จากหนุ่มวิศวะที่ผันตัวมาเป็นเกษตรกร ทิ้งความสบายจากงานออฟฟิศมาเป็นเกษตรกรโคนม แม้จะเปลี่ยนสายอาชีพ แต่ก็ไม่ทิ้งความรู้เดิม ได้นำความรู้มาปรับใช้ และต่อยอดให้เกิดประโยชน์ คุณวรพงษ์ วัฒนสาครศิริ หรือ คุณพง เจ้าของ “ วรพงษ์ฟาร์ม ” ผู้สร้างและพัฒนาแอปพลิเคชัน CowManage
จุดเริ่มต้นการเลี้ยงวัวนม
“จุดเริ่มต้นในการทำฟาร์มโคนม จริงๆ แล้วมาจากคุณพ่อที่อยากให้ทำธุรกิจเป็นของตัวเอง แล้วตอนนั้นมีคนจะขายที่พอดี เป็นที่ของฟาร์มโคนม แต่ตอนนั้นขายแต่ที่ไม่มีโคนม ลูกพี่ลูกน้องก็ได้แนะนำคุณพ่อมา ท่านก็เลยมาชวนผมกับพี่ชายทำฟาร์มโคนม” คุณพงเผยถึงจุดเริ่มต้นของฟาร์ม
ก่อนจะมาเป็นวรพงษ์ฟาร์ม คุณพงได้เริ่มจากการไปเรียนรู้ฟาร์มของพี่ชายมาก่อนประมาณ 1 ปี จึงจะเริ่มมาทำฟาร์มเป็นของตัวเอง ปัจจุบันวรพงษ์ฟาร์มดำเนินธุรกิจฟาร์มโคนมมาได้ 10 ปีแล้ว
“ผมได้ไปเรียนรู้จากฟาร์มพี่ชายมาก่อน พี่ชายก็ไปเรียนรู้จากฟาร์มลูกพี่ลูกน้อง เป็นความรู้ที่ส่งต่อๆ กันมา ข้อมูลที่ได้มาอาจยังไม่ครบถ้วน ผมก็ยังต้องเรียนรู้ด้วยตัวเองเพิ่ม ซึ่งการทำฟาร์มสมัยนี้ต้องมีเรื่องของวิชาการ เทคโนโลยี วิทยาศาสตร์ เข้ามาร่วมด้วย” คุณพงให้ความเห็นถึงการทำฟาร์มในปัจจุบัน
การสร้างและพัฒนาแอปพลิเคชัน CowManage
การเลี้ยงโคนมในยุค 4.0 อาจมีหลายฟาร์มนำเอาเทคโนโลยี หรือ นวัตกรรมต่างๆ มากมาย ที่เข้ามาช่วยดูแลจัดการฟาร์ม ทางวรพงษ์ฟาร์มก็มีการนำเทคโนโลยีเข้ามา ซึ่งตัวคุณพงเองได้เป็นผู้สร้างและพัฒนาแอปพลิเคชัน CowManage เป็นแอปพลิเคชันที่ช่วยให้คนเลี้ยงโคจัดการดูแลโคได้ง่ายขึ้น ที่สำคัญ คือ ฟรี แต่สามารถโหลดได้เฉพาะระบบแอนดรอยด์เท่านั้น
“หลังจากทำฟาร์มได้ 3 ปี ผมก็มีแนวคิดที่จะเอาเทคโนโลยีกับความรู้ด้านวิศวะที่ได้เรียนมาออกแบบแอปพลิเคชันสำหรับฟาร์มที่ใช้ในโทรศัพท์ กรอกข้อมูลและเปิดดูได้เลย ไม่ต้องขึ้นมาเปิดดูที่คอม สามารถพกข้อมูลไปได้ทุกที่เพื่อความสะดวก” คุณพงเผยถึงที่มาของแอปฯ
CowManage จะช่วยจัดการข้อมูลสำหรับฟาร์มโคนม เช่น คำนวณอายุโค อายุครรภ์ กำหนดคลอด นับรอบฮีท นับครั้งที่ผสม ข้อมูล พ่อ แม่ คำนวณวันรีดนม เพื่อง่ายต่อการวางแผนและจัดการฟาร์มวัวนม
