ปลูกมะละกอก็จะมีอยู่หลายร้อยไร่ ถึงแม้ว่าจนกระทั่งปัจจุบันยังหาสารหรือตัวยามากำจัดป้องกันโรคไวรัสวงแหวนที่มักจะเกิดขึ้นกับต้นมะละกอและผลยังไม่ได้ก็ตาม แต่ก็ยังมีเกษตรกรหันมาปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์กันมาก เนื่องจากเป็นไม้ผลที่ให้ผลิตผลตอบแทนได้เร็ว

ในส่วนของมะละกอที่มักจะพบอุปสรรคเจอปัญหากับเกษตรกรนั้น อันเนื่องจากการระบาดของโรคไวรัสวงแหวน จนทำให้เกษตรกรผู้ปลูกมะละกอนำส่งออกสู่ตลาดไม่ได้มากเท่าที่ควร หรือส่งออกอย่างไม่ต่อเนื่อง จึงเป็นสาเหตุหนึ่งและที่มาของผลผลิตไม่ได้เท่าที่ควร ทั้งนี้ยังทำให้เกษตรกรผู้ปลูกมะละกอในบางสวนยกเลิกการปลูกไปสักพัก หลังจากนั้นก็จะพากันหันมาปลูกกันใหม่

ด้านตลาดและช่องทางจำหน่ายผลผลิตมะละกอ

ทั้งนี้ทางด้านตลาดของเกษตรกรผู้ปลูกมะละกอในพื้นที่นี้ เธอได้เป็นผู้ทำตลาดให้ด้วย ซึ่งได้ให้ลูกชายออกไปรับซื้อมะละกอกับเกษตรกรที่สวนโดยตรง ในสวนของเกษตรกรก็จะนำมะละกอของตนออกมาขายให้ที่หน้าสวนให้กับลูกชายเธอ หลังจากรับซื้อกับเกษตรกรแล้วก็จะนำมารวมกันไว้ที่หน้าบ้านของเธอ โดยจะมีแม่ค้าคนกลางมารับซื้อจากเธอไปส่งที่ตลาดไทซึ่งเป็นตลาดหลัก ทั้งนี้มะละกอที่นำเข้าตลาดไทแล้ว แม่ค้าคนกลางก็จะนำไปบริหารจัดการกระจายออกจำหน่ายตามห้างและตามตลาดท้องถิ่นทั่วไป

โฆษณา

กำนันธนภรเล่าอีกว่าจากการที่ได้รับซื้อมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์กับเกษตรกรผู้ปลูกมะละกอโดยตรง เธอต้องทำตลาดตรงนี้ให้ได้อย่างน้อยกำไรต้องได้ กก.ละ 2 บาท อย่างเช่น ถ้าหากซื้อมะละกอ กก. 10 บาท เธอต้องขายให้ได้ กก.ละ 12 บาท เป็นต้น

ทั้งนี้ในการเก็บมะละกอหรือซื้อกับเกษตรกรที่สวนในแต่ละ 1 วัน/ครั้ง นั้น อย่างต่ำสุดต้องนำส่งมะละกอให้ได้ 50-70 ตันขึ้นไป จึงจะพอกับที่ทางตลาดเขาต้องการ ส่วนรายได้ที่มาทำตลาดตรงนี้ใน 1 รอบสัปดาห์ เธอจะมีรายได้ 10,000 บาทขึ้นไป/สัปดาห์

การบำรุงดูแลต้นมะละกอ

นอกจากการที่กำนันธนภรได้มาทำตลาดให้กับเกษตรกรผู้ปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์แล้ว ยังได้ปลูกในพื้นที่ของตนจำนวน 5 ไร่ ขณะเดียวกันเธอยังบอกว่าได้ปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์พร้อมทั้งดูแลรักษา การที่มะละกอจะเกิดเป็นโรคไวรัสวงแหวนอย่างระมัดระวัง เนื่องจากมีความเป็นไปได้มากที่มะละกอจะเกิดเป็นโรคได้