คุณพงใช้เวลาประมาณ 1 ปี ในการสร้างและพัฒนาแอปพลิเคชันตัวนี้ขึ้นมา ในช่วงแรกของการพัฒนาแอปพลิเคชันอาจมีปัญหาในเรื่องของการบันทึกข้อมูล ที่จะสามารถดูได้เฉพาะข้อมูลที่อัพเดต แต่คุณพงก็ได้พัฒนาตัวแอปพลิเคชันมาเรื่อยๆ ทำให้บันทึกข้อมูลใหม่ๆ และสามารถดูประวัติย้อนหลังได้
ทางคุณพงได้มีการสอนใช้แอปพลิเคชัน และคอยแนะนำเมื่อมีการอัพเดตของแอปพลิเคชัน หากผู้อ่านท่านใดต้องการศึกษาเพิ่มเติมสามารถติดตามได้ เฟสบุ๊คแฟนเพจ “วรพงษ์ฟาร์ม”
การบริหารจัดการฟาร์มวัวนม ฉบับวรพงษ์ฟาร์ม
เมื่อถามถึงหัวใจสำคัญในการดูแลจัดการฟาร์ม คุณพงได้ให้ความเห็นว่าทุกขั้นตอนสำคัญหมด คุณพงให้ความสำคัญตั้งแต่ลูกโคมาเป็นสาวทดแทน จนมาเป็นแม่โครีดนม การดูแลจัดการโรงเรือน โรงรีด อุปกรณ์ต่างๆ อาหาร ทุกอย่างล้วนสำคัญ และส่งผลต่อคุณภาพน้ำนม
“การจะได้ผลผลิตน้ำนมที่ดี มันเริ่มมาตั้งแต่การเตรียมลูกวัวที่ดี หากมีการดูแลจัดการดี ลูกวัวโตไว เป็นสัดได้เร็ว และกลายมาเป็นแม่วัวรีดนมได้เร็ว ก็จะช่วยประหยัดเวลา ส่วนการจะให้วัวโตเร็วหรือสุขภาพดีก็ขึ้นอยู่กับอาหาร พื้นที่ที่วัวอยู่ ความสะดวกสบาย ที่นอน สภาพอากาศ ความสะอาด เป็นเรื่องที่มีความละเอียดค่อนข้างสูง” คุณพงเผยถึงความสำคัญของการทำฟาร์ม
สำหรับอาหารทางฟาร์มเลือกใช้อาหารสำเร็จรูป ซึ่งใช้มาตั้งแต่เริ่มเลี้ยง แต่คุณพงได้ให้ความเห็นว่าต่อไปในอนาคตอาจมีการผสมอาหาร TMR ใช้เองในฟาร์ม เนื่องจากสถานการณ์โควิดในปัจจุบัน ทำให้วัตถุดิบขาดแคลน ส่งผลให้ค่าอาหารสูงขึ้น และทางฟาร์มมีให้อาหารหยาบเสริมด้วย เพื่อให้แม่โคได้รับสารอาหารตามโภชนะ
สายพันธุ์วัวนม
การขยายพันธุ์ ทางฟาร์มเลือกใช้วิธีการผสมเทียม ทางฟาร์มเลือกใช้น้ำเชื้อนำเข้าจาก บริษัท เอบีเอส (ABS) โดยการซื้อผ่านตัวแทนจำหน่าย ส่วนสายพันธุ์ในฟาร์ม มี 2 พันธุ์ หลักๆ เป็น สายพันธุ์โฮลส์ไตน์ฟรีเชี่ยน (Holstein Friesian) อีกส่วนเป็น พันธุ์เจอร์ซี่ (Jersey)
ระดับเลือดโคนมที่ฟาร์มในปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 90% แม่โคจะให้ปริมาณน้ำนมที่สูง เมื่อถามถึงสภาพภูมิอากาศประเทศไทยนั้นส่งผลต่อการเลี้ยงโคนมเลือดสูงหรือไม่ คุณพงได้ให้ความเห็นว่า “เท่าที่ผมเลี้ยงมาผมคิดว่านอกจากการจัดการแล้ว ก็ขึ้นอยู่กับอาหารหยาบด้วย มันมีบางปีที่การจัดการอาหารหยาบที่ฟาร์มไม่นิ่ง วัวได้กินอาหารหยาบน้อยลง รู้สึกว่าวัวมีอาการหอบค่อนข้างเยอะ ในปีถัดมาผมก็มีการจัดการอาหารหยาบใหม่ ให้วัวได้กินเยอะขึ้น ปัญหาเรื่องหอบในหน้าร้อนก็หมดไป และด้วยการจัดการเรื่องคอกที่ออกแบบให้สูงเพื่อให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก จึงคิดว่าอากาศบ้านเราไม่ส่งผลต่อการเลี้ยงวัวเลือดสูงๆ”
และการใช้น้ำเชื้อเลือดสูงๆ อาจส่งผลต่อลูกโค ประมาณ 2 อาทิตย์แรก ลูกโคอาจจะยังปรับตัวไม่ได้ ไม่รู้จักหลบแดด พอเจออากาศร้อนจะมีอาการหอบ แต่พอเลี้ยงไปซักพักลูกโคจะมีการปรับตัวได้เอง ดังนั้นสภาพอากาศประเทศไทยจึงไม่ค่อยส่งผลต่อการเลี้ยงโคนมเลือดสูงเท่าไหร่
สำหรับระบบการรีดนม ที่ฟาร์มจะใช้ระบบบัคเก็ต คุณพงได้เลือกใช้เครื่องรีดนมของ ดีลาวาล ประเทศไทย “ในเรื่องของระบบเครื่องรีดนม ผมมองว่าของดีลาวาลมีมาตรฐานดีนะครับ ระบบค่อนข้างเสถียร แรงปั๊ม แรงดูด ได้มาตรฐาน ไม่เบา ไม่แรง เกินไป ราคาอยู่ในเกณฑ์ที่จับต้องได้ เมื่อเทียบกับคุณภาพที่ได้” คุณพงเผยถึงเหตุผลที่เลือกดีลาวาล
ปัญหาและอุปสรรคการเลี้ยงวัวนม
ในส่วนของโรคกับการเลี้ยงโคนม คุณพงได้ให้ความเห็นว่า ในช่วงหน้าฝนให้ระวังเรื่องโรคเต้านมอักเสบที่มีผลต่อคุณภาพน้ำนม ควรดูแลเรื่องความสะอาดของอุปกรณ์ ขั้นตอนการรีดนม โรงเรือน และ แรงดูดของเครื่องรีดนม ควรมีมาตรฐาน ก็ช่วยลดปัญหาการเกิดเต้านมอักเสบได้ ส่วนโรคระบาดต่างๆ ที่มีการระบาดทุกปี ควรทำวัคซีนป้องกันตามโปรแกรม
และโรคที่กำลังอุบัติใหม่ขึ้นตอนนี้ อย่าง ลัมปีสกิน พี่น้องเกษตรกรต้องหาวิธีป้องกัน ไม่ว่าจะเป็นการกำจัดสัตว์พาหะ แหล่งที่อยู่ หรือ แหล่งกำเนิด สัตว์พาหะ และบางพื้นที่ก็มีป้องกันโดยการกางมุ้ง เพื่อป้องกันสัตว์พาหะ อย่าง แมลง ดูดเลือดเข้าคอก และฉีดวัคซีนป้องกันโรคลัมปีสกินให้โคในฟาร์ม
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก คุณวรพงษ์ วัฒนสาครศิริ วรพงษ์ฟาร์ม โทร.096-662-4747
อ้างอิง : นิตยสารสัตว์บก ฉบับที่ 342