อย่างไรก็ตามเธอยังบอกว่าในขณะที่จะปลูกนั้นส่วนที่จะหาต้นพันธุ์ที่ดีและสมบูรณ์มาปลูกได้นั้น อย่างเช่น การที่จะต้องมีทุนซื้อต้นพันธุ์ หรือซื้อเมล็ดพันธุ์มาเพาะกล้าเอง โดยทั่วไปบางที่อาจจะเพาะไว้กับถุงพลาสติก หรือเพาะไว้กับแปลงสวนผัก ก่อนที่จะนำต้นกล้าไปปลูก

ทั้งนี้ในขณะเดียวกันไม่ว่าจะเป็นการเพาะกล้าเมล็ดพันธุ์ด้วยวิธีใดอย่างที่กล่าวมานั้น อย่างเช่น การที่จะซื้อถุงเพาะซึ่งเป็นถุงพลาสติก ใน 1 ถุง ราคา 5 บาท หากแต่ซื้อ 3,000 ถุง หรืออาจจะได้มะละกอ 3,000 ต้น ก็เป็นเงินเฉียดไป 20,000 กว่าบาท แต่ไม่รู้ว่าจะได้ต้นพันธุ์ที่ดีหรือไม่

แต่หากซื้อเมล็ดพันธุ์มาเพาะกล้ากับหลุมปลูก ขณะต้นกล้างอกขึ้นมาก็เป็นการปลูกได้เลย ในส่วนของการลงทุนก็ยังช่วยให้ลดต้นทุนได้ดีระดับหนึ่ง เป็นต้นว่าซื้อเมล็ดพันธุ์ 200 บาท ก็จะสามารถปลูกได้ทั้ง 5 ไร่ ซึ่งเธอเห็นว่าเป็นเงินที่ห่างกันมาก

โฆษณา

สภาพพื้นที่ปลูกมะละกอ

อย่างไรก็ตามการเพาะกล้าเมล็ดพันธุ์มะละกอ ซึ่งเป็นการปลูกในพื้นที่โดยมิได้ย้ายต้นกล้านั้น  เธอเล่าว่า ได้ไถปรับหน้าดินในเนื้อที่ 5 ไร่ พร้อมกับยกคันร่องให้ได้ความสูง 50 ซม. หน้ากว้างคันร่อง 1 เมตร และได้ทำเป็นแถวความยาวประมาณ 30 กว่าเมตร ระยะห่างของแต่ละคันร่อง 2.50 เมตร  ทั้งนี้ยังได้ทำระบบน้ำด้วยการเดินท่อ pvc ขนาด 2 นิ้ว และติตตั้งหัวสปริงเกลอร์

ขณะเดียวกันการขุดหลุมปลูกนั้นหรือขุดหลุมพร้อมที่จะหยอดเมล็ดพันธุ์นั้น โดยเธอจะขุดหลุมที่คันร่อง ทั้งนี้ก่อนที่จะนำเมล็ดพันธุ์มะละกอไปเพาะกล้านั้นเธอจะนำเอาเมล็ดพันธุ์ไปแช่สารเร่งราก 1 คืน หลังจากนั้นก็จะนำไปผึ่งให้แห้งก่อนที่จะนำไปหยอดกับหลุม การหยอดกับหลุมในเริ่มแรกนั้นเธอยังได้เล่าว่าการขุดหลุมหยอดเมล็ดในแต่ละหลุมความห่างของหลุมประมาณ 3-4 เมตร (คือ ความห่างของต้น)

อย่างไรก็ตามในการทำหลุมเพาะเมล็ดนั้น ใน 1 หลุม เธอจะทำเป็นหลุมใหญ่พอประมาณได้ว่าขณะที่จะหยอดเมล็ดพันธุ์มะละกอลงไปนั้นซึ่งจะมีหยอดพร้อมกันจำนวน 5 เมล็ด ในหลุมเดียว ทั้งนี้หากแต่เกิดเป็นต้นกล้าขึ้นมาแล้วรวมตลอดการเจริญเติบโตของต้นพร้อมที่จะผลิตดอก ติดผล ซึ่งในช่วงนี้ก็จะเป็นภาระของเธอที่จะป้องกันมิให้ต้นมะละกอเกิดเป็นโรคไวรัสวงแหวน

ปัญหาและอุปสรรคต้นมะละกอ

ในจำนวนเมล็ดพันธุ์ที่เพาะกล้าลงไปนั้น พองอกเป็นต้นกล้าขึ้นมาเธอก็จะนำเอาสารเคลียร์ซึ่งเป็นสารเสริมประสิทธิภาพกำจัดโรคพืชนำมาฉีดให้ทั่วต้น โดยจะฉีดประจำทุก 1 ครั้ง/เดือน จนกระทั่งเก็บผลผลิตหรือปัจจุบันเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้มะละกอเกิดเป็นโรคไวรัสวงแหวน อย่างไรก็ตามเธอยังเล่าอีกว่าถ้าหากแต่มะละกอได้เกิดเป็นโรคไวรัสวงแหวนแล้ว ก็จะไม่มีตัวยาที่ไหนมากำจัดโรคพืชมะละกอได้หรือจะให้หายเด็ดขาดได้

ทั้งนี้เชื้อโรคไวรัสวงแหวนในมะละกอยังเป็นเชื้อที่แพร่กระจายไปสู่มะละกอต้นอื่นได้เร็ว หากแต่ได้กำจัดหรือป้องกันในเบื้องต้นแล้วอย่างที่กล่าวมาก็จะช่วยได้ระดับหนึ่ง

มะละกอทั้ง 5 ต้น นั้น ขณะที่เจริญเติบโตอายุต้นได้ 3-4 เดือน ต้นมะละกอก็จะออกดอก ติดผล ก็จะรู้เลยว่าต้นไหนเป็นมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์ ทั้งนี้การปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์หรือพันธุ์ปักไม้ลายเพื่อจำหน่ายออกขายนั้น จะเก็บเอาแต่ผล หรือต้นสมบูรณ์เพศ หรือต้นเพศกระเทย หากเป็นดอกก็จะมีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน ลักษณะดอกค่อนข้างยาว เกสรตัวผู้ค่อนข้างติดอยู่ เกสรมีความสม่ำเสมอกับดอก

โฆษณา

ส่วนดอกเกสรตัวเมียที่อยู่ในดอกเดียวกันนั้นก็จะได้รับการผสมจากเกสรตัวผู้ ทั้งนี้ในส่วนของผลก็ใหญ่ ยาว สวย ได้สัดส่วน หากนำออกจำหน่ายขายก็จะได้ราคาดี ส่วนดอกตัวเมียลักษณะดอกจะใหญ่ กลม มีดอกเดียวหรือหลายดอกอยู่ในก้านเดียวกัน ผลค่อนข้างกลม รูปวงรี หากนำออกจำหน่ายขายก็จะไม่ได้ราคา ในส่วนของดอกตัวผู้มีก้านดอกยาว ลักษณะเล็ก ยาว ผลจะมีขนาดเล็ก ยาว เรียวแหลม ไม่สมบูรณ์ นำออกจำหน่ายขายไม่ได้

ทั้งนี้ในขณะที่ต้นมะละกอทั้งต้นนั้น กำนันธนภรบอกว่าหากแต่ต้นไหนเป็นมะละกอเพศผู้หรือเพศเมีย และต้นมะละกอเห็นว่าไม่สมบูรณ์ เธอจะตัดหรือถอนออกทิ้งให้เหลือไว้เพียง 1 ต้น ที่เป็นต้นเพศกระเทย หรือต้นสมบูรณ์เพศ ที่เห็นว่าเป็นต้นที่แข็งแรงสมบูรณ์มากที่สุด

เกษตรกรหรือผู้อ่านอยากทราบข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับการปลูกมะละกอสายพันธุ์ฮอลแลนด์ รวมถึงการบำรุงดูแลรักษา สามารถติดต่อได้ที่ กำนันธนภร ธนภัทรอภิเดชา บ้านเลขที่ 114 ม.2 ต.วังยาว อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบุรี 72180 โทร.08-9056-4724, 08-5702-7468

อ้างอิง : นิตยสารเมืองไม้ผล